7. Pa fesurau sydd ar waith i wella tryloywder proses gyllidebol Llywodraeth Cymru? OQ56082

Rwyf wedi rhoi camau ychwanegol ar waith eleni i ddarparu tryloywder llawn ynghylch goblygiadau cyllidol y pandemig i gefnogi craffu cadarn ar benderfyniadau gwariant. Mae'r mesurau'n cynnwys cyhoeddi dwy gyllideb atodol, ysgrifennu at y Pwyllgor Cyllid gyda manylion cyllid canlyniadol, a darparu diweddariadau rheolaidd i'r Senedd yn y Siambr.

Diolch i'r Gweinidog am ei hateb, ond mae mwy o dryloywder yn bendant o fudd i’r cyhoedd, ac mae hon wedi bod yn daith hir, a chryn dipyn o ffordd i fynd o hyd. Rydym ni, yn hollol briodol, yn gofyn llawer gan lywodraeth leol yn eu datganiadau ariannol a'r wybodaeth, yn wir, y maent yn ei hanfon at dalwyr y dreth gyngor, a chredaf fod angen proses debyg o ymgysylltu â'r cyhoedd fel y gallwn gael proses gyllidebol wirioneddol dryloyw yma yn y Senedd. Byddai hynny'n annog llawer o syniadau da i gael eu cynnig—ac nid o reidrwydd efallai, rwy'n mentro dweud, gan y bobl sy’n eu cynnig fel arfer—a hefyd, byddai'n nodi rhai meysydd lle ceir gwastraff. Felly, a wnewch chi ymrwymo i ddefnyddio mwy o fodelau ymgysylltu â'r cyhoedd yn y dyfodol?

Dros y flwyddyn ddiwethaf, ac yn sicr ers imi gyhoeddi'r cynllun gwella’r gyllideb cyntaf, credaf ein bod wedi gwneud cryn dipyn o gynnydd, o ran tryloywder ac o ran ymgysylltiad hefyd. Credaf fod y ffaith ein bod wedi gallu parhau i fwrw ymlaen â'r gwaith o gyllidebu ar sail rhyw, yr asesiadau carbon, a'r asesiadau effaith ddosbarthiadol wedi bod yn dyst i'r flaenoriaeth a roddwn i’r agenda hon, yn enwedig yn ystod y pandemig.

Mae mwy o lawer yn digwydd. Felly, mae gennym fersiwn hawdd ei deall o'r gyllideb eleni, sy’n ddefnyddiol iawn yn fy marn i. Gwn fod llawer o bobl wedi’i lawrlwytho ar-lein. A hefyd, unwaith eto am y tro cyntaf eleni, mae gennym efelychydd y gyllideb ar gael fel y gall pobl ymweld â’r wefan, gallant fewnbynnu eu cyflog, yna gallant gyfrifo’r gyfran o’u cyflog sy'n cael ei gwario ar draws adrannau Llywodraeth Cymru mewn gwahanol ffyrdd. Felly, gall unigolion weld faint o'u trethi sy'n cael ei wario ar iechyd, ar addysg, ar y gymuned wledig ac ati. Felly, credaf fod hynny unwaith eto’n rhywbeth newydd ac arloesol, ond rwyf bob amser yn awyddus ac yn fwy na pharod i edrych ar beth arall y gallwn ei wneud i ennyn diddordeb ac i ymgysylltu ac i fod yn dryloyw hefyd.

Dylid cofio, wrth gwrs, fod y Sefydliad Astudiaethau Cyllid wedi canmol Llywodraeth Cymru am ei thryloywder drwy gydol yr argyfwng, a'r ffaith ein bod wedi darparu'r cyllidebau atodol hyn, er nad yw Llywodraeth y DU wedi darparu unrhyw gyllideb atodol eto. Felly, rydym yn y niwl lawn cymaint â llawer o bobl mewn perthynas â’r gwariant dros y ffin. Rwyf ar bigau’r drain yn aros i’r amcangyfrifon atodol gael eu cyhoeddi, pan fyddwn yn cael dealltwriaeth gywir o'r diwedd o’r gwariant dros y ffin a beth y mae hynny'n ei olygu o ran cyllid canlyniadol i ni yng Nghymru. Felly, credaf y gall Llywodraeth y DU ddysgu llawer o'r tryloywder rydym wedi bod yn awyddus iawn i'w gynnal eleni, a chredaf ei fod yn un o'r pethau y gallwn fod yn falch iawn ohonynt drwy ein hymateb i'r pandemig.

Ac yn olaf, cwestiwn 8—Jack Sargeant.