5. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am effaith adolygu Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 4) (Cymru) 2020 ar sir Conwy? OQ56007

Llywydd, effaith y rheoliadau diwygiedig fydd caniatáu teithio parhaus rhwng sir Conwy a rhannau eraill o Gymru. Bydd y rheoliadau yn helpu i achub bywydau dinasyddion Conwy a fyddai fel arall yn cael eu colli, gan ddiogelu'r gwasanaethau iechyd lleol ar yr un pryd. Bydd y rheoliadau yn cael eu hadolygu nesaf ar 17 Rhagfyr.

Diolch, Prif Weinidog. Nawr, wrth gwrs, bu'n rhaid i mi godi pryderon am hyn, oherwydd rhwng 28 Tachwedd a 4 Rhagfyr, roedd gan Gonwy 62.3 achos fesul 100,000; yn amlwg, cymharwch hynny â Chastell-nedd Port Talbot sydd â 621.7—10 gwaith yn fwy difrifol na sir Conwy. Nawr, yn ôl adroddiad adolygu COVID-19 bob pythefnos diweddaraf yr awdurdod lleol, a gyhoeddwyd yr wythnos diwethaf, 26.9 oedd y gyfradd fesul 100,000 ymhlith y rhai sy'n 60 oed neu'n hŷn yng Nghonwy. Nawr, pe byddai gennym ni system haenau ar waith, fel yn Lloegr, byddai Conwy yn haen 1. Felly, sut ydych chi'n ymateb i'r cannoedd o alwadau gan etholwyr a'r rhai sydd mewn busnes am system haenau i Gymru, ac a wnewch chi gymryd camau ar sail y galwadau hyn? Ac a allwch chi esbonio sut yn y byd yr ystyrir ei bod yn gytbwys neu'n gymesur i Gonwy fod yn ddarostyngedig i'r un rheoliadau â Chastell-nedd Port Talbot?

Fy mhwynt olaf i yw bod llawer o'r rhai sydd yn y diwydiant lletygarwch yn pryderu'n fawr erbyn hyn am y cyfyngiadau rhwng 17 Rhagfyr a thros gyfnod y Nadolig, ynghylch pa un a fyddan nhw'n gallu masnachu fel arfer a gweini alcohol gyda'u bwyd. Felly, a wnes i eich clywed chi'n iawn yn gynharach yn dweud y bydd y cyfyngiadau hyn yn dod i ben ar yr ail ar bymtheg, gan ganiatáu i'r busnesau lletygarwch, tafarndai a bwytai ac ati, allu mynd yn ôl a gwneud busnes fel arfer? Diolch.

Llywydd, yn sicr ni chlywodd yr Aelod fi'n dweud y bydd y cyfyngiadau yn dod i ben ar 17 Rhagfyr. Dywedais y bydden nhw'n cael eu hadolygu ar 17 Rhagfyr a bydd yn rhaid i'r adolygiad hwnnw gymryd i ystyriaeth mai'r ffigur yng Nghonwy heddiw yw 73.4 o bobl fesul 100,000, ac yn sicr ni fydd hynny yn rhoi Conwy yn haen 1 yn system neb. A'r ffigur hwnnw, nid yn unig y mae'n 73.4, Llywydd, ond mae'n codi bob dydd. Mae dros 120 o bobl wedi colli eu bywydau yn etholaeth yr Aelod o ganlyniad i'r coronafeirws. Mae'r gyfradd bositif yn ardal ei hawdurdod lleol hi dros 5 y cant heddiw. Bydd y Llywodraeth hon yn canolbwyntio ar yr argyfwng iechyd cyhoeddus a pham y bydd y camau yr ydym ni'n eu cymryd yn achub bywydau yng Nghonwy a phob rhan arall o Gymru. Ni fyddaf yn canolbwyntio, fel y mae'r Aelod, ar faterion eraill—ac yn y cyd-destun hwnnw, rhai mwy ymylol.

Mae angen i'r Blaid Geidwadol—. Roedd yn ymddangos bod arweinydd yr wrthblaid yn awgrymu mai dyma lle'r oedd y Blaid Geidwadol eisoes. Ond mewn gwirionedd, heddiw, nid yw'r holl gwestiynau a ddaeth i law gan ei aelodau o'r meinciau cefn wedi bod am y coronafeirws o gwbl, maen nhw wedi ymwneud â'r diwydiant lletygarwch, fel pe byddai hwnnw'n fater pwysicach. Ac fe ddigwyddodd eto yn y cwestiwn atodol gan Janet Finch-Saunders. Mae'r sefyllfa yn ei hetholaeth hi—yn ei hetholaeth hi—yn gwaethygu bob dydd. Mae angen iddi gydnabod hynny a byddai'n dda iawn yn wir cael ei chefnogaeth hi, ar ran ei hetholwyr, i'r mesurau sy'n angenrheidiol i ddiogelu eu bywydau.