Yr eitem gyntaf ar yr agenda fydd y cwestiwn brys dwi wedi cytuno iddo, i'w ofyn i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, ac mae'r cwestiwn i'w ofyn gan Rhun ap Iorwerth. 

A wnaiff y Gweinidog ddatganiad ar y cynllun brechu yn erbyn COVID-19 yng Nghymru yn dilyn adroddiadau mai polisi Llywodraeth Cymru yw dosbarthu’r cyflenwad presennol o frechiadau yn raddol yn hytrach nag anelu i frechu cymaint o bobl â phosib yn y cyfnod byrraf posib? (EQ0008)

Diolch. Bydd pob brechlyn yn cael ei roi i bobl sydd ei angen. Nid yw brechlynnau'n cael eu dal yn ôl yng Nghymru. Bob wythnos, rydym ni'n brechu mwy o bobl. Yr wythnos hon, byddwn yn darparu 60,000 yn rhagor o frechlynnau Pfizer mewn canolfannau brechu torfol, bron i ddwywaith nifer wythnos diwethaf. Mae'r ffigur heddiw yn dangos bod o leiaf 161,900 o bobl  wedi cael eu dos cyntaf erbyn hyn, a bod 10,000 o bobl ar gyfartaledd yn cael eu brechu bob dydd. Rwy'n disgwyl gweld hynny'n cynyddu ymhellach yn ystod gweddill yr wythnos hon. Rydym ni ar y trywydd iawn i gyrraedd y cerrig milltir yn y cynllun brechu a gyhoeddais yr wythnos diwethaf.

Diolch, Gweinidog. Mae cael y broses frechu yn iawn yn bwysig iawn, iawn. Dyma'r golau ym mhen draw'r twnnel, y gobaith y mae cymaint o bobl wedi bod yn glynu wrtho. Mae'n rhaid bod ffydd wirioneddol ymhlith y boblogaeth bod pethau ar y trywydd iawn. Dywedir wrth y bobl sy'n aros am y brechlyn ar gyfer eu hunain neu eu hanwyliaid, 'Peidiwch â'n ffonio ni, fe wnawn ni eich ffonio chi.' Os gofynnir i bobl fod yn amyneddgar, mae'n rhaid rhoi rheswm iddyn nhw fod â ffydd y daw eu tro nhw yn fuan. Yn anffodus, mae Llywodraeth Cymru wedi ysgwyd y ffydd honno yn ddifrifol. Yn gyntaf, ffigurau sy'n dangos ein bod ni ar ei hôl hi o gymharu â rhannau eraill o'r DU. Mae'r Prif Weinidog wedi ceisio wfftio hyn gan ddweud mai ffracsiynau bach yn unig ydyn nhw, ond er efallai nad yw 6.6 y cant o'r boblogaeth a frechwyd yn Lloegr yn swnio'n llawer mwy na 4.8 y cant wedi'u brechu yng Nghymru neu yn yr Alban, mae hynny'n wahaniaeth o 30 y cant yn nifer y bobl sy'n cael eu brechu, ac mae angen mynd i'r afael â hynny nawr.

Cawsom y ffigurau hynny ynglŷn â faint o frechlynnau a gafwyd yng Nghymru—cafwyd cannoedd o filoedd—a, bryd hynny, dim ond degau o filoedd a oedd wedi eu rhoi ym mreichiau pobl, lle yr ydym ni eisiau iddyn nhw fynd. Ac yna cawsom y datganiadau syfrdanol hwnnw gan y Prif Weinidog yn dweud y cai stociau eu gwasgaru dros yr wythnosau nesaf—datganiadau a ailadroddwyd—yn hytrach na'u dosbarthu cyn gynted â phosibl. Pe byddai nhw i gyd yn cael eu dosbarthu, dywedwyd wrthym ni, byddai brechwyr yn segur, yn gwneud dim byd. Galwodd Cymdeithas Feddygol Prydain hynny yn 'ddryslyd'. Dydw i ddim wedi gweld unrhyw reswm clinigol pam y byddai hynny'n gwneud synnwyr, a'r hyn sy'n gwneud synnwyr i mi ac, yn bwysicach, yr hyn sy'n gwneud synnwyr i'r cyhoedd yng Nghymru, rwy'n credu, yw dosbarthu cyn gynted â phosibl. Nawr, roedd datganiad gan Lywodraeth Cymru ddoe yn gwbl groes i'r hyn a ddywedodd y Prif Weinidog, felly hefyd sylwadau'r Gweinidog nawr. Dywedwyd wrthym ni yn y datganiad hwnnw na fyddai'r brechlyn yn cael ei ddal yn ôl. Felly, pa un sy'n wir—y datganiad hwnnw, neu'r hyn a glywsom ni dro ar ôl tro gan y Prif Weinidog?

Mae angen i ni allu mesur yn union beth sy'n digwydd. Felly, unwaith eto, gofynnaf heddiw: rhowch ddiweddariadau rheolaidd i ni ar faint o bob math o frechlyn sydd wedi ei roi i bob gwlad yn y DU. Mae hynny'n hollbwysig. Mae'n rhaid i ni fod yn gwbl sicr ein bod yn cael ein cyfran o'r brechlyn AstraZeneca, sy'n haws ei ddefnyddio, er enghraifft. Mae angen i ni wybod faint o bob un sydd wedi ei roi i bob bwrdd iechyd, a faint o bob un sydd wedi ei roi ym mreichiau pobl.

Dechreuais drwy ddweud pa mor bwysig yw cael y broses frechu yn iawn, ac fe orffennaf os caf, drwy ddyfynnu sylw gan y bardd uchel ei pharch, Gwyneth Lewis, ar y cyfryngau cymdeithasol. Meddai hi, 'Wna i byth faddau i'r weinyddiaeth hon os bydd fy ngŵr sy'n agored i niwed, sydd wedi cael ei warchod ers mis Mawrth, yn dal COVID rhwng nawr a chael ei frechu fel nad yw staff yn segur, yn gwneud dim byd. Rydym ni wedi cadw at yr holl ganllawiau,' meddai, 'ac rydym ni yn ddig ac wedi'n drysu gan y dull hwn o frechu yng Nghymru.' Llywydd, mae llawer o bobl yn ddig ac yn ddryslyd. Rydym ni ym Mhlaid Cymru eisiau i Lywodraeth Cymru gael hyn yn iawn. Gwyddom fod gennym ni frechlynnau a thimau brechu gwych eisoes yn gweithio, i gyd yn barod i ddechrau arni. Mae'n rhaid i'r Llywodraeth nawr sicrhau bod y strategaeth yn gywir, bod yn gwbl dryloyw ynghylch yr hyn sy'n digwydd, gan gynnwys ynghylch ble mae unrhyw broblemau yn y system, ac, yn hollbwysig, mae'n rhaid iddi adeiladu'r ffydd sydd ei hangen arnom ni yn y rhaglen frechu hollbwysig hon.

Diolch. Rwy'n credu, o ran y sylwadau, y ceisiaf fod mor uniongyrchol ac mor fyr â phosib, Llywydd. Mae'r Prif Weinidog wedi egluro'r sylwadau, fel y gwyddoch chi—rydym ni i gyd yn glir iawn y caiff pob brechlyn ei ddefnyddio ac nad oes unrhyw frechlynnau'n cael eu dal yn ôl. Dydw i ddim yn credu y gallwn ni fod yn gliriach. Mae hi hefyd yn werth atgoffa pawb nad ydyn nhw yn y cyfarfod rhithwir, ond y rhai sy'n gwylio ar lawr gwlad hefyd, bod stociau Pfizer yn cael eu cadw, eu storio ac yna eu rhyddhau i'w defnyddio ym mhob gwlad yn y DU. Cafodd pob un o bedair gwlad y DU gyflenwad o frechlynnau Pfizer ddiwedd mis Rhagfyr, a dyna'r stociau yr ydym ni'n gweithio drwyddyn nhw cyn gynted ag y gall ein system eu darparu. Ac rydym ni wedi adeiladu ein seilwaith i ddarparu llawer mwy o frechlynnau Pfizer. Dyna pam mae dros 60,000 o bigiadau Pfizer wedi'u rhyddhau yr wythnos hon i GIG Cymru, er mwyn sicrhau y rhoddir nhw ym mreichiau pobl, er mwyn darparu'r amddiffyniad yr ydym ni i gyd eisiau i'n dinasyddion ei gael.

O ran y cais i roi mwy o wybodaeth i'r cyhoedd, rydym ni mor agored â phosib. Rwyf wedi cyhoeddi datganiad ysgrifenedig, yn nodi ein dull o ddarparu gwybodaeth am gyflenwadau ac am eu cyflenwi hefyd. Felly, bob dydd Iau bydd dangosfwrdd gyda mwy o wybodaeth, a phob dydd Mawrth o'r wythnos nesaf byddwn yn darparu mwy o wybodaeth fyth am yr hyn yr ydym ni yn ei gyflawni, ynghyd â'r ffigurau beunyddiol.

O ran yr wybodaeth fanwl y mae'r Aelod yn gofyn amdani am faint o gyflenwad yr ydym ni'n ei dderbyn—beth sy'n cyrraedd a beth sy'n cael ei ddosbarthu—byddwn yn dweud dau beth. Y cyntaf yw fy mod yn glir iawn ein bod yn cael ein cyfran o'r boblogaeth o'r holl gyflenwad o frechlynnau sydd ar gael. Cyn belled â bod y cyflenwad yn cyrraedd, byddwn yn darparu'r brechlynnau hynny. Yr ail sylw yw efallai na fydd yn bosib rhoi'r manylder y mae'r Aelod yn gofyn amdano ym mhob agwedd. Bydd yr Aelod wedi sylwi, yn yr Alban, y bu'n rhaid iddyn nhw ddileu'r cynllun yr oedden nhw wedi'i gyhoeddi ar-lein ac yna cyhoeddi fersiwn newydd oherwydd bod rhywfaint o wybodaeth a allai fod yn fasnachol sensitif am y cyflenwad o frechlynnau wedi'i chynnwys yn y strategaeth gychwynnol honno. Felly, mae'n rhaid inni fod yn ofalus ynghylch darparu cymaint o wybodaeth ag y gallwn ni, ac efallai na fydd hynny'n bodloni holl alwadau'r Aelod am wybodaeth feunyddiol ychwanegol.

Gallaf ddweud, serch hynny, am y ffydd ynglŷn â'r sefyllfa yr ydym ni ynddi, fod y ffigurau beunyddiol yn cael eu cyhoeddi, a byddwch yn gweld cynnydd yn y ddarpariaeth drwy'r wythnos hon a'r wythnos nesaf hefyd. Ac mae'n werth nodi, fel y mae pethau ar hyn o bryd, fy mod yn ffyddiog y bydd saith o bob 10 o bobl dros 80 oed yng Nghymru erbyn diwedd yr wythnos hon wedi cael eu pigiad cyntaf, a bydd saith o bob 10 o breswylwyr a staff ein cartrefi gofal erbyn diwedd yr wythnos hon wedi cael eu pigiad cyntaf hefyd. Mae pethau'n cyflymu a phobl yn fwy ffyddiog, gan gynyddu diogelwch, yn union fel y gofynnodd yr Aelod amdano, yn union fel yr wyf fi a phob aelod o'r Llywodraeth hon eisiau ei weld, oherwydd rwy'n cydnabod pwysigrwydd hanfodol y rhaglen frechu hon. Ni fydd diffyg ymdrech na brys wrth wneud y peth priodol ar ein rhan i gadw Cymru'n ddiogel.

[Anghlywadwy.]—am yr ateb, a hefyd am rai o'r sylwadau yr ydych chi wedi'u gwneud eisoes. Ond y gwir amdani yw ein bod ni, o ran y gyfran o'r boblogaeth, 40,000 o bobl ar ei hôl hi o'i gymharu â Lloegr. Mae hynny'n cyfateb i dref o faint Caerffili yn cael ei brechu'n llwyr. Mae'r niferoedd hyn yn cynyddu wrth i'r dyddiau a'r wythnosau fynd heibio, oherwydd, bythefnos yn ôl, y bwlch hwnnw rhwng lle mae Lloegr a Chymru arni oedd 15,000 o ddinasyddion—y gwahaniaeth rhwng lle mae Lloegr a Chymru arni ar hyn o bryd. Felly, a wnewch chi ddweud wrthyf i pa mor ffyddiog ydych chi y byddwch mewn sefyllfa i gau'r bwlch hwnnw a sicrhau y caiff mwy o ddinasyddion Cymru eu brechu, er gwaethaf sylwadau'r Prif Weinidog ddoe wrth ddweud bod brechwyr yn ei chael hi'n anodd ymdopi â'r galw am nad oedd ganddyn nhw ddigon o frechlynnau felly bod angen i ni ddogni'r brechlyn? Mae hynny yn wir, fel y dywedodd David Bailey, yn anfon neges ddryslyd,—David Bailey o Gymdeithas Feddygol Prydain—at bobl, lle bynnag y maen nhw'n byw yng Nghymru, sydd eisiau gweld y llwyddiant gwirioneddol hwn yn datblygu yma yng Nghymru, oherwydd dyma'r golau ym mhen draw'r twnnel yr ydym ni i gyd yn glynu wrtho. Ond yr hyn yr ydym ni yn ei weld wrth i bob diwrnod fynd heibio yw bwlch cynyddol yn ymagor rhwng ble mae rhannau eraill o'r DU arni o ran brechu a lle mae Cymru arni o ran brechu, strategaeth gyfathrebu wael gan Lywodraeth Cymru, gyda sylwadau'r Prif Weinidog ddoe yn nodweddiadol o hynny, a diffyg manylion o ran gallu deall sut yn union y mae'r rhaglen hon yn mynd rhagddi yn rhai o'n cymunedau sy'n agored i niwed.

Ddwywaith yr wythnos diwethaf gofynnais ichi, Gweinidog, a allech chi roi ffigur inni ar gyfer nifer y rhai dros 80 oed a frechwyd yma yng Nghymru, ac, ar y ddau achlysur, nid oeddech yn gallu darparu'r wybodaeth honno. Clywais yr hyn a ddywedsoch chi wrth ymateb i Rhun ap Iorwerth, pan ddywedsoch chi eich bod chi, ddiwedd yr wythnos, yn gobeithio y bydd saith o bob 10 o bobl dros 80 oed wedi cael eu brechu yma yng Nghymru gyda'u pigiad cyntaf. A allwch chi gadarnhau heddiw faint o bobl dros 80 oed, fel canran o'r boblogaeth, a fydd wedi cael eu brechu? Oherwydd dydd Sul fe allwn i ddweud, yn Lloegr, oherwydd ei fod ar draws y bwletinau newyddion, fod dros 50 y cant o bobl dros 80 oed wedi cael eu brechu. Rydym ni eisiau gweld y Llywodraeth yn llwyddo yn ei rhaglen frechu ledled Cymru, oherwydd os bydd y rhaglen hon yn llwyddo, mae Cymru'n llwyddo. Ond nid yw hi'n afresymol, pan glywch chi sylwadau fel rhai ddoe, i fod ag amheuon ynghylch effeithlonrwydd ac effeithiolrwydd yr ymgyrch y mae Llywodraeth Cymru wedi'i rhoi ar waith. Felly, pe gallech chi ymateb i'r sylwadau yr wyf i wedi'u cyflwyno i chi, byddwn yn ddiolchgar iawn. 

Diolch ichi am y sylwadau yna. O ran ein darpariaeth, byddwch wedi sylwi ein bod ni wedi gwneud cynnydd gwirioneddol o ran cynyddu nifer y canolfannau brechu torfol. Mae hynny'n golygu nawr y gallwn ni gynyddu'r modd y darperir brechlyn Pfizer. Dyna pam y gallwn ni ragweld yn ffyddiog y byddwn ni nid yn unig yn gallu darparu 60,000 dos i'n GIG, ond y byddan nhw wedyn yn gallu eu rhoi ym mreichiau pobl a'u diogelu. Rydym ni yn gwneud cynnydd. Mae'r cyflymder yn cynyddu o wythnos i wythnos ac mae'r ffigurau'n dangos hynny. A gobeithio bod yr Aelod yn ddiffuant yn ei sylwadau, oherwydd rydym ni i gyd eisiau i'r rhaglen hon lwyddo, a gobeithio, o'r pryderon y mae'n eu mynegi nawr ac, a bod yn deg, y mae wedi eu mynegi yn rheolaidd, y bydd wedyn yn rhoi rhywfaint o glod i'r Llywodraeth a'n gwasanaeth iechyd gwladol os byddwn, fel y disgwyliaf, yn cyflawni'r garreg filltir o fod wedi diogelu'r pedwar grŵp blaenoriaeth cyntaf erbyn canol mis Chwefror, fel y bydd disgwyl i wledydd eraill y DU ei wneud hefyd.

O ran ein sefyllfa ni, nid wyf yn unig yn gobeithio y byddwn ni wedi brechu saith o bob 10 preswylydd ac aelod staff cartref gofal erbyn y penwythnos, nid wyf yn unig yn gobeithio y byddwn ni wedi brechu 70 y cant o'r rhai dros 80 oed erbyn diwedd y penwythnos, rwy'n disgwyl i ni wneud hynny. A gallaf ddweud mai fy nealltwriaeth i ar hyn o bryd yw ein bod ni eisoes wedi llwyddo i wneud hynny ar gyfer y rhan fwyaf o'n poblogaeth dros 80 oed. Bydd gennyf i fwy o ffigurau ar gael yn ddiweddarach yr wythnos hon y byddwn yn hapus i'w darparu i Aelodau a'r cyhoedd i roi'r ffydd y mae'r Aelod yn dweud yr hoffai er mwyn deall ac i allu ei roi i'r cyhoedd yn ehangach. Mae hon yn rhaglen sy'n magu stêm. Rydym ni'n cydnabod pwysigrwydd, ac rwyf yn sicr yn deall bod bob un ohonom ni eisiau gweld hyn yn mynd rhagddo ar fyrder, beth bynnag fo ein barn am wleidyddiaeth, darparu dyfodol gwahanol am weddill y flwyddyn hon, oherwydd mae'r rhaglen frechu yn amddiffyn ein pobl fwyaf agored i niwed ac yn helpu i achub bywydau. 

Yn fyr iawn, fel y gwyddom ni i gyd, mae pobl yn pryderu am yr amser aros am y brechlyn. A wnaiff y Gweinidog ymrwymo'n ddiamwys y caiff brechlynnau eu darparu cyn gynted â phosib?

Gwnaf. Caiff brechlynnau eu darparu cyn gynted â phosib a byddant yn parhau i gael eu darparu cyn gynted â phosib. Mae'n werth nodi, os oes unrhyw bobl bryderus dros 80 oed yn gwylio hyn, nid yn unig ein bod ni eisoes wedi brechu y rhan fwyaf o bobl dros 80 oed yma yng Nghymru, nid yw'n wir fod Lloegr wedi cwblhau eu rhaglen i bobl dros 80 oed. Mae bylchau o hyd a bydd pobl yn Lloegr yn aros am eu brechlynnau hefyd. Yng Nghymru, Lloegr, yr Alban a Gogledd Iwerddon, rydym ni i gyd yn gweithio mor gyflym ag y gallwn ni yn y grwpiau blaenoriaeth hynny, ac ni fydd llaesu dwylo o ran Llywodraeth Cymru na'n staff diwyd yn ein gwasanaeth iechyd gwladol, sydd, yn fy marn i, yn gwneud gwaith gwych ac yn glod i'n gwlad.

Gweinidog, er gwaethaf pa un a lithrodd y Prif Weinidog wrth siarad ar gyfweliad Radio 4 ai peidio, y gwir amdani yw mai Cymru yw'r wlad waethaf yn y DU o ran cyflwyno'r brechlyn. Rydym ni ymhell y tu ôl i Ogledd Iwerddon a Lloegr, ac os gall y genedl leiaf yn ein cenedl lwyddo i wneud hyn, pam na allwn ni? Mae'n hanfodol ein bod yn cyflymu'r broses o gyflwyno'r brechlyn yn sylweddol pan ystyriwch fod gan Gymru un o'r cyfraddau marwolaethau mwyaf yn y byd. Rydym yn colli mwy o bobl y pen na hyd yn oed yr Unol Daleithiau, sydd wedi gwneud traed moch llwyr o'u hymateb i'r coronafeirws. Felly, yn wyneb y gyfradd farwolaeth enfawr hon, pam nad yw meddygon teulu yn fy rhanbarth i ond yn cael traean o'r cyflenwadau brechlynnau a addawyd iddyn nhw ac yn cael eu gorfodi i ganslo brechiadau ar y funud olaf? Gweinidog, pryd fydd Cymru'n cael trefn ar bethau, o ystyried ein bod ni wedi dangos yn glir mai brechu yw'r unig ffordd allan o'r pandemig hwn? Diolch.

I ddweud y gwir, nid ni yw'r genedl waethaf yn y DU. Rydym ni bellach wedi dal i fyny ac yn olrhain y cynnydd yn yr Alban, ac rwy'n disgwyl i ni fynd hyd yn oed yn gyflymach yn ystod gweddill yr wythnos hon, fel rwyf wedi dweud dro ar ôl tro nid yn unig y prynhawn yma, ond hefyd mewn datganiadau a chyfweliadau eraill yr wyf wedi'u rhoi dros yr ychydig ddyddiau diwethaf. Rydym ni yn cyflymu'r broses gyflwyno, ac, fel y dywedais, edrychwch ar y ffigurau, nid yn unig yn ystod yr wythnosau diwethaf lle rydym ni wedi gweld cynnydd o wythnos i wythnos yn y broses o'i gyflwyno, ond erbyn diwedd yr wythnos hon, pan welwch chi gynnydd pellach yn y cyflwyno yng Nghymru. Credaf fod staff y GIG yn haeddu canmoliaeth am y cynnydd hwnnw, a byddwch yn gweld mwy o hynny yn y dyfodol. 

O ran cymariaethau rhyngwladol, wrth gwrs, Cymru yw'r bumed wlad orau yn y byd ar hyn o bryd, ond rydym ni eisiau cymharu'n dda â phob rhan arall o'r DU. Dyna ymrwymiad ein staff. Dyna ymrwymiad y Llywodraeth hon. Caiff mwy o bobl eu hamddiffyn. Yr hyn sy'n ein llesteirio, fel mae pob Gweinidog iechyd arall wedi cydnabod wrth gael ei holi am hyn, yw'r cyflenwad. O ran y meddygfeydd hynny nad ydyn nhw wedi cael yr holl gyflenwad o AstraZeneca y bydden nhw wedi'i ddisgwyl, nid yw ond mater o'i gyflenwi iddyn nhw. Ond rwy'n ffyddiog y bydd y sicrwydd a gawsom ni ym mhob un o wledydd y DU ynghylch cynyddu'r cyflenwad brechlynnau yn cael ei fodloni, ac os byddan nhw, byddwn yn parhau i gynyddu ein darpariaeth. Mae hynny'n golygu bod mwy o bobl yn cael eu hamddiffyn yn gyflymach ym mhob cymuned ledled Cymru.

Mae fy mewnflwch ynglŷn â chyflwyno brechlynnau yn llawn negesau blin, ac mae ein staff gwych yn gweithio nerth eu deng ewin i ddarparu'r brechlyn. Nawr, rydym yn gwybod bod Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i'r modd y bydd Llywodraeth y DU yn caffael brechlynnau amrywiol, fel y clywsom ni. A gaf i ofyn pa hyblygrwydd sydd yn y ddarpariaeth y cytunwyd arni o'r brechlyn Pfizer o'i gymharu â brechlyn Rhydychen-AstraZeneca? A oes hyblygrwydd i newid wrth i'r sefyllfa newid o bosib, neu wrth i'r heriau newid? A oes hyblygrwydd yn y cytundeb caffael? A yw Cymru'n cael ei chyfran deg o frechlyn Rhydychen-AZ, sy'n haws ei gyflwyno mewn meddygfeydd teulu a fferyllfeydd cymunedol ac ati?

Fy sylw olaf yw: gyda lefelau cylchredeg uchel o COVID yn dal i fodoli, er bod y cyfyngiadau symud yn gweithio a'r ffigurau'n gostwng, mae tebygolrwydd mawr o hyd y bydd mathau newydd o'r feirws yn datblygu, a dyna pam y mae'n rhaid i chi frechu fel mater o frys—hyd eithaf eich gallu. Rhaid i Lywodraeth Cymru fod yn ddewr wrth gyflwyno'r brechlyn gan fentro popeth a phwyso am fwy o frechlynnau os yw ein cyflenwad mewn peryg o ddarfod. Gweinidog, a fyddech yn cytuno, a hefyd a fyddech yn cytuno bod yn rhaid inni fod yn hyblyg? Os oes brechlyn ar gael yn unrhyw le, rhaid i ni geisio ei sicrhau. Ni ddylai unrhyw lyffetheiriau gweinyddol lesteirio'r rhaglen frechu frys hon.

Rwy'n fodlon cadarnhau nad wyf yn credu bod llyffetheiriau gweinyddol yn llesteirio'r rhaglen frechu yma yng Nghymru. Rwy'n deall rhwystredigaeth ein staff sydd eisiau bod allan yn brechu mwy. Rwy'n deall sefyllfa nid dim ond practis cyffredinol, ond fferylliaeth gymunedol hefyd. Wrth i gyflenwadau AstraZeneca gynyddu fel y disgwyliwn iddyn nhw—nid dim ond drwy sgyrsiau â Llywodraeth y DU y mae hynny, ond hefyd o drafod uniongyrchol rhwng Llywodraeth Cymru ac AstraZeneca eu hunain—rydym yn disgwyl cael llawer mwy o gyflenwadau'n raddol drwy weddill y gwanwyn. Mae hynny'n golygu y byddwn yn gallu cyflawni'n gyflymach fyth.

Rwyf wedi cael sgyrsiau uniongyrchol gyda Nadhim Zahawi, Gweinidog brechlynnau'r DU, am y cyflenwad i Gymru, oherwydd rhan o'm pryder am gyhoeddiad annisgwyl y Prif Weinidog ar y pedwar grŵp cyntaf yn cael eu datrys erbyn canol mis Chwefror oedd bod gennym ni, wrth gwrs, gyfran uwch fel poblogaeth o'r pedwar grŵp cyntaf hynny na Lloegr, ac mae angen i ni sicrhau na fyddwn yn cael ein dal yn ôl yn artiffisial gan ddiffyg cyflenwad drwy fynd ati mor gyflym â phosib. Yn y sgyrsiau hynny, cafwyd sicrwydd uniongyrchol y bydd gennym ni yr holl gyflenwad sydd ei angen arnom ni i allu cyflawni'r garreg filltir honno ar yr un pryd â chenhedloedd eraill y DU. Rydym yn derbyn o leiaf ein cyfran o'r boblogaeth, fel yr ydym ni wedi cytuno. Felly, ydym, rydym yn cael cyfran deg ac rydym yn gwneud defnydd da o'r gyfran deg honno o'r holl frechlynnau yr ydym yn eu derbyn.

Rwyf yn credu ei bod hi'n ddefnyddiol ailadrodd y sylw yr ydych chi'n ei wneud, serch hynny, fod cyfyngiadau symud yn gweithio ar y telerau y cânt eu cyflwyno. Maen nhw'n helpu i arafu'r gyfradd drosglwyddo, i leihau faint o niwed sy'n cael ei achosi, i sicrhau nad yw ein GIG yn cael ei lethu, i ganiatáu inni gyfyngu ar y gyfradd drosglwyddo, i'w weld yn gostwng, ac i ganiatáu gwneud gwahanol ddewisiadau wrth i frechiad ddiogelu mwy o'n dinasyddion mwyaf agored i niwed. Does dim llaesu dwylo gan y Llywodraeth hon, dim diffyg dealltwriaeth o'r angen am frys, cyflymder a darpariaeth, ac rwy'n falch iawn—fel yr wyf wedi dweud fwy nag unwaith—o'r gwaith y mae staff ein GIG yn ei wneud i amddiffyn cymaint o'n pobl sy'n agored i niwed cyn gynted â phosib ym mhob cymuned ledled Cymru.

Gweinidog, mae'r Prif Weinidog, o wneud y datganiadau a wnaeth ddoe, wedi achosi llawer o boen meddwl, pryder a gofid. Mewn gwirionedd, mae'n arwain pobl agored i niwed i gredu eu bod nhw mewn mwy o berygl o ddal y feirws erbyn hyn, a hynny ddim mwy nag yn Aberconwy.

A ydych chi'n cytuno â'r Prif Weinidog na ddylai'r holl frechlynnau Pfizer sydd ar gael fod ar gael cyn gynted â phosibl? Fe wnaethoch chi honni mai'r her oedd cael digon o seilwaith i ddarparu pigiad Pfizer heb ei wastraffu, ond sut gallwch chi sefyll wrth yr hyn yr ydych chi wedi ei ddweud pan mai dim ond tri diwrnod yr wythnos y mae lleoliadau i lawr y ffordd o ble'r wyf i yma yn Venue Cymru wedi bod yn gweithio, yn hytrach na'r chwe diwrnod a gytunwyd, gan nad ydyn nhw'n gallu cael digon o frechlynnau? Sut ydych chi'n ymateb i feddygon teulu sy'n gweithio yn fy etholaeth i sy'n gandryll gan fod rhai wedi cytuno i roi 100 dos y dydd am chwe diwrnod yr wythnos, ac eto yn ystod y pythefnos diwethaf, dim ond 100 yr wythnos y maen nhw wedi llwyddo i'w cwblhau? Mae hynny oherwydd nad ydyn nhw'n gallu cael gafael ar y cyflenwadau. Pam nad ydych chi'n gwrando ar y gweithwyr iechyd proffesiynol a'r holl staff iechyd hynny sy'n gweithio'n galed yn rhoi'r brechlynnau hyn? Fel y soniwyd, mae Dr David Bailey, cadeirydd Cymdeithas Feddygol Prydain yng Nghymru, yn gofyn i chi—a dyfynnaf— roi'r gorau i eistedd ar gyflenwadau a bwrw ati.

Ac fel y dywedodd meddyg teulu wrthyf i ddoe, 'A wnewch chi ddweud wrth Mr Vaughan Gething oddi wrthyf i fy mod i eisiau cael y brechiadau hynny ym mreichiau ein pobl yma yn Aberconwy? Dydyn nhw'n dda i ddim yn eistedd ar silff a'r cwbl sy'n mynd i lwyddo os bydd hynny'n digwydd yw y bydd y feirws yn anoddach i'w drechu a bydd cleifion yn colli bywydau.' Ni all fod yn fwy difrifol na hynny, Gweinidog, felly gwrandewch ar yr hyn sy'n cael ei ddweud wrthych chi. Diolch, Llywydd.

Gyda phob parch, rwy'n credu y dylai'r Aelod wrando ar yr atebion sy'n cael eu rhoi am wybodaeth. O ran y cyflenwad Pfizer, rydym ni'n dosbarthu llawer mwy o gyflenwad Pfizer yr wythnos hon—bron i ddwbl yr hyn a aeth allan yr wythnos diwethaf—a bydd hynny yn gwneud yn siŵr bod y nifer gynyddol o ganolfannau brechu torfol—. Mae gennym ni 28 yn weithredol ar hyn o bryd ac roedd dros 90 y cant o'r rheini ar agor y penwythnos hwn. Rydym ni'n mynd i symud i fyny i hyd at 45 o ganolfannau brechu o fewn yr wythnos neu ddwy nesaf. Felly, mewn gwirionedd, bydd hynny yn gwneud yn siŵr ein bod ni'n gwneud defnydd da o'r cyflenwad brechu Pfizer sydd gennym ni ac dylem ni barhau i'w gael yn y dyfodol.

Rwy'n deall pryderon meddygon teulu, ac roedd hwn yn bwynt yr wyf i wedi rhoi sylw iddo mewn sawl cwestiwn arall, gan gynnwys cwestiwn Dr Lloyd yn union o flaen eich cwestiwn chi. Cyflenwad Rhydychen-AstraZeneca yw'r un yr ydym ni'n ei ddarparu i faes gofal sylfaenol. Rwy'n gwybod bod rhai pobl wedi teimlo'n rhwystredig nad ydyn nhw wedi cael cymaint â'r disgwyl, ond mater syml o gyflenwad i mewn i Gymru yw hynny. Wrth i ni weld cynnydd sylweddol yn digwydd yr wythnos hon, bydd y cyflenwadau hynny yn mynd allan yn gyflym iawn i feddygfeydd teulu; ni fyddan nhw'n eistedd ar silffoedd, ni fyddan nhw'n cael eu cadw yn rhywle i ffwrdd oddi wrth ymarferwyr sydd angen gallu eu rhoi nhw i amddiffyn ein dinasyddion. Dyna'n union yr ydym ni'n ei wneud a dyna'r union beth y byddwch chi'n gweld ein GIG yn ei wneud.

Rwy'n gobeithio y bydd yr eglurder yn yr wybodaeth yr ydym ni'n ei darparu heddiw a'r eglurder yn y niferoedd y byddwch chi'n eu gweld yn cynyddu drwy weddill yr wythnos hon yn rhoi'r lefel o ffydd y mae'r Aelod yn honni ei bod hi eisiau ei chael yn y rhaglen hon a'r gwahaniaeth sylweddol y bydd yn ei wneud i bobl ym mhob un cymuned ar hyd a lled y wlad, wrth i'n GIG chwarae ei ran i helpu i gadw Cymru yn ddiogel.

Diolch i'r Gweinidog.