7. Pa asesiad y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'i wneud o oblygiadau cyfreithiol ymdrechion diweddar Llywodraeth y DU i ddiddymu deddfwriaeth a basiwyd gan y Senedd? OQ58315

Diolch am eich cwestiwn. Mae bwriad honedig Llywodraeth y DU i gyflwyno deddfwriaeth mewn un ddeddfwrfa i ddiystyru'r ddeddfwriaeth a basiwyd gan un arall nid yn unig yn anghyfansoddiadol, mae hefyd yn dangos amarch i'r Senedd a etholwyd yn ddemocrataidd. Mae'n enghraifft arall o ddirmyg tuag at y setliad datganoli a hawliau pobl Cymru. 

Gwnsler Cyffredinol, rydym wedi gweld y bygythiadau tuag at weithwyr y sector cyhoeddus gan y Llywodraeth Geidwadol amharchus, warthus, lwgr hon sydd bellach yn chwalu—Llywodraeth nad yw'n poeni am bobl sy'n gweithio, yn enwedig y bobl sy'n gweithio yng Nghymru. A phwy a ŵyr lle byddwn yn y dyfodol agos. Ond rwy'n siŵr y cytunwch â mi, Gwnsler Cyffredinol, ei bod yn bryd gweld newid yn San Steffan, ei bod yn bryd cael Llywodraeth Lafur yn y DU. Fodd bynnag, gyda'r holl anhrefn sy'n digwydd, sy'n parhau i ddigwydd, yn neuaddau San Steffan, ni ddylem golli golwg ar yr hyn y mae'r Torïaid yn ceisio'i gyflawni yma drwy danseilio datganoli. Gwnsler Cyffredinol, os ydynt yn bwrw ymlaen â'r camau y maent wedi'u bygwth yn ôl y sôn, a gaf fi ofyn am sicrwydd gennych ein bod yn barod i herio, fod Llywodraeth Cymru eisoes wedi cymryd y camau cychwynnol sydd eu hangen i herio safbwynt Gweinidogion Torïaidd yn y llysoedd, yr ymosodiad ar y Senedd a'r ymosodiad ar bobl sy'n gweithio yng Nghymru? Diolch.

Diolch am y pwyntiau cadarn hynny. A gaf fi ddechrau drwy ddweud fy mod yn credu bod rhai o fewn y Blaid Geidwadol, a hyd yn oed o fewn Plaid Geidwadol Cymru o bosibl, yn cefnogi undebau llafur a'r rôl y maent yn ei chwarae, ac sy'n cefnogi ymgysylltu pragmatig ac ymarferol? Ceir rhai sy'n dal i gredu yn y cysyniad o geidwadaeth un genedl, ac mae hynny wedi bod yn sylfaen i lawer iawn o ddeddfwriaeth drawsbleidiol yn y meysydd hyn dros y blynyddoedd. Fe wyddom hyn o brofiad yn y gorffennol, oherwydd mae'r gwahanol refferenda a gawsom wedi bod yn ddibynnol ar gydweithrediad a chytundeb trawsbleidiol, rhwng Ceidwadwyr, Plaid Cymru, y Democratiaid Rhyddfrydol a Llafur Cymru, ac mae hynny bob amser wedi bod er budd Cymru a chynnydd cyfansoddiadol da. Felly, gan fod gennym Lywodraeth sy'n chwalu—ac mae'n debyg bod hynny o reidrwydd yn golygu bod cwestiwn ynghylch etholiad cyffredinol yn debygol yn gynt yn hytrach nag yn hwyrach—yr hyn y byddwn yn  ei obeithio, yn rhai o'r meysydd hyn, yw bod yna ymagwedd lawer mwy blaengar ac ymarferol a chydweithredol drwy'r ddealltwriaeth gyffredin y credaf fod llawer ohonom yn ei rhannu, sef bod angen diwygio, mae angen newid. Rwy'n siŵr y gallwn, ar y cyd, gyflawni llawer iawn o hynny. Mae'r gwrthdaro presennol, sydd wedi dod i'r amlwg ers 2018, ac sy'n ymddangos mewn pob math o ffyrdd diangen mewn deddfwriaeth, nid yn unig yn costio llawer o arian, ac yn cymryd llawer o amser arbenigwyr, ond a bod yn onest, mae'n arwain at ddeddfwriaeth wael iawn.