6. A wnaiff y Comisiwn ddatganiad am unrhyw gynlluniau i newid cylch etholiadol y Senedd? OQ55942

Does dim cynlluniau o'r fath gan Gomisiwn y Senedd i newid hyn ar hyn o bryd. Heblaw bod darpariaeth yn cael ei gwneud i'r gwrthwyneb, mae adran 3 o Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 yn rhagnodi bod yn rhaid cynnal etholiadau cyffredinol arferol i'r Senedd ar y dydd Iau cyntaf ym mis Mai, bum mlynedd yn dilyn yr etholiadau diwethaf i'r Senedd. O ganlyniad, dylid cynnal yr etholiad nesaf i'r Senedd ym mis Mai 2021.

Rwy'n ddiolchgar i'r Llywydd am yr ateb hwnnw. Credaf y bydd yn cytuno â mi ein bod angen mwy o ddemocratiaeth ac nid llai o ddemocratiaeth yng Nghymru, ac mae gwraidd y newid i'n cylch etholiadol, wrth gwrs, yn Neddf Seneddau Tymor Penodol 2011, ac mae'r ddeddfwriaeth ofnadwy honno wedi bod ar y llyfr statud ers degawd bellach. Yn y degawd hwnnw, wrth gwrs, rydym wedi cael tri etholiad cyffredinol yn y DU, sy'n ei gwneud yn gwbl ddiystyr, a'r unig ran o faniffesto'r Ceidwadwyr roeddwn yn ei groesawu y llynedd oedd ei ymrwymiad i ddiddymu'r Ddeddf Seneddau Tymor Penodol. Mae hynny'n dileu'r cyfiawnhad dros newid ein cylchoedd etholiadol wrth gwrs, ac mae'n dileu'r angen i wneud hynny.

Mae llawer ohonom yma'n teimlo bod y lle hwn wedi eistedd yn rhy hir. Rydym angen etholiad yma, ac rydym angen cylch etholiadol sy'n darparu ar gyfer etholiadau rheolaidd bob pedair blynedd, fel y rhagwelwyd gan y rhai a luniodd gyfansoddiad Cymru. Mae'n bwysig, felly, fod y bobl sy'n sefyll etholiad l fis Mai nesaf yn deall mai am bedair blynedd yn unig ac nid pum mlynedd y dylai'r Senedd honno eistedd. Byddwn yn ddiolchgar pe bai comisiwn yn gweithio gydag Aelodau ar bob ochr i'r Siambrau—gallaf weld cefnogaeth arbennig o swnllyd oddi ar feinciau'r Ceidwadwyr, ac rwy'n croesawu hynny gyda llaw—a sicrhau ein bod yn gallu llunio deddfwriaeth i sicrhau ein bod yn dychwelyd at gylch pedair blynedd ar gyfer y Senedd hon, ar gyfer holl etholiadau Cymru, cyn gynted ag y caiff y Ddeddf Seneddau Tymor Penodol ei lluchio, yn briodol iawn, i fin hanes.

Diolch am y cwestiwn atodol. Rwy'n credu y gallwn i gyd anadlu ochenaid o ryddhad nad oedd y Senedd hon yn eistedd am dymor pedair blynedd, neu fel arall byddem wedi gorfod cynllunio etholiad ar gyfer mis Mai 2020, ac nid wyf yn siŵr y byddem wedi gallu gwneud hynny ar y pryd, neu fe fyddai wedi dargyfeirio ein hegni y pryd hwnnw oddi wrth rywbeth arall a oedd yr un mor bwysig os nad yn bwysicach.

O ran y dyfodol, fel y dywedais yn fy ymateb, mae angen newid deddfwriaethol i newid i dymor pedair blynedd. Clywaf y prynhawn yma, ac rwyf wedi gweld llawer o gyfeiriadau gan Aelodau at y ffaith y byddai'n well gan rai gael tymor pedair blynedd yn hytrach na thymor pum mlynedd, ac rwyf wedi eich clywed chi, Alun Davies, yn ei ddweud o'r blaen. Yn yr un ffordd, rwy'n agored i'r syniad hwnnw, yn bersonol yn sicr. Ond mater i'r broses wleidyddol yn y Senedd hon ac yn y Senedd nesaf fydd ymgymryd â'r ddeddfwriaeth honno os gwelir bod angen. Edrychaf ymlaen, felly, at ddarllen maniffestos pob plaid wleidyddol i weld a oes rhai ohonynt yn ei roi yn eu maniffestos ar gyfer Llywodraeth ac ar gyfer etholiad y Senedd fis Mai nesaf.

Diolch, Lywydd.