7. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am fanteision economaidd gweithio gartref? OQ56515

Diolch i Mike Hedges am hynna, Llywydd. Mae manteision economaidd i fusnesau ac unigolion, gan gynnwys costau is ar gyfer teithio a gorbenion. Gall gweithio o bell yn fwy ddenu mwy o ymwelwyr i ganol trefi lleol hefyd. Dyna pam yr ydym yn treialu canolfannau gwaith lleol ledled Cymru, fel yr ydym newydd ei drafod. Mae manteision pwysig eraill yn cynnwys lleihau allyriadau carbon a gwella cydbwysedd rhwng bywyd a gwaith.

Roeddwn i hefyd yn mynd i ddweud, mantais arall yw lleihau tagfeydd traffig ar draffyrdd. Ond mae pobl yn gweithio mewn swyddfeydd oherwydd, pan oedd popeth ar bapur, roedd yn rhaid iddyn nhw wneud hynny er mwyn cael gafael ar ddata a diweddaru ffeiliau. Bu symudiad tuag at weithio gartref, gyda'r niferoedd yn cynyddu'n araf ymhell cyn y cynnydd mawr yn ystod y cyfyngiadau symud. Mae naw o bob 10 o weithwyr a oedd yn gweithio gartref yn ystod y cyfyngiadau symud yn dymuno parhau i weithio gartref i ryw raddau, ac mae tua un o bob dau weithiwr yn dymuno gweithio gartref yn aml neu drwy'r amser. Mae gan weithio gartref fanteision i gyflogwyr, fel yr ydych wedi eu hamlinellu, ac i weithwyr, ond mae yn effeithio ar drefi mwy a chanol dinasoedd trwy leihau nifer yr ymwelwyr â nhw. Y cwestiwn yr oeddwn i eisiau ei ofyn oedd: a ddylid bod lwfans gweithio gartref ar gael i dalu costau pobl sy'n gweithio gartref, pan fo'n rhaid iddyn nhw dalu am drydan a nwy a phethau eraill drwy'r dydd?

Llywydd, bydd yr Aelodau yn y Siambr hon—. Bydd yr Aelodau a oedd yma yn y Senedd ddiwethaf yn gwybod bod ein staff ein hunain mewn etholaethau, drwy waith y Comisiwn, wedi gallu hawlio lwfans gweithio gartref yn ystod y pandemig. Ac mae'r mater hwnnw wedi ei drafod yng nghyngor y bartneriaeth gymdeithasol, ac rwy'n gwybod y bydd ar agenda cyfarfodydd y cyngor yn y dyfodol hefyd. Ai dyma'r ateb cywir o dan yr holl amgylchiadau? Rwy'n credu bod hynny i'w drafod yn fwy agored, ond mae'n amlwg ei fod wedi ei gydnabod mewn rhai cyd-destunau eisoes, gan gynnwys yma yn y Senedd. A bydd yn drafodaeth bwysig, oherwydd, fel y gŵyr Mike Hedges, mae gan Lywodraeth Cymru uchelgais hirdymor i 30 y cant o staff fod yn gweithio o bell ar unrhyw adeg, ac mae'n rhaid i ni greu'r amodau ar gyfer gwneud hynny'n llwyddiannus.

Finally, cwestiwn 8, Jayne Bryant.