Part of the debate – Senedd Cymru am 3:31 pm ar 10 Tachwedd 2020.
Diolch yn fawr iawn i Huw Irranca-Davies. A gaf i ddweud, drwy gydol y pandemig hwn, pa bortffolio bynnag y cewch chi eich hunan ynddo, nid oes unrhyw benderfyniadau yn hawdd eu gwneud? Mae pob penderfyniad sy'n dod ger fy mron i, neu gerbron unrhyw gyd-Aelodau eraill, ymhell o fod y sefyllfa orau y byddem ni'n dymuno bod ynddi. Ac mae hyn yn heriol iawn, iawn, gan ei bod yn heriol iawn i fod allan yno yn ein hysgolion a'n colegau ni ar hyn o bryd. Nid wyf i'n credu y dylem fod dan unrhyw gamargraff pa mor anodd a heriol yw hyn. Ni allaf i ragweld yr hyn a all ddigwydd yn y misoedd o'n blaenau ni, ond os gwelwn ni'r tarfu a welsom hyd yn hyn yn cael ei ailadrodd, yna, yn amlwg, nid yw'n deg o gwbl.
Eich cwestiwn chi o ran sut y gallwn helpu myfyrwyr i ddal i fyny. Rydych chi wedi gweld yn y cyngor gan Cymwysterau Cymru, sy'n mynegi nad swyddogaeth system gymwysterau, ac nad yw'n bosibl chwaith i system gymwysterau, fynd i'r afael â'r mater sylfaenol sydd gennym dan sylw yma, sef y tarfu enbyd ar ein haddysg. Ni all y system gymwysterau ynddi hi ei hun, ar ei phen ei hun, lenwi bwlch y gwersi hynny a gollwyd. Yr hyn y mae'n rhaid i'r system gymwysterau ei wneud yw adlewyrchu amgylchiadau'r addysg a roddir ar hyn o bryd. Ac mae gennym ni fentrau polisi eraill a gynlluniwyd i fynd i'r afael â'r pryderon a godwyd gennych chi. Mae bron yn amhosibl i'r system gymwysterau wneud hynny, ond mae angen inni ei wneud mor deg ag y gallwn ni o dan yr amgylchiadau, ac rwyf i o'r farn mai dyna a wnaethom ni heddiw.
Bydd, fe fydd yna hyblygrwydd ynghylch amseru yw'r ateb i'ch cwestiwn chi. Mae hyn yn ymwneud â grymuso ein penaethiaid ni, ein huwch dimau rheoli ni, a'n hathrawon dosbarth ni i gynnal asesiadau ar yr amserau mwyaf cyfleus iddyn nhw a'u carfan nhw.
Ac o ran y trafodaethau yng ngweddill y Deyrnas Unedig, wel, ni yw'r rhan olaf o'r Deyrnas Unedig i wneud penderfyniad ynglŷn â 2021. Rydym wedi cael ein barnu oherwydd hynny, ond mae hyn wedi ein galluogi ni i roi ystyriaeth wirioneddol i'r hyn sydd wedi digwydd ac i gyngor yr adolygiad annibynnol. Nid wyf yn feirniadol o'r Gweinidogion Addysg mewn rhannau eraill o'r Deyrnas Unedig am ddewis dulliau amrywiol; rydym ni i gyd yn ymlafnio gyda'r un problemau dybryd, ac, fel y dywedais, nid oes atebion hawdd. Maen nhw wedi cymryd eu llwybrau eu hunain, ac rwyf innau wedi gwneud y penderfyniad yn y ffordd yr wyf i'n teimlo sydd er lles gorau ein system addysg ni ein hunain. Ond rydym yn dal i siarad â'n gilydd am sut y gallwn ddysgu gwersi oddi wrth ein gilydd, a sut y gallwn ni weithredu'r syniadau gorau o ran polisi, os ydyn nhw er budd ein plant ni ein hunain. Ac rydym ni'n gwneud hynny o fewn y Deyrnas Unedig ac yn rhan o'n haelodaeth ni o'r Atlantic Rim Collaboratory, lle rydym ni'n edrych o safbwynt rhyngwladol ar brofiadau mewn rhannau eraill o'r byd, i weld pa wersi y gallwn ni eu dysgu, nid yn unig o ran arholiadau, ond o ran sut yr ydym ni am redeg system addysg yng nghanol pandemig byd-eang.