Diolch yn fawr, Rhun ap Iorwerth. Cwestiwn pwysig iawn ac yn wir, buom yn trafod yr argyfwng costau byw gydag arweinwyr y cynghorau yn y cyngor partneriaeth y bore yma. Roedd arweinwyr cynghorau hefyd yn mynegi’r pryderon hyn, ond roeddent hefyd yn nodi enghreifftiau cadarnhaol o sut y mae cymunedau’n dod at ei gilydd, y banciau bwyd a’r pantris bwyd; FareShare, yr elusen sy'n gweithio ledled Cymru; Lesley Griffiths yn cysylltu â'r archfarchnadoedd; a hefyd ffermwyr amaethyddol. Mae pawb yn chwarae eu rhan i geisio cefnogi'r rhai mwyaf agored i niwed. Dywedais ein bod yn bwriadu—. O ran 'Hawliwch yr hyn sy’n ddyledus i chi', rydym yn annog pobl i hawlio'r hyn a allant, ac mae gennym ein talebau tanwydd newydd, sy'n wirioneddol bwysig i aelwydydd sy'n rhagdalu, ond hefyd pobl oddi ar y grid o ran y gronfa wres. Bydd yr iteriad nesaf o'n cynllun cymorth tanwydd yn dechrau cael ei dalu'n gynt. Byddwn yn cyhoeddi hwnnw mewn ychydig wythnosau.

Ond rwy’n credu bod angen ymateb gan Lywodraeth y DU i hyn hefyd. Hwy sydd â’r pwerau. Rydym wedi gofyn yn gyson, a gobeithiaf y byddwch yn ymuno â ni ac yn cefnogi hyn, y dylai Llywodraeth y DU ostwng y cap pris ar gyfer aelwydydd incwm is er mwyn sicrhau y gallant dalu costau eu hanghenion ynni a chael gwared ar holl gostau polisi amgylchedd cymdeithasol o filiau ynni'r cartref. Maent yn gwneud hynny yng ngweddill Ewrop; pam nad yw Llywodraeth y DU yn gwneud hynny? Talu'r costau hynny ar gyfer trethiant cyffredinol, adfer yr £20 ychwanegol mewn credyd cynhwysol, uwchraddio budd-daliadau o 2022-23 ymlaen i gyfateb â chwyddiant. Cynnydd o 3.2 y cant mewn budd-daliadau—edrychwch ar chwyddiant ar 9 y cant. Felly, fe wnawn yr hyn a allwn. Y cynllun cymorth tanwydd, talebau’r sefydliad tanwydd ac yn wir, dilyn y taliadau costau byw a wnaed, y £150, y talwyd mwy na £1.4 miliwn ohono hyd yn hyn. Ond hefyd, os gwelwch yn dda, gadewch inni weithio gyda'n gilydd i sicrhau bod Llywodraeth y DU yn mynd i'r afael â'r materion hyn, ac yn wir, yn rhoi sylw iddynt wrth i ni gynnal ail uwchgynhadledd costau byw ddydd Llun.