Part of the debate – Senedd Cymru am 5:42 pm ar 2 Chwefror 2022.
Diolch yn fawr iawn i Blaid Cymru am gynnig y ddadl hon. Diolch i Joyce am dynnu sylw at y ffaith mai dim ond dau orchymyn stelcio a roddwyd yn y set ddiwethaf o ffigurau sydd ar gael mewn un flwyddyn, a chredaf ei fod yn gwneud pwynt (c) a phwynt (e) o'r cynnig yn arbennig o bwysig, a hoffwn sôn am hynny mewn perthynas ag un o fy etholwyr, sydd wedi dioddef stelcio parhaus dros ddau neu dri mis, ac mae'r heddlu wedi methu cymryd camau priodol. Felly, cafodd ei—. Daeth y berthynas i ben, ac roedd hi'n meddwl fod hynny wedi digwydd yn weddol gyfeillgar, ond wedyn mae hi wedi gorfod adrodd yn barhaus wrth yr heddlu am slaesio ei theiars, ac arllwys paent dros y car, drosodd a throsodd, rhwygo'r drychau ochr a sychwyr y ffenestr flaen. Digwyddodd hyn bum gwaith, a'r cyfan a wnaeth yr heddlu oedd dweud wrthi am symud ei char i rywle arall, ac i brynu camera teledu cylch cyfyng. Felly, bu'n rhaid iddi gasglu ei henillion prin i brynu camera teledu cylch cyfyng, ac yna cafodd dystiolaeth ar gamera teledu cylch cyfyng ohono'n slaesio'r car unwaith eto. Ac aeth yr heddlu yno a dweud, 'O, nid oes digon o dystiolaeth yma i fynd â hyn at Wasanaeth Erlyn y Goron oherwydd ni chawn yr erlyniad sydd ei angen arnom.'
Wel, mae'n rhaid inni newid y diwylliant ar hyn, oherwydd dylem wybod ei fod yn wahanol iawn i bobl sy'n gwneud pethau dwl yng ngwres y foment oherwydd ein bod wedi cynhyrfu. Mae hwn yn ymddygiad parhaus ac obsesiynol a fydd, os caiff ei wneud i un person, yn cael ei wneud i berson arall os yw'r person hwnnw'n llwyddo i ddianc rhag eu hobsesiwn. Efallai ein bod i gyd wedi gweld y rhaglen am Dennis Nilsen. Roedd methiant yr heddlu i weithredu ar lofruddiaethau Dennis Nilsen yn golygu bod llawer mwy o bobl ifanc wedi'u lladd nag a ddylai fod, ac yn achos stelcio, yn amlwg, nid ydym yn sôn am lofruddiaeth ar y pwynt hwn, ond sut y gwyddoch chi na fydd rhywun sy'n stelciwr ar hyn o bryd yn mynd ymlaen i wneud pethau mwy eithafol oherwydd eu bod yn mynd i gael mwy o wefr o weithredu mwy eithafol?
Felly, mae hwn yn fater difrifol iawn. Rhaid mynd ag ef i'r llys er mwyn cael y llysoedd i orfodi'r unigolyn i fynd i'r afael â'u profiad niweidiol yn ystod plentyndod, mae'n debyg, ond o leiaf i ddeall nad dyna'r ffordd i ymddwyn. Os nad yw rhywun am gael perthynas â chi mwyach, dyna ddiwedd y stori. Os yw'n methu rhoi diwedd ar yr ymddygiad obsesiynol hwn, mae'r person hwnnw'n mynd i fynd ymlaen i wneud yr un peth yn union i lawer o bobl eraill—unrhyw un arall y byddant yn cael perthynas â hwy ac sydd ddim eisiau bod mewn perthynas â hwy ar ôl iddynt sylweddoli pa mor reolaethol yw'r unigolyn hwnnw.
Yn amlwg, byddaf yn codi hyn gyda'r heddlu, ond credaf ei bod yn bwysig iawn ein bod yn gorfodi ein comisiynwyr heddlu i fod o ddifrif ynghylch y mater hwn. O'r un o bob pump o bobl y credwn fod hyn yn digwydd iddynt, mae gennym ddau orchymyn stelcio. Ni wnaiff hyn y tro, a chredaf fod gwir angen inni—. Ni allwn ddibynnu'n unig ar y cwricwlwm newydd i sicrhau bod pobl ifanc yn deall sut beth yw perthynas sy'n seiliedig ar barch. Rhaid inni sicrhau bod gorfodi'r gyfraith yn atal pobl sydd wedi dod yn berygl i'r gymuned rhag mynd â phethau ymhellach byth.