15. Dadl: Setliad yr Heddlu 2021-22

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:06 pm ar 9 Mawrth 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Laura Anne Jones Laura Anne Jones Conservative 6:06, 9 Mawrth 2021

(Cyfieithwyd)

Hoffwn i, wrth gwrs, Gweinidog, ymuno â chi wrth ganmol gwaith yr heddluoedd yn ei gyfanrwydd, a'r gwasanaethau brys hefyd, yn enwedig yn ystod y pandemig. Fodd bynnag, rwyf i yn credu y gallai fod wedi bod yn bosibl eu diogelu yn well ar y rheng flaen.

Cyfanswm y cymorth canolog i heddluoedd yng Nghymru yn 2021-22 fydd £408.2 miliwn. Mae hwn yn gynnydd o ryw £24 miliwn o'i gymharu â'r flwyddyn ariannol flaenorol. O ganlyniad i'r cynnydd yn y cymorth ariannol gan Lywodraeth Geidwadol y DU, bydd heddluoedd yng Nghymru yn cael cynnydd o 6.3 y cant i'r cyllid ar gyfer y flwyddyn ariannol sydd i ddod. Daw hyn ar ben cynnydd o 7.5 y cant i gyllid ar gyfer y flwyddyn ariannol gyfredol. Bydd hyn yn helpu heddluoedd i fynd i'r afael â throseddu a darparu strydoedd mwy diogel, gan alluogi cymunedau Cymru i ailadeiladu yn fwy diogel.

Fodd bynnag, mae cyfraniad Llywodraeth Cymru i setliad yr heddlu wedi aros yr un fath. Bydd Llywodraeth Cymru yn darparu cyfanswm o £143.4 miliwn, sef yr un lefel o gyllid ag yn 2019-20 a 2020-21. Mewn gwirionedd, mae cymorth Llywodraeth Cymru i setliad yr heddlu wedi cynyddu gan £4.7 miliwn yn unig rhwng 2017-18 a 2021-22. O'i gymharu â hyn, mae cymorth Llywodraeth Geidwadol y DU wedi cynyddu gan £53.6 miliwn rhwng 2017-18 a 2021-22, sy'n golygu bod cyfanswm y cymorth canolog i heddluoedd Cymru wedi cynyddu gan fwy nag 16 y cant ers 2017. Mae hyn yn gynnydd o 5.7 y cant o'i gymharu â 2020-21, sy'n sylweddol uwch na chyfradd chwyddiant. Mae hyn yn golygu y bydd heddluoedd Cymru yn rhannu cyfanswm cyllid adnoddau o dros £780 miliwn, gan dynnu sylw at fuddion bod yn rhan o'r undeb trwy sicrhau bod gan heddluoedd yr adnoddau sydd eu hangen arnyn nhw i gadw Cymru yn ddiogel.

Mae comisiynwyr heddlu a throseddu Llafur Cymru a Plaid wedi cynyddu praesept yr heddlu, fel y gwnaethoch chi ei amlinellu, bron i draean ers etholiadau diwethaf y Comisiynwyr, gan dynnu hyd yn oed mwy o arian o bocedi'r bobl. Er gwaethaf cwyno ynghylch diffyg cyllid, mae Comisiynwyr Cymru wedi gwario mwy nag £8 miliwn ar gysylltiadau cyhoeddus a chostau staffio rhwng 2016 a 2020. Byddai Comisiynwyr Ceidwadol Cymru yn mynd i'r afael â'r gwastraff anfaddeuol hwn o arian cyhoeddus ac yn hytrach yn canolbwyntio ar gyflawni blaenoriaethau'r bobl—rhoi mwy o swyddogion yr heddlu ar ein strydoedd, mynd i'r afael â throseddu a chreu strydoedd mwy diogel. Mae'r ystadegau diweddaraf yn dangos bod 309 o swyddogion yr heddlu ychwanegol wedi eu recriwtio hyd yma yng Nghymru o dan strategaeth recriwtio Llywodraeth y DU. Yn y cyfamser, mae'r DU wedi cyhoeddi y bydd 283 o swyddogion yr heddlu ychwanegol yn cael eu recriwtio yng Nghymru o dan flwyddyn 2 rhaglen ymgodiadau'r heddlu yn 2021-22.