8. Pa gamau y mae'r Prif Weinidog yn eu cymryd i wella gwasanaethau iechyd yng Ngogledd Cymru? OQ56795

Llywydd, ymhlith y camau sydd wedi eu cymryd i wella gwasanaethau iechyd yn y gogledd, bydd agor ysgol feddygol gogledd Cymru newydd ym Mangor. Mae'r Gweinidog iechyd yn bwriadu rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelodau am y datblygiad hwn yn gynnar yn yr hydref.

Diolch yn fawr, Prif Weinidog. Rwy'n sicr yn croesawu'r buddsoddiad hwnnw yn yr ysgol feddygol ym Mangor. Rwy'n siŵr y byddech chithau hefyd yn cytuno bod cael y cyfleusterau iawn ledled y rhanbarth a'r wlad yn ffactor pwysig o ran sicrhau bod gofal iechyd o ansawdd da yn cael ei ddarparu. Ac wrth edrych ar y buddsoddiad mewn cyfleusterau dros y pum mlynedd diwethaf, mae bwlch sylweddol rhwng yr hyn sy'n cael ei wario yn y gogledd a'r hyn sy'n cael ei wario yn y de. Ar sail fesul pen, mae gwariant yn y gogledd, yn fy rhanbarth i, tua hanner hynny ar gyfer rhai rhannau o'r de. Ac mae hyn wedi bod yn ystod cyfnod pan fo'r bwrdd iechyd wedi bod mewn mesurau arbennig hefyd. Felly, pam ydych chi'n meddwl bod cymaint o fwlch a beth fyddwch chi'n ei wneud i gau'r bwlch hwn?

Wel, yn ffodus, Llywydd, mae gen i'r ffigurau ar gyfer y pum mlynedd diwethaf o fy mlaen i yn y fan yma. Yn y gyntaf o'r blynyddoedd hynny, digwyddodd mwy o wariant cyfalaf yn Betsi Cadwaladr nag unrhyw fwrdd iechyd arall yng Nghymru gyfan. Ac yn yr ail o'r pum mlynedd hynny, yr un oedd y patrwm unwaith eto: £73 miliwn o fuddsoddiad cyfalaf yn Betsi Cadwaladr, ac yn yr ail safle mae Aneurin Bevan, a gafodd £50 miliwn—£23 miliwn yn fwy yn Betsi Cadwaladr nag mewn unrhyw ran arall o Gymru. Ac mae'r ateb yn amlwg, onid yw—mae oherwydd bod gwariant cyfalaf yn gylchol. Yn ystod y blynyddoedd hynny, cafwyd buddsoddiad mawr yn Ysbyty Glan Clwyd yn etholaeth yr Aelod—[Torri ar draws.]—yr Aelod sy'n cynnig ei gyngor i mi. Yn ei etholaeth ef, cafwyd buddsoddiad mawr yn yr ysbyty hwnnw; yr oedd yn gwbl briodol, yn y ddwy flynedd hynny, fod mwy o arian yn cael ei wario yn y gogledd nag yn unman arall. Mewn rhannau eraill o'r cylch, bydd buddsoddiadau mawr mewn rhannau eraill o Gymru. Felly, yn y tair blynedd diwethaf, bu buddsoddiadau yn y de-ddwyrain—dim ond natur gwariant cyfalaf yw hynny.

Gadewch i mi gyflwyno pwynt arall i'r Aelod—ac i Aelodau eraill y gogledd sydd hefyd yn ei blaid. Felly, yn y flwyddyn hon, mae gan y gogledd 22 y cant o'r boblogaeth, ac, mewn termau refeniw, bydd yn cael 23 y cant o wariant y gwasanaeth iechyd gwladol. Canlyniad rhesymegol ei gwestiwn yw y dylem ni leihau'r gwariant refeniw hwnnw er mwyn sicrhau ei fod yn cyd-fynd â'r gyfran o'r boblogaeth. Nid wyf i'n tybio mai dyna y byddai'n ei awgrymu, ac nid dyna yr ydym ninnau yn ei awgrymu ychwaith. Ond yn union fel yr ydym ni'n gwario mwy y pen yn y gogledd mewn termau refeniw, mewn rhai blynyddoedd rydym yn gwario mwy mewn cyfalaf, ac mewn rhannau eraill o Gymru bydd adegau pan fydd buddsoddiadau eu hangen yn y fan honno, a fydd yn eu rhoi mewn lle gwahanol dros dro yn y tabl hwnnw.

Diolch i'r Prif Weinidog.