6. Sut mae Llywodraeth Cymru'n cefnogi darpariaeth gofal plant yng Nghwm Cynon? OQ58501

Llywydd, diolch i Vikki Howells am hynna. Gan roi hwb i'r cynnig gofal plant mwyaf hael yn y Deyrnas Unedig, fe gyhoeddom ni bron i £100 miliwn yr wythnos diwethaf i gefnogi'r gwaith o ehangu gofal plant Dechrau'n Deg i gefnogi buddsoddiadau mewn gwelliannau a chynnal a chadw adeiladau a chyllid gofal plant i gefnogi darpariaeth Gymraeg gwell. Bydd trigolion Cwm Cynon yn cael budd o bob agwedd ar y pecyn hwn.

Diolch am yr ateb yna, Prif Weinidog. Ar draws Cwm Cynon, mae etholwyr yn dweud wrthyf yn aml pa mor bwysig yw darparu gofal plant o ansawdd da ac yn hygyrch yn lleol, er mwyn eu galluogi i ddatblygu eu gyrfaoedd eu hunain a chyfrannu at gyllid teuluol. Bydd y cyllid ychwanegol sylweddol o £100 miliwn ar gyfer lleoliadau gofal plant a gyhoeddwyd yr wythnos diwethaf yn cael ei groesawu'n gynnes gan deuluoedd a darparwyr gofal plant fel ei gilydd, fel tystiolaeth bellach bod ein Llywodraeth Lafur Cymru ar ochr pobl gyffredin, dosbarth gweithiol, yn wahanol i'r Llywodraeth Dorïaidd yn San Steffan. Prif Weinidog, sut fydd Llywodraeth Cymru'n sicrhau bod gwybodaeth am y cyllid sy'n cael ei gynnig yn cael ei gyfleu i leoliadau gofal plant fel bod modd sicrhau y bydd nifer yn manteisio arno?

Diolch i Vikki Howells am y pwynt pwysig yna mae hi'n ei wneud. Mae dros 200 o leoliadau gofal plant yn etholaeth Cwm Cynon yn unig. Y newyddion da yw, oherwydd ein bod wedi ymestyn y rhyddhad ardrethi 100 y cant ar gyfer eiddo gofal plant cofrestredig hyd at ddiwedd mis Mawrth 2025, mae gennym linell gyfathrebu uniongyrchol â'r lleoliadau hynny, oherwydd eu bod yn cael budd o'r cynllun hwnnw hefyd. Felly, rydym mewn sefyllfa dda i allu sicrhau bod y lleoliadau hynny'n ymwybodol, yn enwedig o'r £70 miliwn mewn cyllid cyfalaf, sy'n golygu y gellir ymestyn neu wella safleoedd, oherwydd y mae gennym uchelgais ar y cyd, a nodir yn y cytundeb cydweithredu, i gynyddu'r cyflenwad a dod â'r ystod oedran ar gyfer y cynnig gofal plant yn is, fel bod plant o ddwy oed ymlaen yn gallu cael budd ohono yma yng Nghymru. Os ydym am lwyddo yn yr uchelgais honno, yn ogystal â dod o hyd i'r arian ar ei chyfer, mae'n rhaid i ni ddod o hyd i'r staff i'w gweithredu, ac mae hynny'n arbennig o wir wrth edrych ar y twf mewn darpariaeth cyfrwng Cymraeg yr ydym eisiau ei weld, ac mae'n rhaid i ni gael safleoedd lle gellir cynnal darpariaeth ychwanegol ynddynt. Dyna pam, o'r £100 miliwn a gyhoeddwyd gennym yr wythnos diwethaf, bydd £70 miliwn ohono mewn grantiau cyfalaf, mae £26 miliwn yn refeniw, i gefnogi'r lleoedd ychwanegol, ac fe neilltuir bron i £4 miliwn yn benodol i wella'r ddarpariaeth Gymraeg. Fe fydd hynny i gyd er budd trigolion yn etholaeth yr Aelod.