Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:18 pm ar 21 Mehefin 2022.
Diolch am yr ateb yna, Prif Weinidog. Roeddwn i mewn gwirionedd yn codi'r cwestiwn oherwydd pryderon am fynediad i addysg bellach ymhlith rhai o fy etholwyr. Byddwch yn ymwybodol o'r ddarpariaeth ragorol a fu dros nifer o flynyddoedd yng Ngholeg Llysfasi, sydd ychydig y tu allan i Ruthun, sy'n darparu cyrsiau amaethyddol a chyrsiau sy'n gysylltiedig ag anifeiliaid hefyd, o ran eu darpariaeth o gyrsiau anifeiliaid bach.
Mae'n destun gofid mawr i mi fod Coleg Cambria wedi cyhoeddi'n ddiweddar ei fod yn bwriadu newid lleoliad y cyrsiau anifeiliaid bach hynny sydd ar gael yng Ngholeg Llysfasi. Mae wedi gwneud y penderfyniad hwnnw heb ymgynghori â myfyrwyr, heb ymgynghori â staff, a heb ymgynghori â rhieni myfyrwyr ychwaith.
Mae canlyniad tynnu'r cyrsiau gofal anifeiliaid yng Ngholeg Llysfasi yn ôl yn golygu y bydd y ddarpariaeth Gymraeg o gyrsiau yn cael ei llesteirio o ganlyniad i adleoli'r cyrsiau hyn i Laneurgain. Yn ogystal â hynny, bydd yn gwneud mynediad i'r cyrsiau hynny'n anodd iawn, yn enwedig i'r myfyrwyr hynny sydd eisoes wedi dechrau rhai o'u cyrsiau ac yn gobeithio symud ymlaen i flynyddoedd eraill hefyd, oherwydd bydd gan lawer, yn awr, deithiau o hyd at awr i'r ddau gyfeiriad er mwyn cael mynediad i'w cyrsiau. Mae hynny'n amlwg yn annerbyniol.
O gofio bod colegau AB yn cael incwm sylweddol gan Lywodraeth Cymru, hoffwn ofyn i chi a fydd Llywodraeth Cymru yn ystyried rhoi rhwymedigaethau ar golegau AB i sicrhau ei bod yn ofynnol iddyn nhw ymgynghori pan fyddan nhw'n cynnig newidiadau sylweddol yn y dyfodol i leoliad cyrsiau, o ystyried yr effaith sylweddol ar fyfyrwyr a staff.