Brechiadau COVID-19

1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 19 Ionawr 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Laura Anne Jones Laura Anne Jones Conservative

3. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i gyflymu cyfradd brechiadau COVID-19 yng Nghymru? OQ56159

Photo of Darren Millar Darren Millar Conservative

7. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am y cynnydd o ran cyflwyno brechiadau COVID-19 yng ngogledd Cymru? OQ56127

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:16, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Diolchaf i'r Aelod am y cwestiwn yna, Llywydd. Gan fod meddygon teulu a fferyllfeydd erbyn hyn yn darparu brechiadau COVID yng Nghymru, byddwn yn cynyddu cyfraniad optometryddion a deintyddiaeth i ddarparu adnoddau a chapasiti ychwanegol wrth i nifer y brechlynnau sydd ar gael gynyddu.

Photo of Laura Anne Jones Laura Anne Jones Conservative

(Cyfieithwyd)

Diolch. Prif Weinidog, rydych chi newydd fod â'r haerllugrwydd i ddweud yn gynharach yn y cwestiynau, 'Allwch chi ddim ymddiried yn y Torïaid', ac eto mae pobl Cymru wedi ymddiried ynoch chi i gyflwyno'r brechlyn yn gyflym i geisio achub bywydau pobl Cymru, ac rydych chi wedi eu siomi yn dra helaeth. Croesawaf sylwadau'r Gweinidog iechyd yn gynharach, ond, a dweud y gwir, mae eich sylwadau chi dros yr ychydig ddiwrnodau diwethaf i'r cyfryngau yn peri dryswch, ac rwy'n credu bod hwnna'n ddefnydd da o air gan y gymdeithas feddygol. Fel yn Lloegr, mae angen i'r system gyfan hon yng Nghymru fod yn fwy tryloyw. Rydym ni mewn sbrint i achub bywydau, felly beth yw'r broblem? Os nad ydych chi'n cadw'r brechlynnau yn ôl, Gweinidog, ai'r system yw'r broblem? Pam ydym ni gymaint ar ei hôl hi? Os cafodd pawb y brechlyn ym mis Rhagfyr, pam ydym ni mor wahanol? Pam ydym ni gymaint ar ei hôl hi? Yr esgus ychydig funudau yn ôl oedd bod danfoniadau yn broblem. Wel, beth ydych chi'n ei wneud i gynyddu'r danfoniadau, er mwyn cyflymu'r broses o ddarparu'r brechlyn? Mae pobl eisoes yn aros, fel y dywedodd Janet Finch-Saunders, i gyflawni ac i frechu pobl. Maen nhw eisiau brechu mwy o bobl, ac eto mae Fferylliaeth Gymunedol Cymru wedi mynegi pryder am y diffyg ymgysylltu y maen nhw wedi ei gael gan eich Llywodraeth i ehangu'r rhaglen cyflwyno brechlynnau. Beth sy'n digwydd, Gweinidog? Sut gallwch chi gyfiawnhau'r ffaith ein bod ni mor bell y tu ôl i bawb arall?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:17, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Wel, Llywydd, fel yr wyf i wedi esbonio ac fel y mae'r Gweinidog iechyd wedi esbonio, cyflwynwyd ein cynlluniau i frechu'r pedwar prif grŵp blaenoriaeth yma yng Nghymru ar amserlen gyffredin â gweddill y Deyrnas Unedig. Rydym ni ar y trywydd iawn i gyflawni'r addewid hwnnw. Byddwn yn brechu'r pedwar grŵp blaenoriaeth erbyn canol mis Chwefror. Mae llythyrau yn cael eu hanfon yng Nghymru yr wythnos hon at bobl dros 70 oed ac yn y grŵp a oedd yn gwarchod o'r blaen i wneud yn siŵr eu bod nhw'n barod i dderbyn y brechlyn, a fydd ar gael iddyn nhw ym mhob rhan o Gymru ar y cyflymder cynyddol y mae'r ffigurau ar gyfer y tair wythnos diwethaf yn parhau i'w ddangos. Mae'r holl gynlluniau hynny yno; yr hyn sydd ei angen arnom i wneud yn siŵr y gallwn ni eu darparu yw cyflenwad o frechlyn sy'n cyfateb i'n capasiti ar lawr gwlad i'w roi. Mae'r dulliau cyflawni yno ac yn barod, a byddan nhw'n cael eu hehangu yn y ffordd yr esboniais i i'r Aelod. Rydym ni angen y cyflenwad o frechlyn i gyd-fynd â hynny, ac yna byddwn ni'n gwneud yn siŵr, fel y nodwyd gennym yn ein cynllun, y bydd y pedwar prif grŵp blaenoriaeth hynny i gyd yn cael y brechlyn yn yr un modd ag ym mhobman arall erbyn canol mis Chwefror.

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 2:19, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Cefais gais i grwpio cwestiynau 3 a 7, ac felly galwaf ar Darren Millar i ofyn ei gwestiwn atodol ar gwestiwn 7. Darren Millar.

Photo of Darren Millar Darren Millar Conservative

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd. Prif Weinidog, dim ond 17.3 y cant o'r stoc frechiadau a ddosbarthwyd gan Lywodraeth Cymru hyd at 8 Ionawr a gafodd bwrdd iechyd Betsi Cadwaladr, yn ôl ateb ysgrifenedig gan eich Gweinidog iechyd eich hun, er bod ganddo dros 22 y cant o boblogaeth Cymru i ofalu amdano. A dim ond yr wythnos diwethaf, dywedwyd wrth feddygon teulu yn y gogledd a oedd yn rhan o'r rhaglen cyflwyno brechlynnau i ohirio apwyntiadau oherwydd oediadau wrth ddarparu stoc frechlynnau. Nawr, mae hyn yn ogystal â'r hyn sy'n ymddangos fel bod yn broses arafach o gyflwyno'r rhaglen frechu yn y gogledd. A allwch chi ddweud wrthym ni pam nad yw'r gogledd yn cael ei gyfran deg o stociau brechlynnau, neu'n sicr nid oedd tan 8 Ionawr, a hefyd pam na all meddygon teulu ddefnyddio brechlyn Pfizer-BioNTech, o gofio bod ganddo fywyd silff o bum diwrnod hyd yn oed ar ôl cael ei dynnu allan o storfa oer dwfn, oherwydd, yn ôl yr hyn a ddeallaf, dyna un o'r rhesymau pam nad yw'r cynnydd wedi bod yn gyflymach nag y mae ar hyn o bryd yn y gogledd?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:20, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Llywydd, mae'r Aelod yn hollol anghywir yn ei ddisgrifiad o'r sefyllfa yn y gogledd. Erbyn 8 a.m. ddoe, roedd 31,095 o ddinasyddion yn y gogledd wedi cael eu brechu, a dyna'r nifer uchaf o gryn dipyn o unrhyw fwrdd iechyd yn unman yng Nghymru. Felly, ymhell o gael eu dal yn ôl, mewn gwirionedd, mae gweithredoedd bwrdd iechyd Betsi Cadwaladr yn eu rhoi ar y blaen o ran brechu yma yng Nghymru. Ac mae hynny oherwydd yr ymateb anhygoel yr ydym ni wedi ei gael gan y gymuned meddygon teulu a'r gymuned fferylliaeth gymunedol yn y gogledd. Mae pob un o'r 98 practis gofal sylfaenol yn Betsi Cadwaladr wedi nodi eu bod nhw'n dymuno cymryd rhan a darparu brechlyn AstraZeneca.

Nawr, mae Darren Millar yn iawn ein bod ni wedi gobeithio cael 26,000 yn fwy o ddosau o frechlyn Rhydychen nag y byddwn ni'n eu derbyn yr wythnos hon. Ac mae hynny wedi golygu bod rhai cynlluniau a oedd yno yn y gogledd i gyflymu brechu ymhellach fyth wedi gorfod cael eu dal yn ôl. Y newyddion da yw bod Llywodraeth y DU yn ein sicrhau y byddwn ni'n cael y cyflenwad hwnnw yr wythnos nesaf, yn ogystal â'r hyn yr oeddem ni eisoes yn ei ddisgwyl yr wythnos nesaf. Felly, bydd hynny'n ostyngiad dros dro iawn i'r brechlyn y byddem ni'n ei ddisgwyl fel arall. 

Mae meddygon teulu yn eu meddygfeydd eu hunain mewn sefyllfa well o lawer i ddarparu brechlyn Rhydychen na'r brechlyn Pfizer, am resymau y bydd llawer o Aelodau yn ymwybodol ohonynt. Mae'n rhaid storio'r brechlyn Pfizer mewn amodau penodol iawn, nid yn unig o ran tymheredd ond o ran amodau eraill hefyd. Mae'n golygu bod brechlynnau Pfizer yn addas ar gyfer y canolfannau brechu torfol—mae tri ohonyn nhw yn y gogledd eisoes—ac ar gyfer y canolfannau brechu mewn ysbytai—tri o'r rheini yn y gogledd—a bydd y gymuned meddygon teulu yn canolbwyntio ar frechlyn AstraZeneca-Rhydychen. Llwyddiant y strategaeth honno yw sail y llwyddiant sylweddol iawn yr ydym ni'n ei weld yn y gogledd ac y gwn y bydd yr Aelod eisiau ei gydnabod a'i ddathlu.

Photo of Jack Sargeant Jack Sargeant Labour 2:23, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Prif Weinidog, roeddwn i'n falch iawn o ymweld â'r ganolfan frechu torfol yn Ysbyty Enfys Glannau Dyfrdwy yr wythnos diwethaf a gweld drosof fy hun yr ymdrechion aruthrol sy'n cael eu gwneud i gyflwyno'r rhaglen frechu. A hoffwn fanteisio ar yr amser hwn heddiw i gofnodi fy niolch ac i dalu teyrnged i'r holl staff a'r holl wirfoddolwyr yn Betsi am eu gwaith caled.

Rydym ni wedi clywed newyddion pryderus y penwythnos hwn am yr oedi wrth gyflenwi brechlynnau. Prif Weinidog, a fydd y rhain yn effeithio ar darged uchelgeisiol Llywodraeth Cymru i gynnig brechlyn i bawb yn y grwpiau blaenoriaeth cyntaf erbyn canol mis Chwefror? Ac a all y Prif Weinidog fy sicrhau i y bydd pob fferyllfa gymunedol sy'n mynegi diddordeb yn rhoi'r brechlyn ar draws y gogledd-ddwyrain ac, yn arbennig, yn sir y Fflint?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour

(Cyfieithwyd)

Wel, diolchaf i Jack Sargeant am y cwestiwn atodol yna, Llywydd, ac am yr hyn a ddywedodd am yr ymdrechion y mae wedi eu gweld ei hun ar lawr gwlad gan bobl sy'n mynd ymhell y tu hwnt i'r hyn y byddai eu contractau yn ei ddisgwyl, gan weithio fin nos, gweithio ar benwythnosau, gwneud popeth o fewn eu gallu i wneud yn siŵr bod cynifer o bobl yn cael eu brechu cyn gynted â phosibl yma yng Nghymru. 

Mae'r problemau a adroddwyd gyda'r cyflenwad brechlynnau yn rhybudd i ni bod mannau gwan yn y gadwyn gyflenwi honno. Roeddem ni i fod i gael pedwar cyflenwad o frechlyn Rhydychen i Gymru yr wythnos hon. Nodwyd, yn hwyr iawn yn y broses, bod angen rhoi sylw pellach i un o'r cyflenwadau hynny ac felly na allai ein cyrraedd ni yr wythnos hon. Bydd yr Aelodau wedi darllen rhai o'r pryderon a fynegwyd mewn mannau eraill yn Ewrop am broblemau yn ffatri cwmni Pfizer yng Nghwlad Belg. Rwy'n credu bod Pfizer wedi cadarnhau ers hynny bod rhai problemau yn y ffatri honno ac y bydd hynny yn cael rhywfaint o effaith ar ei gallu i gynyddu cyflenwadau yn y ffordd yr oedd wedi ei rhagweld. Mae'r rhain yn broblemau, fodd bynnag, nad ydyn nhw'n effeithio ar Gymru yn unig. Maen nhw'n effeithio ar yr holl leoedd hynny sy'n dibynnu ar i'r brechlyn gyrraedd yn y modd y byddem ni i gyd yn ei ddymuno, ac nid yng Nghymru yn unig y teimlwyd effaith problemau brechlyn Rhydychen, fe'i teimlwyd mewn rhannau eraill o'r Deyrnas Unedig hefyd. Rydym ni'n dal yn ffyddiog—i ymateb i bwynt Jack, rydym ni'n dal yn ffyddiog y byddwn ni'n cyflawni'r addewid a wnaed gennym, y bydd y pedwar prif grŵp blaenoriaeth hynny yn cael eu brechu erbyn canol mis Chwefror, ac ni fydd cyfraniad fferylliaeth gymunedol yn y fferyllfeydd eu hunain yn unig, ond yn cael ei wneud gan fferyllwyr cymunedol yn helpu mewn canolfannau brechu torfol, lle mae'r sgiliau a'r galluoedd y maen nhw wedi eu datblygu, drwy, er enghraifft, y rhaglen brechu rhag y ffliw, yn cael eu defnyddio yn dda iawn i wneud yn siŵr bod y brechlynnau hynny yn cael eu darparu cyn gynted â phosibl i bobl yma yng Nghymru. 

Photo of Bethan Sayed Bethan Sayed Plaid Cymru 2:26, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Rwyf i wedi cael cryn dipyn o ohebiaeth gan bobl sy'n bryderus oherwydd nad ydyn nhw'n teimlo bod y Llywodraeth wedi bod yn ddigon rhagweithiol o ran dweud wrthyn nhw pwy sy'n gymwys a phryd y byddan nhw'n cael yr wybodaeth honno drwodd. Rwyf i hyd yn oed wedi cael rhai sylwadau a rhai galwadau ffôn i'm swyddfa, wrth i ni fod yn siarad yma, gan bobl dros 80 oed yn dweud y bu'n rhaid iddyn nhw fynd ar drywydd apwyntiadau gyda'r meddyg teulu. Clywaf yr hyn yr ydych chi'n ei ddweud—y byddan nhw'n cael gwybod ym mis Chwefror—ond rwy'n credu bod pobl angen cael gwybod yn gwbl eglur pryd yn union y byddan nhw'n cael yr wybodaeth honno i leddfu unrhyw bryderon sydd ganddyn nhw. Rwyf i hefyd wedi bod yn pryderu am wraig a gysylltodd â mi yn fy rhanbarth sydd dros 80 oed, ond y dywedwyd wrthi am fynd i ganolfan dros 30 milltir i ffwrdd. Nid yw hynny'n dderbyniol o gwbl. Beth allwch chi ei wneud i dawelu ei hofnau, y bydd hi'n cael cyfle arall i gael brechlyn mewn man agosach, fel y gall hi gael ei diogelu rhag y feirws mwyaf ofnadwy hwn?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:27, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Llywydd, a gaf i ddiolch i'r Aelod am y pwyntiau pwysig yna? Rwy'n credu bod pob bwrdd iechyd wedi ysgrifennu yn uniongyrchol at yr holl drigolion yn eu hardal yn nodi'r cynlluniau ar lefel bwrdd iechyd ar gyfer darparu'r brechlyn, a chyhoeddwyd cynllun Llywodraeth Cymru, wrth gwrs, dros wythnos yn ôl; rydym ni wedi trafod hynny yn helaeth yma y prynhawn yma. Ar y lefel leol iawn, lle mae meddygon teulu yn brechu, yna mae'n rhaid i'r wybodaeth ddod gan y feddygfa, oherwydd y ffordd y mae'n gallu trefnu i'r brechlyn gael ei ddarparu yn y ffordd gyflymaf bosibl. Bydd yr unigolyn y soniodd yr Aelod amdani y cynigiwyd brechlyn iddi 30 milltir i ffwrdd wedi cael ei gynnig gan mai dyna oedd y cyfle cyntaf posibl i gael brechlyn i'r unigolyn hwnnw. Ond, wrth gwrs, os ydych chi dros 80 oed, ni fydd teithio bob amser yn bosibl i chi, ac, o dan yr amgylchiadau hynny, bydd yr unigolyn hwnnw yn sicr yn cael cynnig gan ddarparwr llawer mwy lleol, boed hynny gan ei meddyg teulu neu mewn fferyllfa gymunedol. Ond bydd y cynnig wedi cael ei wneud oherwydd popeth yr ydym ni wedi ei glywed a'r bobl eraill y soniodd yr Aelod amdanyn nhw—pobl sydd eisiau gwybod, ac eisiau, wrth gwrs, cael y brechlyn cyn gynted a phosibl—a bydd y cynnig wedi ei wneud oherwydd mai dyna fyddai'r cyfle cyntaf posibl i ganiatáu i'r person hwnnw gael y brechlyn y bydd ei eisiau. Pan nad yw'n bosibl iddyn nhw fanteisio ar y cynnig hwnnw, yna bydd GIG Cymru yn gwneud gwahanol gynnig iddyn nhw, ac un y byddan nhw mewn sefyllfa i fanteisio arno.

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour

(Cyfieithwyd)

Rwy'n ddiolchgar, Llywydd, a diolch am eich atebion ar hyn, Prif Weinidog. Ymwelais â'r ganolfan frechu torfol a agorodd yng Nglynebwy ddydd Iau diwethaf, ac mae'n rhaid i mi ddweud ei fod yn brofiad i ysbrydoli a chodi calon gweld brwdfrydedd y staff nyrsio, gweithwyr y gwasanaeth iechyd, yn gweithio ochr yn ochr â phersonél yr RAF a oedd yno yn rheoli'r broses—roedd yn rhywbeth a oedd yn wirioneddol galonogol ei weld, ynghyd â'r bobl, dros 80 mlwydd oed i raddau helaeth iawn, a oedd wedi cael eu brechu, a synnwyr o bwrpas y bobl hynny sy'n cerdded i mewn i'r swyddfeydd cyffredinol i gael eu brechu ac yna'n teimlo mor hyderus yn cerdded allan.

Ac a wyddoch chi, Prif Weinidog, mai'r hyn y mae pobl ym Mlaenau Gwent ei eisiau yw gweld gwleidyddion yn cydweithio i roi pobl yn gyntaf, ac nid chwarae gwleidyddiaeth gyda'u bywydau? Dyna beth mae pobl ei eisiau a dyna maen nhw'n ei ddweud wrthyf i, a'r hyn y maen nhw eisiau ei weld yw sut y gallwn ni ehangu a chyflymu'r rhaglen frechu, lle mae meddygon teulu a fferyllfeydd yn gallu darparu'r brechlyn yn eu cymunedau eu hunain yn agos at eu cartrefi. A allwch chi, y prynhawn yma, roi sicrwydd y bydd meddygon teulu a fferyllfeydd yn cael dosau o frechlyn, ac y byddan nhw'n gallu ategu canolfannau brechu torfol, i sicrhau bod y bobl yr ydym ni eisiau gofalu amdanyn nhw yn cael brechlyn ac yn gallu teimlo'n ddiogel?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:30, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Llywydd, diolchaf yn fawr iawn i Alun Davies am y cwestiwn atodol yna, ac rwy'n cytuno ag ef yn llwyr. Yr hyn y mae pobl yng Nghymru yn ei ddisgwyl yw ymdrech tîm Cymru wirioneddol i gyflawni'r rhaglen frechu enfawr hon mor gyflym ac mor effeithiol ag y gallwn. Ac mae'n eich ysbrydoli pan fyddwch chi'n siarad ac yn clywed gan y staff rheng flaen hynny sy'n mynd ymhell y tu hwnt i'r hyn y gellid ei ddisgwyl yn rhesymol ganddyn nhw i wneud yn siŵr bod y rhaglen yn llwyddiant.

A gadewch i mi roi dim ond ychydig o ffigurau i'r Aelod i gynnig tystiolaeth o'r hyn a ofynnodd, oherwydd yng Ngwent, yr wythnos hon sydd newydd fod, roedd 14 o feddygfeydd teulu eisoes wedi dechrau clinigau yn defnyddio brechlyn Rhydychen. Erbyn diwedd yr wythnos hon, bydd 70 o'r 74 meddygfa yng Ngwent wedi cael brechlyn a byddan nhw'n rhoi brechiadau yn eu cymunedau lleol. Pedwar ar ddeg yr wythnos diwethaf, 70 yr wythnos hon, a 72 yr wythnos nesaf. Rwy'n credu bod hynny yn dangos ymrwymiad rhyfeddol ein meddygon teulu a'n cymuned gofal sylfaenol, pa mor gyflym y mae hynny yn cael ei roi ar waith yn lleol, ac rwy'n credu y bydd hynny yn cyfleu neges gryfach i bobl yng Nghymru sydd eisiau gweld hyn yn llwyddo nag unrhyw beth yr wyf i'n debygol o'i ddweud, ac yn sicr yn gryfach nag unrhyw un o'r rheini sy'n ceisio bychanu eu hymdrechion.

Photo of Gareth Bennett Gareth Bennett UKIP 2:32, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Prif Weinidog, rydych chi wedi sôn am yr angen i fynd yn araf o ran brechu pobl, ond nid yw'n ymddangos bod neb arall yn gallu deall hyn, gan gynnwys Cymdeithas Feddygol Prydain. Ac mae tri Gweinidog arall, yn hytrach nag esbonio'r meddylfryd sy'n sail i'r penderfyniad i wneud pethau yn araf, wedi dod allan a phenderfynu mai dyma sy'n digwydd. Mae Vaughan Gething, Kirsty Williams a Jeremy Miles i gyd yn dweud bod y brechlyn yn cael ei gyflwyno cyn gynted â phosibl. Mewn geiriau eraill, maen nhw, bob un ohonynt, yn gwrthddweud yn llwyr eich polisi a ddatganwyd yn gyhoeddus. Tybed a allwch chi egluro pam mae hyn yn digwydd. Rydym ni'n deall erbyn hyn o'ch ymateb yn gynharach heddiw nad yw'r rhaglen frechu hyd yn oed wedi cael ei thrafod ar lefel y Cabinet. A yw eich Cabinet yn deall eich polisi ar frechu pobl Cymru? A oes unrhyw un yn ei ddeall?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour

(Cyfieithwyd)

Wel, Llywydd, byddai'n sicr yn gwella ansawdd y drafodaeth yma yn y Senedd pe byddai'r Aelod ddim ond yn gwrando ar yr hyn a ddywedwyd eisoes. Mae'r Cabinet yn trafod pob agwedd ar ein hymateb coronafeirws drwy gydol cyfnod y coronafeirws, gan gynnwys brechu. Gadewch i mi gyfleu'r pwynt hwnnw yn eglur iddo fel nad oes angen iddo wneud y camgymeriad hwnnw rhyw dro eto.

O ran cyflymder y cyflwyniad, gadewch i mi ei ddweud unwaith eto: polisi Llywodraeth Cymru yw darparu brechiadau mor gyflym ag y gallwn ni, i gynifer o bobl ag y gallwn ni, mor ddiogel ag y gallwn ni, ym mhob rhan o Gymru. Y tro nesaf y bydd yn dyfynnu ein polisi, edrychaf ymlaen at iddo ddyfynnu hynny oherwydd ei fod wedi ei glywed gennyf i, ac mae wedi ei glywed gennyf i dro ar ôl tro yn ystod y prynhawn. Nid oes esgus dros ddryswch yr Aelod mewn gwirionedd.

Photo of Hefin David Hefin David Labour 2:33, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Ddoe, fe wnaeth Bwrdd Iechyd Aneurin —. Mae'n ddrwg gen i, ydych chi'n gallu fy nghlywed i?

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 2:34, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Rydym ni'n gallu eich clywed. Cewch barhau.

Photo of Hefin David Hefin David Labour

(Cyfieithwyd)

Iawn. Mae'n ddrwg gen i, roedd problem dechnegol yn y fan yna.

Ddoe, cadarnhaodd Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan y bydd pob meddyg teulu yn fy etholaeth i yn cael y brechlyn heddiw ac yfory. Mae hynny i fyny o 13 yn ardal y bwrdd cyfan yr wythnos diwethaf. Mae'r ganolfan frechu yn Ystrad Mynach ar agor am gyfnod amhenodol i helpu i gyrraedd y pedwar targed blaenoriaeth erbyn canol mis Chwefror, a'r wythnos diwethaf, cafodd bron i 11,000 o bobl yn ein hardal ni eu brechu.

Codwyd rhai pryderon gyda mi gan drigolion sydd â pherthnasau yn Lloegr ynglŷn â'r hyn y maen nhw'n ei ystyried yn loteri cod post sy'n digwydd yno, ac mae er lles bob un ohonom ni i sicrhau bod y DU gyfan yn cael ei brechu cyn gynted â phosibl. Hoffwn gydnabod, ar ôl y diwrnodau diwethaf, y cynnydd sydd wedi ei wneud yn ardal bwrdd iechyd Aneurin Bevan, ac a wnaiff y Prif Weinidog gydnabod hynny felly, a'r cynnydd sy'n cael ei wneud yng Nghaerffili?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour

(Cyfieithwyd)

Llywydd, rwy'n llwyr gydnabod yr ymdrechion syfrdanol sydd wedi eu gwneud yn ardal Aneurin Bevan, gan staff y bwrdd iechyd a chan bobl sydd ar y rheng flaen. Mae hynny'n arbennig o glodwiw, Llywydd, rwy'n meddwl, o gofio mai dim ond wythnosau yn ôl yr oedd lefel y coronafeirws yn ardal bwrdd iechyd Aneurin Bevan ymhlith yr uchaf yng Nghymru gyfan, a bu'n rhaid i'r bwrdd iechyd ymdrin nid yn unig â brechu, ond â'r holl bobl hynny sydd wedi mynd yn sâl gyda'r feirws hwn, a'r galw y mae hynny wedi ei achosi ar wasanaethau iechyd a gwasanaethau ysbyty, yn enwedig yn ardal bwrdd iechyd Aneurin Bevan. O heddiw ymlaen, Llywydd, rwy'n falch iawn o ddweud bod y niferoedd yn ardal bwrdd iechyd Aneurin Bevan yn parhau i ostwng, oherwydd yr ymdrechion y mae trigolion, yn enwedig trigolion ardal Caerffili, fel yr ydym ni wedi ei drafod yma yn y Senedd yn y gorffennol, yr ymdrechion enfawr y maen nhw wedi eu gwneud yn ystod y cyfyngiadau symud i'n helpu i gael y niferoedd hynny i symud i'r cyfeiriad iawn. Mae'r bwrdd iechyd wedi manteisio i'r eithaf ar y cyfleoedd sydd ganddo erbyn hyn i roi ei gymuned gofal sylfaenol ar waith, i frechu yn y ffordd y mae'r Aelod eisoes wedi ei ddisgrifio, ac ar y raddfa a fydd yn amlwg yn ardal Aneurin Bevan dros yr wythnos nesaf.

Nawr, ailadroddaf yr hyn a ddywedais yn gynharach, Llywydd: rwy'n canolbwyntio ar yr hyn sy'n digwydd yma yng Nghymru, rwy'n cyflawni'r addewid a wnaed gennym ni. Ond, ym mhob man yn y Deyrnas Unedig, byddwch yn canfod pobl yn codi pryderon bod pobl sy'n iau na nhw eu hunain wedi cael cynnig brechiad tra eu bod hwy eu hunain yn dal i aros amdano. Byddwch wedi gweld yr hyn y mae Thérèse Coffey, Gweinidog y Cabinet yn Llundain, wedi ei ddweud ddoe nad yw'r rhan o Loegr y mae hi'n ei chynrychioli wedi cael cyfran deg o'r brechlyn sydd ar gael yn Lloegr. Mae pob cymuned yn awyddus i wneud yn siŵr eu bod nhw'n cael popeth y gellir ei wneud. Mae hynny'n wir yma yng Nghymru, a gall pobl yn ardal Aneurin Bevan fod yn falch dros ben o bopeth y mae eu gwasanaeth iechyd yn ei wneud ar eu rhan.