1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 28 Mehefin 2022.
6. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru'n eu cymryd i gefnogi ac annog entrepreneuriaid ifanc yn Sir Ddinbych? OQ58275
Llywydd, yr wythnos diwethaf, cyhoeddodd Gweinidog yr Economi fuddsoddiad pellach i gefnogi 1,200 o bobl ifanc i ddechrau eu busnesau eu hunain. Yn ogystal â chymorth ariannol uniongyrchol, mae'r cynllun hefyd yn darparu cyngor ac arweiniad unigol, er enghraifft, drwy'r rhaglen Cyflawni, sydd ar gael i bobl ifanc yn sir Ddinbych.
Rwy'n gwerthfawrogi'r ateb yna, Prif Weinidog. Ymwelais yn ddiweddar â thafarn y Llew Glas yng Nghwm, ger Dyserth yn sir Ddinbych, sydd â pherchnogion newydd ers yn gynharach y mis hwn. Y dafarn hon, yn ôl pob sôn, yw'r ail dŷ rhydd hynaf yng Nghymru, wedi cael ei hailagor gan entrepreneuriaid ifanc, Jonathan White, 27 oed, a Megan Banks, 25 oed, sydd wedi gweithio'n lleol yn y diwydiant bwyd a lletygarwch ers nifer o flynyddoedd ac sydd bellach wedi cymryd y cam cyntaf i reoli eu sefydliad eu hunain, gan gyfrannu at yr economi leol a darparu swyddi i eraill. Hoffwn longyfarch Jonathan a Megan am ymgymryd â'r ymdrech hon, a dymuno pob llwyddiant iddyn nhw a'u tîm yn y Llew Glas, a gofyn i chi, Prif Weinidog, gyda thua 4,800 o bobl ifanc yn sir Ddinbych yn ddi-waith ym mis Rhagfyr 2021, ac un rhan o bump o bobl sir Ddinbych yn byw ar aelwydydd di-waith, beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i annog mwy o bobl ifanc yn sir Ddinbych i ddilyn ôl troed fy etholwyr wrth fynd ar drywydd a chynnal eu busnesau eu hunain?
Wel, diolch i'r Aelod am y cwestiwn yna. Ni fyddwn yn hoffi cymryd rhan mewn cystadleuaeth gydag ef ar ymweld â thafarndai, ond ymwelais â thafarn ym Mhorth Tywyn yn ddiweddar, yr oedd dau berson ifanc wedi ei chymryd drosodd yn yr un modd, ac a oedd yn gwneud llwyddiant ysgubol ohoni. Felly, rwy'n llongyfarch ei etholwyr am y gwaith y maen nhw'n ei wneud a'r holl bobl ifanc hynny yng Nghymru sydd â'r fenter honno a'r penderfyniad hwnnw i sicrhau, lle mae ganddyn nhw gyfraniadau y maen nhw eisiau eu gwneud, eu bod yn dod o hyd i ffyrdd i wneud hynny. A dyna'n union oedd pwynt y datganiad a wnaeth Vaughan Gething yr wythnos diwethaf, i sicrhau bod y bobl ifanc hynny yn sir Ddinbych ac mewn rhannau eraill o Gymru sydd â syniad, sydd ag uchelgais, y bydd £2,000 bellach ar gael iddyn nhw, drwy Lywodraeth Cymru, i'w cefnogi yn hynny o beth. Ac mewn rhai ffyrdd yn bwysicach fyth, Llywydd, bydd ganddyn nhw gyngor cyn ac ar ôl cychwyn: cynllunio busnes, rheolaeth ariannol, cymorth gan gymheiriaid, mentora. Rwy'n falch iawn o ddweud, o'r bobl yr ydym ni wedi'u recriwtio i helpu gyda'r cynllun, fod 25 y cant yn siarad Cymraeg a bod 46 y cant ohonyn nhw yn fenywod. Rydym eisiau i bobl ifanc yng Nghymru, lle bynnag y maen nhw'n byw a beth bynnag fo'u cefndiroedd, deimlo, os oes ganddyn nhw y syniad busnes hwnnw y maen nhw eisiau ei hyrwyddo, eu bod yn gwybod y bydd cymorth a chyngor ar gael iddyn nhw.
Mae hunangyflogaeth ac entrepreneuriaeth wedi chwarae rhan fwy yn natblygiad economi'r DU yn ystod y degawd diwethaf. Mae llawer iawn o hynny'n dwf cryf, mae'n tynnu'n anghymesur ar bobl sydd â graddau prifysgol, ond gwyddom hefyd nad pob swydd yn y rhan honno o'r economi yw'r math o swydd y byddem eisiau iddi fod. Gwyddom fod ansicrwydd a bod camfanteisio hefyd. Nod ein cynllun yw sicrhau ein bod yn gwneud ein gorau glas ym maes hunangyflogaeth a bod pobl ifanc yng Nghymru yn cael cymorth i wneud hynny.