Pwerau Trethiant

2. Cwestiynau i’r Cwnsler Cyffredinol a Gweinidog y Cyfansoddiad – Senedd Cymru ar 9 Chwefror 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Delyth Jewell Delyth Jewell Plaid Cymru

10. Pa gyngor cyfreithiol mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi ei roi i Lywodraeth Cymru ynglŷn â datganoli mwy o bwerau trethiant? OQ57617

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 3:02, 9 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch i'r Aelod am y cwestiwn. Bedair blynedd ers dechrau'r broses i ddatganoli pwerau newydd ar gyfer treth ar dir gwag, nid ydym wedi gallu sicrhau'r pwerau hyn o hyd. Mae'n gwbl glir yn awr nad yw'r broses yn addas i'r diben.

Photo of Delyth Jewell Delyth Jewell Plaid Cymru 3:03, 9 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch ichi am yr ateb hwnnw. Gwnsler Cyffredinol, ar ymweliad diweddar â Chymru, dywedodd Prif Weinidog y DU

'rhaid i lywodraethau datganoledig gymryd mwy o gyfrifoldeb dros godi eu cyllid eu hunain.'

A allech ddweud wrthym felly pa bwerau trethu newydd y mae Llywodraeth y DU wedi'u cynnig i Lywodraeth Cymru? Ac os na chynigiwyd unrhyw bwerau newydd, Gwnsler Cyffredinol, yn eich barn chi, beth a olygai'r Prif Weinidog pan ddywedodd y dylai Llywodraeth Cymru gymryd mwy o gyfrifoldeb dros godi ei chyllid ei hun?

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour

(Cyfieithwyd)

Wel, credaf mai'r ateb gorau i'r cwestiwn hwnnw yw fy mod yn credu y bydd yn rhaid imi ofyn i'r Gweinidog pan fyddaf yn cyfarfod ag ef oherwydd, ar hyn o bryd, o'r hyn a ddeallaf, mae'r trafodaethau ar dreth ar dir gwag er enghraifft—. Rydym eisiau treth o'r fath oherwydd potensial treth o'r fath i gyflawni ein huchelgeisiau ym maes tai ac adfywio.

Mae'n ymddangos mai'r hyn a ddylai ddigwydd yw y dylai'r ymgysylltiad â Llywodraeth y DU mewn perthynas â datganoli pwerau treth mewn rhai meysydd ymwneud â pha drethi sy'n briodol i Lywodraeth ddatganoledig. Wel, mae hynny eisoes wedi'i sefydlu. Mae'n ymddangos bod Llywodraeth y DU bellach yn mynd i'r cyfeiriad lle y mae am wybod sut rydym yn bwriadu eu defnyddio. Wel, a bod yn onest, os yw'r pŵer yn briodol i gael ei ddatganoli, mater i'r lle hwn yw pennu'r ffordd orau o ddefnyddio'r pŵer penodol hwnnw. O ganlyniad, mae'r trafodaethau'n troi mewn cylchoedd ac nid yw'r pwerau, y credaf eu bod yn dod o Ddeddf 2014, yn addas i'r diben o gwbl, ac mae taer angen newid.

Ceir meysydd trethiant eraill a fyddai'n ein cynorthwyo, wrth gwrs, boed hynny'n ymwneud â threth ar werth, neu doll teithwyr awyr, ac wrth gwrs mae llawer o sôn gan Lywodraeth y DU am doll teithwyr awyr. Wel, rydym wedi bod yn gofyn am godi'r gwastad ar ochr treth y doll teithwyr awyr ers cryn dipyn o amser, ac mae hynny'n dal i fod heb ei gydnabod.