Part of the debate – Senedd Cymru am 6:02 pm ar 12 Gorffennaf 2022.
Yn gyntaf oll, hoffwn ddiolch i bawb a roddodd dystiolaeth yn rhan o waith craffu'r Pwyllgor Cyllid ar y Bil ac i ddiolch ar goedd am y gefnogaeth a'r cyngor a gynigiwyd gan y tîm clercio a chyfreithiol drwy gydol y broses hon. Hoffwn ddiolch hefyd i chi, Gweinidog, am y ffordd yr ydych chi a'ch swyddogion wedi ymgysylltu'n adeiladol â mi a chyd-Aelodau yn ystod y broses ddiwygio. Diolch ichi am hynny.
Yn hyn o beth, rwyf yn credu fod y Bil sydd ger ein bron heddiw ychydig yn gryfach na'r Bil gwreiddiol a gyflwynwyd gerbron y Senedd y llynedd. Eglurodd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad a'r Pwyllgor cyllid fod angen cryfhau'r Bil gwreiddiol i gyfyngu ar bwerau Gweinidogion Cymru o ran deddfwriaeth ar bolisi trethiant, felly rwy'n croesawu rhai o'r gwelliannau yr ydym ni wedi'u gweld, megis cyfyngu ar gwmpas y pŵer i wneud rheoliadau o fewn adran 1 o'r Bil mewn perthynas ag ymchwiliadau troseddol, newidiadau i'r defnydd o bwerau ôl-weithredol a chyflwyno cymal machlud. Fodd bynnag, mae'n anffodus nad fu i'r Gweinidog dderbyn unrhyw un o'm gwelliannau, y rhan fwyaf ohonyn nhw yn unol â nifer o argymhellion y pwyllgor, y Pwyllgor Cyllid a chan y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad. Credaf y byddai'r rhain wedi cryfhau'r Bil ymhellach ac wedi sicrhau y gallai'r Senedd graffu'n ddigonol ar weithrediad y Ddeddf.
Fel y mae ar hyn o bryd, nid wyf wedi fy argyhoeddi'n llwyr o hyd bod y Bil fel y'i drafftiwyd yn darparu digon o fesurau diogelu rhag defnyddio pwerau a allai fod yn eang eu cwmpas. Nid oedd gwelliannau'r Gweinidog yn mynd mor bell ag y byddwn wedi dymuno. Fodd bynnag, Llywydd, fy mhrif bryder gyda'r Bil hwn yw'r un a soniais yn ei gylch ar ddechrau'r broses: nad yw'n briodol defnyddio is-ddeddfwriaeth yn gyfrwng i wneud newidiadau i ddeddfwriaeth trethiant sylfaenol. Mae'n codi cwestiynau sylfaenol am y Senedd fel deddfwrfa a'i pherthynas â'r Weithrediaeth. Fel y dadleuodd Y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad, dylai Llywodraeth Cymru fod wedi datblygu pecyn mwy strategol, cydlynol a hirdymor o fesurau deddfwriaethol i gyflawni ei chynigion a'i hamcanion mewn perthynas â threth. Mae'n bwysig bod y Senedd yn parhau i fonitro'r Bil yn ofalus wrth iddo gael ei weithredu i sicrhau y caiff y pwerau sydd ynddo eu defnyddio fel yr amlinellwyd gan y Gweinidog yn ystod y broses graffu ac nad ydynt yn mynd y tu hwnt i gylch gwaith y Senedd. Felly, Llywydd, yn anffodus ni allaf gefnogi'r Bil hwn heddiw, ac felly bydd grŵp y Ceidwadwyr Cymreig yn pleidleisio yn erbyn y cynnig. Diolch.