Part of the debate – Senedd Cymru am 4:14 pm ar 22 Medi 2021.
A gaf fi ddiolch yn gyntaf i Russell George am gyflwyno'r ddadl bwysig iawn hon? Gwn gystal ag ef am yr heriau hirdymor y mae trigolion sir Drefaldwyn wedi eu hwynebu o ran cael mynediad at wasanaethau iechyd. Diolch. Diolch yn fawr iawn. Fel siaradwyr eraill, hoffwn innau hefyd gofnodi fy ngwerthfawrogiad a fy niolch i'n holl weithwyr iechyd, ein gyrwyr ambiwlans, ein gwirfoddolwyr a'n gweithwyr gofal ledled Cymru. Yn ystod y 18 mis diwethaf, maent wedi gweithio'n ddi-baid drwy gydol cyfnod COVID. Wrth inni agosáu at y gaeaf, gydag achosion COVID yn dechrau codi yn anffodus, mae angen inni fynd i'r afael â'r mater hwn gyda'n gilydd.
Nid yw'n syndod ein bod yn clywed mor aml fod rhai yn y gwasanaeth ambiwlans yn dweud bod morâl yn isel. O'r hyn a ddeallaf, mae hon yn storm berffaith o amseroedd aros ambiwlansys, yr angen i gleifion aros yn yr ysbyty oherwydd diffyg gofal cymdeithasol, mwy o ddefnydd o'n gwasanaethau iechyd oherwydd COVID a phroblemau eraill sydd wedi bod yn aros i'r gwasanaethau iechyd agor, a'r ffaith bod ein gweithwyr iechyd a gofal cymdeithasol o dan straen ac yn flinedig ac yn absennol o'r gwaith am eu bod yn sâl.
Fy rhwystredigaeth i yw nad yw hon yn broblem newydd. Yn rhanbarth Canolbarth a Gorllewin Cymru, mae pob un o'r tri bwrdd iechyd lleol bellach wedi methu cyrraedd targed y Llywodraeth ar gyfer amseroedd ymateb ambiwlansys yn ôl y ffigurau a gyhoeddwyd yn fwyaf diweddar. Mae'n amlwg fod angen diwygio hirdymor. Ni allwn aros degawd arall i weld newid. Dywedodd y Gweinidog iechyd yn gynharach y mis hwn y byddai'n cymryd cryn dipyn o amser i gyflwyno'r diwygiadau angenrheidiol ar gyfer y GIG a'r system gofal cymdeithasol, ond mae angen i hyn fod am bobl. Ac rwy'n apelio ar bob un ohonom i gydweithio i ddatblygu a chefnogi cynllun sy'n mynd i'r afael yn glir â'r argyfwng iechyd a gofal cymdeithasol. Diolch yn fawr iawn.