4. Pa gymorth ariannol y mae Llywodraeth Cymru wedi'i ddarparu i yrwyr tacsis i'w helpu drwy'r pandemig? OQ56337

Diolchaf i Jenny Rathbone am hynna, Llywydd. Yn ystod y pandemig, mae gyrwyr tacsis wedi gallu cael cymorth ariannol gan y gronfa adfer economaidd, gan gynnwys pedair rownd o grantiau dewisol. Dyrannwyd £1.1 miliwn arall ar gyfer cyfarpar diogelu personol am ddim a chynhyrchion glanhau i yrwyr i'w helpu i amddiffyn eu hunain a theithwyr rhag COVID-19.

Diolch yn fawr, Prif Weinidog. Hoffwn dalu teyrnged i undeb Unite am dynnu sylw at y graddau yr oedd gyrwyr tacsis yn dioddef o fethu â bod yn gymwys ar gyfer grantiau Llywodraeth y DU. A hefyd i dalu teyrnged i Lywodraeth Cymru am estyn allan at yrwyr tacsis a chaniatáu iddyn nhw gael rhywfaint o iawndal wedi'i dargedu am ddiflaniad y rhan fwyaf o'u cwsmeriaid o ganlyniad i gyfyngiadau'r pandemig. Rwy'n credu ei bod yn enghraifft wych o sut mae'r Llywodraeth wedi defnyddio ei hadnoddau cyfyngedig i lenwi bylchau mewn cymorth i fusnesau bach a gweithwyr llawrydd nad yw ar gael mewn mannau eraill. Ond rwyf i hefyd eisiau talu teyrnged i'r gyrwyr tacsis eu hunain, oherwydd o ganlyniad i'r symiau eithaf bach hyn o arian yr ydych chi wedi eu darparu iddyn nhw, fe wnaethon nhw benderfynu ymateb trwy godi dros £10,000 yng Nghaerdydd i dri banc bwyd lleol, ac roedd yn deimlad eithaf diymhongar gweld siec yn cael ei roi yng nghanolfan Al-Ikhlas yn Adamsdown, sydd wedi bod yn darparu parseli bwyd wythnosol i bobl mewn angen dybryd ers dros flwyddyn. Felly, rwy'n meddwl—

A allwch chi ddod at eich cwestiwn, nawr, Jenny Rathbone?

Gallaf, diolch. Felly, gan edrych i'r dyfodol a'n hangen i sicrhau bod gennym ni system cludiant cyhoeddus lân, wedi'i datgarboneiddio, pa gymorth ariannol ellid ei ddarparu i yrwyr tacsis i ganiatáu iddyn nhw uwchraddio eu cerbydau i'r safonau aer glân y byddwn yn eu gwneud yn ofynnol yn y dyfodol, fel y byddan nhw'n gallu parhau i wasanaethu'r cymunedau y mae'n amlwg bod ganddyn nhw gymaint o feddwl ohonyn nhw?

Wel, Llywydd, diolchaf i Jenny Rathbone. Hoffwn ymuno â hi i dalu teyrnged i waith gyrwyr tacsis yma yng Nghaerdydd, sydd wedi gweithio mor galed i allu cynorthwyo'r banciau bwyd hynny. Mae ganddi hi a minnau—a llawer o Aelodau eraill yn y Senedd heddiw, rwy'n siŵr—nifer sylweddol o yrwyr tacsis sy'n byw yn ein hetholaethau, ac fe'u tarwyd yn galed iawn gan y pandemig—yn galed iawn. Rwy'n falch iawn bod ein cronfeydd dewisol yn arbennig wedi cael effaith ar y sector. Roedd Cyngor Caerdydd, erbyn dydd Gwener yr wythnos diwethaf, wedi cymeradwyo dros 2,700 o grantiau dewisol i'r rhai â'r alwedigaeth ddatganedig 'gyrrwr tacsi', gwerth dros £5 miliwn. A bydd y rownd ddiweddaraf—y £30 miliwn a gyhoeddwyd ar y pumed o'r mis hwn—yn darparu grant pellach o £2,000 i yrwyr tacsi hunangyflogedig.

Mae moderneiddio'r fflyd yn her wirioneddol iddyn nhw. Dyna pam yr ydym ni wedi bod yn falch iawn o ddatblygu nifer o gynlluniau arbrofol tacsis gwyrdd ym mhrifddinas-ranbarth Caerdydd, yn sir Benfro ac yn Sir Ddinbych, i ganiatáu i yrwyr ddefnyddio cerbydau dim allyriadau ar sail ceisio cyn prynu am ddim. Mae hanner cant o dacsis yn cael eu prynu, gyda 30 diwrnod i yrwyr tacsi eu defnyddio yn rhad ac am ddim, yn y gobaith y bydd hynny yn ysgogi galw yn y sector am y math o drafnidiaeth y mae Jenny Rathbone wedi ei hyrwyddo ers amser maith. Rydym ni'n edrych, fel Llywodraeth, ar ddewisiadau ar gyfer grantiau, trefniadau prydlesu ac yn y blaen, fel y gallwn ni ysgogi'r awydd am y math hwnnw o ddarpariaeth. Byddwn ni yno i gynorthwyo'r sector yn hynny hefyd.