3. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am gyflwyno cynllun dychwelyd ernes ar gyfer cynwysyddion diodydd yng Nghymru? OQ56625

Diolch i'r Aelod am y cwestiwn yna, Llywydd. Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i gyflwyno cynllun dychwelyd ernes ar gyfer cynwysyddion diodydd, a chafodd y model a ffefrir gennym ei nodi yn yr ymgynghoriad diweddar. Ochr yn ochr â'r gwaith o adolygu'r ymatebion i'r ymgynghoriad, mae treial ar y gweill yng Nghonwy ar hyn o bryd i arbrofi â chyflwyno  cynllun dychwelyd ernes yn ddigidol.

Diolch. Byddwch chi'n ymwybodol fy mod i, fis Tachwedd diwethaf, wedi cyflwyno cynnig deddfwriaethol ar gyfer Bil a fyddai'n gwneud darpariaethau i gyflwyno cynllun dychwelyd ernes ac i leihau gwastraff yng Nghymru, a bod mwyafrif o 34 o Aelodau wedi cefnogi fy nghynnig. Nawr, er i chi ymatal, fe aeth y bleidlais o blaid y cynnig deddfwriaethol hwn ac, fel y gallwch chi ddychmygu, rwy'n awyddus iawn i sicrhau nad ydym ni'n colli'r momentwm hwnnw a gafwyd, yn enwedig ar ddechrau tymor Senedd newydd—a hwnnw'n chweched tymor y Senedd. Roeddwn i wedi fy siomi braidd felly, Prif Weinidog, gan fod darn mor werth chweil ac sydd wedi ei brofi o ddeddfwriaeth ar ddod, nad oes ymrwymiad clir yn eich rhaglen lywodraethu, a gyflwynwyd yr wythnos diwethaf, i ddatblygu cynllun dychwelyd ernes.

Fe wnaethoch chi sôn yn gwbl briodol fod Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy yn gweithio gyda Llywodraeth Cymru, Polytag Ltd a WRAP i dreialu'r cynllun dychwelyd ernes newydd. Y bwriad yw cynnal cyfweliadau â thrigolion a chriwiau ailgylchu ar ôl y treial i roi mwy o wybodaeth am sut y gellid defnyddio'r cynllun ledled Cymru. Os bydd y treial yn llwyddiannus yng Nghonwy—fel yn y Wirral, lle cafodd 91 y cant o ddeunydd pacio wedi'i dagio ei ailgylchu'n llwyddiannus—erbyn pryd y byddech chi'n disgwyl y bydd cynllun dychwelyd ernes ar waith i Gymru gyfan sy'n cyd-fynd â systemau eraill ledled y DU ac yn gweithio'n ymarferol â nhw? Diolch.

Diolch yn fawr iawn i'r Aelod am y cwestiwn yna ac am dynnu sylw at y cynllun treialu sy'n digwydd mewn tua 500 o gartrefi yn ei hetholaeth hi ei hun, a fydd yn gwneud cyfraniad gwirioneddol i'n dealltwriaeth o sut y gellid bwrw ymlaen â'r cynllun dychwelyd ernes. Mae Gweinidogion bob amser yn ymatal, Llywydd, ar ddeddfwrfa'r meinciau cefn; dyna'r confensiwn sydd gennym ni. Ond rwy'n falch o allu dweud wrth yr Aelod ein bod ni'n gobeithio sicrhau pwerau ar gyfer cynllun dychwelyd ernes i Gymru drwy Fil Amgylchedd y DU. Yr wybodaeth ddiweddaraf sydd gennym ni yw bod disgwyl i hwnnw gwblhau ei daith seneddol mewn pryd i gael Cydsyniad Brenhinol yn yr hydref. Wedyn bydd gennym ni'r pwerau sydd eu hangen arnom i gyflwyno ein rheoliadau, ac rydym yn disgwyl gosod y rheini yn yr hydref hefyd.

A gaf i groesawu'r ymateb a roddwyd gan y Prif Weinidog? Rwy'n credu bod hwn yn rhywbeth y mae llawer o bobl ar draws y Siambr yn ei gefnogi yn fawr iawn. Ddydd Gwener, cwrddais â disgyblion o ysgol Glyncollen ar-lein, a oedd yn unfrydol o blaid cynllun dychwelyd ernes. Soniais wrthyn nhw am hen gynllun pop Corona, yr wyf i'n sôn amdano yn y lle hwn yn weddol reolaidd. A yw'r Prif Weinidog yn cytuno ei bod yn gadarnhaol iawn bod Llywodraeth Cymru yn gwneud hyn, ond y byddai rhaglen ar gyfer y DU gyfan yn well o lawer? Byddai'n ei gwneud yn haws i gwmnïau sicrhau y gellir eu prynu yng Nghaer a'u dychwelyd yn Wrecsam, gan ei gwneud yn llawer haws i'r cynllun weithio. Yn wir, rwy'n credu y byddai bob un ohonom yn dymuno cael cynllun i Gymru, ond byddai cynllun i Brydain gyfan gymaint yn well.

Diolch i Mike Hedges am hynna. Mae'r traddodiad yn ysgol Glyncollen o ymgyrchu ar y materion hyn yn un real iawn. Rwy'n cofio cwestiwn ar lawr y Senedd hon am y gwaith yr oedd disgyblion yr ysgol yn ei wneud i sicrhau bod llaeth yn cael ei gyflenwi i'r ysgol mewn fformat y gellir ei ailddefnyddio, yn hytrach nag mewn cartonau a fyddai'n cael eu taflu i ffwrdd. Felly, llongyfarchiadau mawr am eu diddordeb parhaus yn hyn. Pe bydden nhw wedi eu magu yng Nghaerfyrddin yn hytrach nag Abertawe, Llywydd, bydden nhw wedi bod yn yfed Tovali Special ac nid pop Corona. Ond y pwynt cyffredinol a gododd Mike Hedges—ac rwy'n credu ei fod yn adleisio rhywbeth a ddywedodd Janet Finch-Saunders—yw yr hoffem ni weld cynllun ar gyfer y DU, gan ein bod ni'n credu y bydd hynny'n gweithio'n well i bobl yma yng Nghymru. Mae'n haws i ddefnyddwyr, wrth gwrs—ffin hir ac agored, pobl yn siopa ac yn byw ar y ddwy ochr iddi, mewnlifiad pobl i Gymru, yn ystod misoedd yr haf yn arbennig. Rydym ni'n awyddus i bobl gael un system y gallan nhw ei deall yn rhwydd. Mae yna bosibilrwydd o dwyll os bydd gennych chi systemau gwahanol ar y ddwy ochr o'r ffin, a byddai un system yn helpu i ddileu hynny. A byddai'n golygu costau gweithredu is i fusnesau hefyd. Am yr holl resymau hynny, rydym ni'n gobeithio y bydd Llywodraeth y DU, sydd, er syndod i ni a braidd ar y funud olaf, wedi cynnwys cynllun wrth fynd yn ei hymgynghoriad, yn hytrach na'r cynllun cynhwysfawr yr hoffem ni ei weld—mae'r Alban eisoes wedi ymrwymo i gynllun cynhwysfawr; dyna yn sicr yw ein dewis ninnau. Rydym yn gobeithio y bydd Llywodraeth y DU yn cytuno ar hynny hefyd, fel yr oeddem ni'n credu yn wreiddiol y byddai'n digwydd, ac yna byddwn yn gallu cael y trefniadau ar gyfer y DU gyfan y mae Mike Hedges yn eu hyrwyddo a hynny yn gwbl briodol yn fy marn i.