9. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am gyflogau staff gofal cymdeithasol? OQ58428

Diolch. Mae'r cyflog byw gwirioneddol i weithwyr gofal cymdeithasol yn dal i fod yn flaenoriaeth i Lywodraeth Cymru. Roedd angen cymorth brys ar y sector gyda phroblemau recriwtio a chadw, a waethygwyd gan heriau a gyflwynwyd yn ystod pandemig COVID-19. Rydym ni wedi gwneud £43 miliwn ar gael i awdurdodau lleol a byrddau iechyd ar gyfer 2022-23 i ddarparu'r cymorth hwn.

Diolch am yr ateb yna, Trefnydd. Y rheswm rwy'n gofyn y cwestiwn hwn heddiw yw am y rheswm bod y gaeaf ar y gorwel i ni nawr, ynghyd ag argyfwng costau byw, ac mae ein gweithwyr gofal cymdeithasol ymhlith rhai o'r gweithwyr ar y cyflog isaf yn y farchnad lafur, er gwaethaf eu hymroddiad a'r gwahaniaeth y maen nhw'n ei wneud i bobl ddydd ar ôl dydd. Felly, Trefnydd, gyda hynny mewn golwg, a ydych chi'n fodlon ailystyried hyn ac ymrwymo eich Llywodraeth i wario £9 miliwn yn ychwanegol i gysoni cyflogau staff gofal cymdeithasol â graddfeydd cyflog y GIG a rhoi sicrwydd iddyn nhw bod Llywodraeth Cymru ar eu hochr nhw?

Diolch. Fel y dywedais i, gwnaed £43 miliwn o gyllid ar gael i gyflawni ein hymrwymiad i gyflwyno'r cyflog byw gwirioneddol i weithwyr gofal cymdeithasol. Rwy'n meddwl bod hynny wedi cael croeso mawr gan y sector. Gwnaeth y cynllun talu ychwanegol i staff gofal cymdeithasol craidd, a oedd yn cyd-fynd â chyflwyno'r cyflog byw gwirioneddol, daliadau o £1,498 i dros 63,000 o weithwyr gofal cymdeithasol ledled Cymru ym mis Mehefin, ac roedd y cynllun hwnnw yn nodi ein hymrwymiad i wneud gwelliannau pellach i delerau ac amodau a llwybrau gyrfaol gweithwyr gofal cymdeithasol. Rwy'n cytuno'n llwyr: ble fydden ni heb ein gweithwyr gofal cymdeithasol?

Mae gennym ni'r fforwm gwaith teg gofal cymdeithasol hefyd. Grŵp partneriaeth gymdeithasol yw hwnnw lle mae undebau llafur, y cyflogwyr a Llywodraeth Cymru yn dod at ei gilydd i ystyried sut y gellir gwella amodau gwaith gweithwyr gofal cymdeithasol yma yng Nghymru. Ac yn y byrdymor mae'r fforwm wedi canolbwyntio ei ymdrechion ar welliannau i dalu ac wedi rhoi cyngor ar sut y gallem ni fwrw ymlaen â'r cyflog byw gwirioneddol.