Wrth inni agosáu at hanner nos yfory, yr unig ffordd y gallaf ddisgrifio fy nheimladau yw tristwch wrth wynebu'r anorfod. Yn gyntaf, fel eraill, rwyf wedi derbyn y canlyniad hwn ers i'r cytundeb ymadael gael ei fabwysiadu ym mis Ionawr eleni. Bydd da a drwg dadleuon y degawd diwethaf yn cael eu trafod yn y llyfrau hanes, ond bydd pawb ohonom yn wynebu'r realiti ymhen ychydig oriau, ac yn yr wythnosau, y misoedd a'r blynyddoedd i ddod.

Yn ail, rwy'n teimlo'n drist, oherwydd ni waeth beth a ddaw nesaf—ac mae cymaint o hynny’n ddirgelwch i bawb ar hyn o bryd—rwy'n teimlo ein bod wedi gwneud tro gwael â’r genhedlaeth nesaf. Rwy’n ofni y bydd eu bywydau’n dlotach drwy weithredu’r cytundeb hwn, cytundeb sydd i'w weld, ar yr wyneb, yn ymwneud mwy â sofraniaeth nag economeg, mwy â pha un a oes rhaid inni gadw at reolau’r UE yn y llys na chytundeb sy'n sicrhau sefydlogrwydd a thwf economaidd mewn dyfodol ansicr.

Lywydd, cefais fy synnu gan ddatganiad diweddar gan British in Europe, corff sy’n siarad dros y 1.2 miliwn o ddinasyddion y DU sy'n byw ac yn gweithio yn Ewrop. Dywedant fod:

cytundeb wedi'i wneud, ond nid yw’n cymryd lle, ac ni all gymryd lle’r manteision enfawr sy'n newid bywydau o fod yn aelodau o'r UE a dinasyddion yr UE ers 1973.

Daethant i'r casgliad:

fod unrhyw gytundeb ar y berthynas yn y dyfodol yn well na bod heb gytundeb, ond nid yw heddiw’n ddiwrnod i ddathlu'r cyfan sydd wedi’i golli.

Rwy'n cytuno â'r farn honno, ond rwy’n derbyn hefyd fod yn rhaid cymeradwyo'r cytundeb hwn nawr. Nid yw'n ddadl mwyach ynglŷn â sut olwg fyddai ar y dewis arall. Yr unig ddewis arall ar y pwynt hwn yw bod heb gytundeb, ac nid wyf am fynd i'r fan honno, ond nid wyf am ganu ei glodydd ychwaith. Oherwydd rwy'n gwbl sicr y dylai Boris Johnson a'r Torïaid fod yn atebol am y cytundeb hwn a'i Fil canlyniadol. Bydd rhaid iddynt fyw gyda'r hyn y maent wedi'i wneud. Ond er gwaethaf hynny, rwy'n gobeithio, er lles pob un ohonom, y bydd y pethau a addawyd i'r DU yn dwyn ffrwyth—a bod fy ofnau rywsut yn cael eu profi'n anghywir, gan nad ymgeisiais am swydd etholedig i weld bywydau fy etholwyr yn cael eu gwaethygu, felly rwy'n gobeithio y bydd y ffydd a roddodd llawer o fy etholwyr yn y newid hwn yn cael ei gyflawni’n rhannol o leiaf, ac rwy'n gobeithio y tu hwnt i bob gobaith na chawsant eu twyllo, ond a dweud y gwir, o ystyried dull ffwrdd-â-hi Llywodraeth y DU o graffu ar eu cytundeb a’r Bil i’w weithredu, a’u difaterwch llwyr ynglŷn â’r drefn briodol a hawliau’r cenhedloedd datganoledig, rwy’n ofni y daw'n amlwg fod pobl wedi cael eu twyllo.

Maes o law, efallai mai carreg filltir arall yn unig yn ein perthynas gymhleth ag Ewrop fydd gadael yr UE, adeg pan fu llawer yn y DU yn ceisio cerdded ar gyflymder gwahanol, ac i gyfeiriad gwahanol o bosibl, i aelodau’r Undeb Ewropeaidd. Gallai hefyd fod yn adeg sy'n sbarduno llawer yn y Deyrnas Unedig i ddymuno dilyn llwybr gwahanol i'w cymdogion o fewn yr undeb hwnnw. Byddai’n eironig iawn pe bai'r cytundeb a osodwyd ger ein bron, sy’n canolbwyntio i’r fath raddau ar 'sofraniaeth dros economi’, yn arwain at golli'r union sofraniaeth honno. Ond mae hynny ar gyfer rhyw dro arall. I mi, mae'r cytundeb hwn rhwng y DU a'r UE yn dangos pa mor gymhleth fyddai syniadau o'r fath mewn gwirionedd. Mae’r ffaith i hyn ddod—. Am hanner nos yfory, bydd y rheini sy’n masnachu gyda'r Undeb Ewropeaidd yn wynebu biwrocratiaeth newydd o ganlyniad i'r cytundeb hwn, ac mae hynny'n cynnwys nifer sylweddol o gyflogwyr yn fy etholaeth, a biwrocratiaeth newydd sy'n cynnwys y cyngor partneriaeth newydd, 19 pwyllgor, saith gweithgor, 15 datganiad ac ati. Felly, er fy mod yn croesawu’r ffaith na fydd unrhyw dariffau, yn groes i’r hyn a ddywedwyd wrthym, bydd mwy o fiwrocratiaeth. A gallwn eisoes weld rhai o ganlyniadau'r cytundeb hwn: deisebau'r diwydiant celfyddydau perfformio; colli Erasmus+, oni bai eich bod yn byw yng Ngogledd Iwerddon, wrth gwrs. Wrth wraidd yr holl newid hwn, rwy'n dal i deimlo bod brwydr glir a pharhaus—brwydr wleidyddol—yn y wlad hon, brwydr lle mae elitiaid a'u hystlyswyr wedi perswadio digon o bobl mai pobl eraill sy’n achosi eu problemau, a hynny oll er mwyn i'r elitiaid hynny elwa.

Felly, yn olaf, gan imi ddod i'r byd gwleidyddol ar hyd llwybr llafur cyfundrefnol, neges i undebau llafur y wlad hon: mae angen ichi fod yn barod nawr, mae angen ichi drefnu hyd yn oed yn gryfach, ac mae angen ichi ddiogelu eich amodau gwaith a’ch swyddi yn fwy nag erioed, gan y bydd yr elitiaid Torïaidd yn ceisio beio mwy fyth o bobl eraill pan aiff hyn i gyd o'i le. Byddant yn rhannu ac yn rheoli y tu mewn i'r DU ac yn ceisio atgyfodi'r gelyn mewnol. Yn dilyn y cytundeb hwn, mae'r DU ei hun yn newid mewn mwy o ffyrdd nag y mae unrhyw un ohonom yn sylweddoli eto.