1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru ar 29 Mehefin 2022.
8. Pa ystyriaeth a roddodd y Gweinidog i gefnogi busnesau bach a chanolig eu maint wrth benderfynu ar gyllideb Llywodraeth Cymru ar gyfer 2022-23? OQ58259
Mae'r gyllideb derfynol a gyhoeddwyd ym mis Mawrth yn darparu £1.8 biliwn yn 2022-23 i gefnogi portffolio'r economi. Mae'r gyllideb hon yn cynnwys £35 miliwn i gefnogi busnesau bach a chanolig yn benodol. Mae cymorth arall yn cynnwys £116 miliwn ar gyfer rhyddhad ardrethi a £103 miliwn ar gyfer Trawsnewid Trefi.
Diolch yn fawr, Weinidog. Yn ddiweddar, rwyf wedi cyfarfod â nifer o fusnesau yng nghwm Cynon sy'n ceisio buddsoddi mewn ffynonellau ynni adnewyddadwy, neu beiriannau mwy modern sy'n defnyddio ynni'n effeithlon. Wrth gwrs, gall hyn fod yn ddrud iawn i fentrau teuluol bach. Sut y mae Llywodraeth Cymru yn cefnogi'r math hwn o fuddsoddiad fel y gall busnesau arloesi, moderneiddio a chwarae eu rhan wrth fynd i'r afael â'r argyfwng hinsawdd?
Diolch ichi am godi'r pwynt pwysig hwn, oherwydd busnesau bach a chanolig eu maint, wrth gwrs, yw asgwrn cefn ein heconomi yma yng Nghymru, ond mae ganddynt hefyd rôl enfawr i'w chwarae yn ein helpu i weithio tuag at ein nodau datgarboneiddio. Ym mis Tachwedd y llynedd, lansiwyd pecyn gwerth £45 miliwn gan fy nghyd-Weinidog, Gweinidog yr Economi, i hyfforddi staff ac i helpu busnesau bach a chanolig yng Nghymru i dyfu, ac yn y pecyn hwn roedd £35 miliwn a fydd yn helpu busnesau bach a chanolig i ail-lansio, i ddatblygu ac yn bwysig, i ddatgarboneiddio er mwyn helpu i lywio'r adferiad yn dilyn y pandemig COVID. Felly, bydd honno'n ffynhonnell bwysig o gymorth posibl y byddwn yn annog busnesau yng nghwm Cynon, ac mewn mannau eraill, i'w hystyried.
Credaf hefyd ei bod yn bwysig ein bod yn rhoi'r dechreuad gorau posibl i fusnesau bach a chanolig newydd. A dyna pam, ym mis Chwefror 2022, y lansiodd Busnes Cymru ei grant cychwyn busnes carbon sero net, sef cynllun peilot sy'n cynnig cymorth ariannol a thechnegol i helpu mentrau cymdeithasol newydd i baratoi eu busnesau ar gyfer masnachu neu fuddsoddi, ac yn hollbwysig, i ymgorffori arferion sy'n ystyriol o'r hinsawdd mewn mentrau cymdeithasol newydd o'r cychwyn cyntaf. Mae'r cynllun hwn yn agored i unrhyw fusnes cymdeithasol neu sefydliad gwirfoddol sy'n masnachu yng Nghymru. Unwaith eto, bydd hyn yn rhywbeth y gwn y bydd sefydliadau cymwys yng nghwm Cynon, ac mewn mannau eraill, yn awyddus i'w archwilio.
Diolch i'r Gweinidog.