Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 1:47 pm ar 15 Medi 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 1:47, 15 Medi 2021

(Cyfieithwyd)

Credaf fod dau beth y mae angen inni eu gwneud yma. Y cyntaf yw mynd i’r afael â’r pwysau uniongyrchol a welwn yn y sector gofal cymdeithasol yma yng Nghymru, sy’n eithaf sylweddol bellach, a byddwch wedi clywed fy nghyd-Aelod, y Gweinidog iechyd, yn sôn am yr effaith a gaiff hynny ar bobl sy'n cael eu rhyddhau o'r ysbyty ac ati. Felly, ceir problem uniongyrchol mewn perthynas â'r sector gofal cymdeithasol. Mae rhan o hynny'n ymwneud â chyflogau, mae rhan ohono'n ymwneud â chydnabyddiaeth a bri'r rôl. Er fy mod yn credu bod pawb wedi sylweddoli pa mor werthfawr yw'r rolau hyn dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf, mae angen inni sicrhau bod y rhain yn rolau y mae pobl yn awyddus i ymgymryd â hwy, ac yn cael eu gwerthfawrogi yn y ffordd rydym yn bwriadu iddynt gael eu gwerthfawrogi drwy'r cyflog byw gwirioneddol, er enghraifft. A gwyddoch fod y Dirprwy Weinidog Partneriaeth Gymdeithasol wedi cyfarfod â'r fforwm, ac wedi gofyn am safbwyntiau ac argymhellion ar roi'r cyflog byw gwirioneddol ar waith fel nad ydym yn gwneud hynny mewn ffordd sy'n ansefydlogi'r sector bregus hwn ymhellach. Felly, dyna'r her nesaf, mewn gwirionedd, o ran y gweithlu.

Ond yr her honno ar gyfer y tymor hwy yw'r un roeddem yn ceisio mynd i'r afael â hi drwy'r grŵp rhyngweinidogol cyn COVID, a hynny mewn ymateb i'r gwaith a wnaeth yr Athro Holtham yn ei adroddiad, a nodai ffyrdd y gallem godi arian ar gyfer gofal cymdeithasol yn y dyfodol. A chawsom nifer o ddarnau ychwanegol o waith ochr yn ochr â hynny, gwaith a gomisiynwyd ac a gyhoeddwyd gennym drwy gydol y Senedd ddiwethaf, ac a oedd, unwaith eto, yn nodi ffyrdd posibl y gallem fynd i’r afael â dyfodol gofal.

Gallaf roi sicrwydd i chi fod y grŵp wedi edrych y tu hwnt i sut rydym yn talu am ofal a mecanweithiau codi'r cyllid a dosbarthu'r cyllid. Roedd yn sicr yn ymwneud â sut rydym yn achub ar y cyfle hwn i wella gofal, gwella profiad y gweithlu. Oherwydd pan fydd y gweithlu'n teimlo ei fod yn cael ei werthfawrogi, gwyddom ei fod yn aros, a phan fydd pobl yn gweld yr un bobl bob dydd, mae hynny'n gwella'r math o ofal a'r berthynas rhwng pobl a'r canlyniadau i'r unigolion hynny. Felly, hoffwn eich sicrhau bod yr holl bwyntiau a ddisgrifiwyd gennych yn rhan fawr o'r gwaith. Mae'n ymwneud â mwy na chodi'r cyllid yn unig.