8. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am waith Comisiwn Trafnidiaeth De-ddwyrain Cymru? OQ56526

Llywydd, rydym ni wedi penodi Simon Gibson CBE yn gadeirydd bwrdd cyflawni Burns. Bydd yn goruchwylio datblygiad y 58 o argymhellion Burns gan yr uned a sefydlwyd at y diben hwnnw yn Trafnidiaeth Cymru. Mae cyllideb o dros £4 miliwn eisoes wedi ei chymeradwyo ar gyfer y gwaith hwnnw, er mwyn sicrhau y gallwn ddatblygu argymhellion y comisiwn.

Diolch yn fawr, Prif Weinidog. Mae comisiwn Burns wedi nodi gwelliannau cyffrous y gellir eu cyflawni i'r system drafnidiaeth yng Nghasnewydd a'r cyffiniau—system drafnidiaeth gyhoeddus y mae Casnewydd yn ei haeddu, a wnaed yn bosibl drwy fuddsoddiad blaengar a strategol gan Lywodraeth Cymru. Gyda'r uned gyflawni ar waith, mae'n rhaid cynnal y pwyslais a'r cyflymder gan sicrhau ein bod yn gweld canlyniadau gwirioneddol yng Nghasnewydd. Fodd bynnag, mae rhannau allweddol o'r cynllun hwn yn cynnwys uwchraddio seilwaith y rhwydwaith rheilffyrdd, maes y mae Llywodraeth y DU yn gyfrifol amdano. Dros y blynyddoedd diwethaf, dim ond 2 y cant o gyllidebau gwella Network Rail y mae Cymru wedi ei gael, er bod ganddi tua 10 y cant o rwydwaith rheilffyrdd y DU. Mae Llywodraeth y DU yn brolio o ran buddsoddi, ond anaml y bydd yn cyflawni. A wnaiff y Prif Weinidog barhau i'w hannog i roi ei harian ar ei gair, a sicrhau'r buddsoddiad rheilffyrdd sydd ei angen ar Gymru ac y mae'n ei haeddu?

Diolch i Jayne Bryant am hynna ac rwy'n cytuno â'r hyn a ddywedodd am y buddsoddiadau y mae Llywodraeth Cymru wedi eu gwneud eisoes—y £70 miliwn i sicrhau gwasanaethau ychwanegol, gwasanaethau rheilffyrdd, rhwng Glynebwy a Chasnewydd. Ac rwy'n falch iawn o weld bod cytundeb wedi ei wneud erbyn hyn i ymestyn bysiau fflecsi ar alw i gyflenwi rhwydwaith cyfan bysiau lleol dinas Casnewydd. Ac mae hynny wedi ei ariannu gan refeniw a chyfalaf a ddarperir mewn partneriaeth â Chyngor Dinas Casnewydd. A bydd hynny'n chwarae rhan bwysig wrth ddarparu'r rhwydwaith trafnidiaeth gyhoeddus lleol hwnnw y cyfeiriodd Jayne Bryant ato.

Ond fel y gŵyr hi, prif argymhelliad adolygiad Burns oedd buddsoddi'n briodol yn y brif reilffordd, i greu posibiliadau cymudo newydd a fyddai'n gwasanaethu'r bobl, nid yn unig o Gasnewydd, ond o Gaerdydd a thu hwnt. Nawr, cyhoeddodd adolygiad Hendy—yr adolygiad o gysylltedd yr undeb, a sefydlwyd gan y Prif Weinidog—ei adroddiad interim ar 10 Mawrth. Cyfeiriodd at lwyddiant datganoli trafnidiaeth, ac ymysg ei argymhellion cyntaf mae argymhelliad bod Llywodraeth y DU yn derbyn yr argymhelliad hwnnw o adolygiad Burns, ac yn darparu'r buddsoddiad sydd ei angen i wneud y rhwydwaith rheilffyrdd hwnnw yn ffordd effeithiol o symud pobl ar draws y de.

Nawr, rwy'n cyfeirio pwynt difrifol at arweinydd yr wrthblaid, sef os yw Llywodraeth y DU eisiau dangos ei hymrwymiad i gysylltedd yr undeb yn wirioneddol, yna dyma syniad sy'n barod iddi ei defnyddio—syniad a ddatblygwyd yn fanwl gan gomisiwn Burns, a gymeradwywyd yn adolygiad Hendy ac sy'n barod i'w weithredu. Os yw Llywodraeth y DU o ddifrif ynghylch buddsoddi ym mhob rhan o'r Deyrnas Unedig, i ddarparu cysylltedd ar draws yr undeb, ac nid oes gen i unrhyw reswm i ddweud fel arall, o gofio mai'r Prif Weinidog sefydlodd adolygiad Hendy, pan fydd Hendy yn gwneud ei argymhellion terfynol yn yr haf, y bydd hon yn foment fawr i weld a yw Llywodraeth y DU yn mynd i wneud mwy, fel y dywedodd Jayne Bryant, na dim ond siarad, ond rhoi'r buddsoddiad i sicrhau bod pobl y de yn cael eu gwasanaethu gan fuddsoddiad y DU yn y ffordd y mae adolygiadau Burns a Hendy bellach wedi ei nodi. 

Diolch i'r Prif Weinidog.