Gweinidog, ar ôl i chi gyhoeddi strategaeth trais yn erbyn menywod, cam-drin domestig a thrais rhywiol Llywodraeth Cymru 2022-26 ar 24 Mai, dywedodd Cymorth i Fenywod Cymru eu bod yn

'cefnogi uchelgais y Llywodraeth ond mae angen tystio i sylwedd yn y camau gweithredu a'r atebolrwydd wrth gyflawni'r strategaeth hon sy'n cyd-fynd â hi, ochr yn ochr â sector a ariennir yn gynaliadwy sydd â'r gallu i'w chyflawni.'

Pa ddiweddariad allwch chi ei roi mewn ymateb i'w datganiad ein bod ni bellach yn aros am eglurder a manylion yn y glasbrint ynghylch sut y bydd gwir gydweithredu ac atebolrwydd ar draws y sectorau a chymdeithas yn gweithio? Mewn geiriau eraill, beth fyddwch chi yn ei wneud yn benodol i sefydlu a monitro hyn drwy'r strwythur llywodraethu glasbrint?

Sut ydych chi'n ymateb i'w datganiad bod yn rhaid i'r strategaeth hon

'fod yn sylfaen ar gyfer gwireddu model ariannu cynaliadwy yn llawn', lle mae'r dystiolaeth y maen nhw wedi'i chael

'yn tystio i'r anfanteision pellgyrhaeddol o gyllid tymor byr, ansicr i staff a goroeswyr fel ei gilydd'?

Sut ydych chi'n ymateb i'w datganiad eu bod yn

'siomedig o weld diffyg ymrwymiad ac egni yn cael ei roi i geisio ateb yng Nghymru i oroeswyr mudol nad oes ganddyn nhw fodd o gael arian cyhoeddus'?

Sut ydych chi'n ymateb i'w taerineb bod

'yr awydd a amlinellir yn y strategaeth i ddeall yn well y materion a'r rhwystrau sy'n wynebu rhai grwpiau bach...yn trosi'n gamau gweithredu ystyrlon, cyllid, a chymorth sy'n canolbwyntio ar yr unigolyn, sy'n seiliedig ar drawma o fewn y ddarpariaeth'?

Ac, er eu bod yn croesawu ymrwymiad Llywodraeth Cymru i ganoli lleisiau goroeswyr, sut ydych chi'n ymateb i'w datganiad bod

'sicrhau na chaiff y lleisiau hyn eu hynysu, neu fod arbenigedd yn cael ei danbrisio, yn hanfodol'?

Mae eich strategaeth yn cyfeirio at Ddeddf Cam-drin Domestig y DU 2021 ac at greu swydd y comisiynydd cam-drin domestig, ac yn datgan, er nad oes gan y comisiynydd awdurdodaeth dros faterion datganoledig, y bydd awdurdodau cyhoeddus Cymru yn cydweithio â'r comisiynydd i hyrwyddo'r agenda ar y cyd i sbarduno gwelliant. Sut fyddwch chi'n sicrhau ac yn monitro hyn?

Wrth holi'r Prif Weinidog yn gynharach heddiw, cyfeiriais at y ffaith bod Llywodraeth Cymru wedi trechu fy ngwelliannau i'r Bil Trais yn erbyn Menywod, Cam-drin Domestig a Thrais Rhywiol (Cymru) yn 2014, gan alw ar i'r strategaeth genedlaethol gynnwys darparu o leiaf un rhaglen i gyflawnwyr troseddau, gan nodi mai Dewis i Newid Cymru oedd yr unig raglen gyfredol a achredwyd gan Respect yng Nghymru bryd hynny. Er nad oedd y Gweinidog ar y pryd yn derbyn yr angen i gynnwys cyfeiriad at raglenni cyflawnwyr troseddau, ymrwymodd Lywodraeth Cymru wedyn i gasglu rhagor o dystiolaeth ar ddatblygu rhaglenni ar gyfer cyflawnwyr troseddau cyn eu carcharu

Ar ôl imi ofyn i'r Prif Weinidog yn gynharach beth mae ei Lywodraeth wedi ei wneud ynglŷn â hyn, saith mlynedd ar ôl i'r Ddeddf ddod i rym, cyfeiriodd at y trydydd o'r chwe amcan yn y strategaeth genedlaethol pum mlynedd newydd. Mae'r strategaeth yn nodi mai'r drydedd flaenoriaeth y bydd yr is-grwpiau a grëwyd gan y bwrdd partneriaeth cenedlaethol dan arweiniad y Gweinidog yn mynd i'r afael â hi i ddechrau yw mynd i'r afael â chyflawni, a'ch bod yn bwriadu adeiladu ar y gwaith sydd eisoes wedi'i wneud yn y maes hwn drwy roi ragor o bwyslais ar y cyd ar yr unigolion hyn. Felly, a wnewch chi fanylu os gwelwch yn dda ynghylch faint o waith sydd eisoes wedi'i wneud yn y maes hwn yn y chwe blynedd ers i'r Prif Weinidog blaenorol ddweud wrthyf fod y rhain yn faterion sy'n cael eu datblygu gan grŵp cynghori'r Gweinidog, ac, wrth gwrs, gan y strategaeth.

Mae eich strategaeth yn datgan y byddwch yn mabwysiadu'r dull hwn o weithredu o fewn y system cyfiawnder troseddol, drwy blismona, carchardai a'r gwasanaeth prawf. Felly, pa gamau cysylltiedig y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cymryd o'r blaen o fewn y system cyfiawnder troseddol, a sut y byddwch yn ymgysylltu, er enghraifft, â rhaglen cyflawnwyr troseddau cam-drin domestig Heddlu Gogledd Cymru, ADAPT? At hynny, sut y bydd eich gweithredoedd yn diwallu'r angen am raglenni ledled Cymru ar gyfer cyflawnwyr troseddau cyn eu carcharu?

Yn ystod hynt y Ddeddf, gweithiodd y tair gwrthblaid gyda'i gilydd i sicrhau consesiynau gan Lywodraeth Cymru, gan gynnwys cynnwys rhanddeiliaid o'r sector trais yn erbyn menywod wrth ddatblygu addysg perthnasoedd iach o fewn y cwricwlwm, i'w dilyn gan bob ysgol. Roedd pob un ohonom ni wedi ymweld ag ysgolion gyda phrosiect Sbectrwm Hafan Cymru i addysgu disgyblion a hyfforddi athrawon am berthnasoedd iach. Gan fod addysg perthnasoedd iach bellach yn cael ei chyflwyno mewn ysgolion, sut fyddwch chi'n sicrhau bod y dull rhyngweithiol a ddefnyddir gan y prosiect Sbectrwm yn cael ei flaenoriaethu dros ddull 'athrawon yn dweud' na fydd yn cyrraedd y rhai sydd ei angen fwyaf?

Yn olaf, yn eich datganiad rydych yn cydnabod y gall dynion ddioddef cam-drin domestig a thrais rhywiol, ond rydych chi'n ychwanegu, hyd yn oed pan fo hyn yn wir, fod y rhan fwyaf sy'n cyflawni troseddau o'r fath yn ddynion. Ac wrth gwrs, mae hynny'n wir. Ond mae ffigyrau y Swyddfa Ystadegau Gwladol yn dweud bod traean o ddioddefwyr cam-drin domestig yn ddynion ac, yn hollbwysig, yn fechgyn. A wnaiff Llywodraeth Cymru felly sicrhau y gall y dioddefwyr a'r goroeswyr hyn gael gafael ar gymorth arbenigol wedi'i deilwra mewn man diogel yn eu hardaloedd eu hunain, ac os felly, sut?