2. Cwestiynau i'r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru ar 16 Rhagfyr 2020.
5. Beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i gefnogi atebion tai arloesol yng Nghymru? OQ56049
Diolch, Joyce. Ym mis Tachwedd, ymrwymais i fuddsoddiad o £35 miliwn i ddarparu 470 o dai fforddiadwy arloesol newydd, sy'n ychwanegu at y 1,400 o gartrefi sydd eisoes wedi'u hariannu o dan y rhaglen dai arloesol hyd yn hyn. Mae hynny'n golygu bod cyfanswm y cymorth a ddarparwyd dros y pedair blynedd diwethaf dros £125 miliwn.
Hoffwn groesawu dull Llywodraeth Cymru o weithredu’r rhaglen dai arloesol honno, sydd eleni wedi canolbwyntio ei chyllid ar ddulliau adeiladu modern. Rydych eisoes wedi dweud y bydd buddsoddiad o £35 miliwn yn mynd i gwmnïau lleol, ac rwy'n credu ei bod yn werth ailadrodd mai cwmnïau lleol a'u cadwyni cyflenwi ydyw, ac mae hwnnw'n hwb i'w groesawu yn ystod yr amseroedd ansicr hyn. Ac rwy'n fwy balch fyth fod nifer o'r rheini'n dod â gwaith mawr ei angen i mewn i fy rhanbarth ar adeg sydd, heb amheuaeth, yn heriol.
Weinidog, a oes gennych unrhyw syniad faint o gyfleoedd hyfforddi a phrentisiaeth rydych yn rhagweld y cânt eu creu gyda'r rhaglen hon, ac yn amlwg, os na allwch roi ateb pendant imi nawr, edrychaf ymlaen at gael un yn y dyfodol agos.
Diolch, Joyce. Gwn am eich angerdd ynglŷn â chael prentisiaid i mewn i'r diwydiant adeiladu ac yn benodol, grŵp mwy amrywiol o brentisiaid, gan gynnwys eich cefnogaeth i fenywod ym maes adeiladu ers nifer o flynyddoedd. Fe wyddoch fy mod yn rhannu eich brwdfrydedd ar hynny.
Rwy'n falch iawn fod y rhaglen dai arloesol wedi rhoi Cymru ar flaen y gad o ran arloesedd a chreadigrwydd tai yn y DU. Eleni'n unig, rydym yn buddsoddi £45 miliwn yn y diwydiant tai modiwlar yng Nghymru sydd â’r potensial i gynhyrchu cannoedd o swyddi a chyfleoedd hyfforddi lleol gyda busnesau bach a chanolig Cymreig a'u cadwyni cyflenwi lleol. Mae dulliau adeiladu modern—a gwn eich bod yn gwybod hyn eisoes—yn ddiwydiant newydd sydd wedi profi ei fod yn gallu denu gweithlu sy’n fwyfwy amrywiol, gan gynnwys annog mwy o fenywod ac ymgeiswyr iau i’r diwydiant adeiladu. Mae’n ymwneud â thai cymdeithasol newydd a gwell, ond mae hefyd yn rhoi hwb i ddiwydiant hollol newydd sy'n chwarae rhan bwysig yn yr adferiad economaidd gwyrdd.
Felly, rydym yn disgwyl y bydd dull Cymru yn gyntaf yn cael ei weithredu mewn perthynas â’r deunyddiau a'r cydrannau a ddefnyddir yn y genhedlaeth nesaf hon o gartrefi a adeiladir drwy ddulliau adeiladu modern, a ffafriaeth i ddeunyddiau a llafur fel bod mwy o ddeunyddiau a llafur yn dod o ffynonellau lleol yng Nghymru, cyn edrych am rai amgen o'r economi fyd-eang ehangach. Ac rydym wedi bod yn gweithio'n galed iawn gyda darparwyr dulliau adeiladu modern drwy'r rhaglen dai arloesol i wneud y mwyaf o gadwyn gyflenwi Cymru a nifer y swyddi a'r cyfleoedd hyfforddi y mae'r gadwyn gyflenwi honno'n eu cynhyrchu'n lleol o ganlyniad, fel y bydd cartrefi a adeiladir yn lleol yn cael eu hadeiladu gan bobl leol ar gyfer pobl leol.