Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:44 pm ar 3 Tachwedd 2021.
Wel, a dweud y gwir, nid wyf yn siŵr a allwn weithio'n galetach yn fy swydd nag a wnaf ar hyn o bryd, ond gallaf ddweud wrthych ein bod yn gwybod bod gennym wersi i'w dysgu mewn perthynas â COVID a'r ffordd y mae'r pandemig wedi creu llanast yn ein cymunedau. Wrth gwrs bod gennym wersi i'w dysgu, oherwydd mae hwn yn feirws newydd; nid oedd neb yn gwybod amdano. Rydym yn dal i ddysgu amdano. Ceir is-amrywiolyn newydd o delta, yr AY4.2. Rydym yn dal i ddysgu. Mae'n dal i newid. Wrth gwrs bod gennym bethau i'w dysgu. Byddwn yn dysgu'r gwersi hynny, ac rydym yn dysgu'r gwersi hynny. Ar ôl pob marwolaeth COVID yn yr ysbyty ceir asesiad i weld beth y gallem fod wedi'i ddysgu o hynny. Ond nid ydym yn aros i'r ymchwiliad i hynny ddigwydd; mae ymchwiliadau'n digwydd yn gyson fel ein bod yn dysgu wrth inni fynd yn ein blaenau. Ac rwy'n credu bod yn rhaid inni fod yn sensitif i'r ffaith bod miloedd o bobl yn llythrennol bellach yn galaru yng Nghymru am anwyliaid a ddaliodd y feirws, ac mae'n arbennig o drist os mai yn yr ysbyty y gwnaethant ddal y feirws.
Rwyf wedi bod yn gwrando ar lawer o bodlediadau dros hanner tymor, podlediadau rhyngwladol a soniai am y posibilrwydd o ynysu pobl agored i niwed, ac yn enwedig mewn cartrefi gofal, er enghraifft, a'r hyn a ddywedai'r podlediadau oedd nad oedd neb, mewn gwirionedd, wedi llwyddo i wneud hynny. Ni allech ynysu pobl agored i niwed am eu bod yn rhan o gymdeithas, ac mae pobl yn gweithio mewn ysbytai, mae yna fynd a dod, ac mae'n anodd iawn ynysu pobl oddi wrth bobl sy'n gweithio mewn ysbytai sydd angen mynd adref yn y nos at eu hanwyliaid hwythau hefyd. Felly, wrth gwrs ei bod hi'n anodd, ac wrth gwrs bod raid inni hefyd fod yn sensitif i'r ffaith fod yna bobl sydd am fynd i ymweld ag anwyliaid yn yr ysbyty. Mae cael y cydbwysedd hwnnw'n iawn yn wirioneddol anodd, ac wrth gwrs y bydd gwersi i'w dysgu, ac rydym yn dysgu'r gwersi hynny, ond mae'n debygol y bydd gennym fwy o wersi i'w dysgu wrth inni fwrw yn ein blaenau gan nad yw'r pandemig hwn ar ben.