Part of the debate – Senedd Cymru am 3:36 pm ar 12 Hydref 2022.
Dau bwynt arall cyn i mi gloi. Credaf fod y contractwyr, yn ôl pob golwg, wedi cael eu hanghofio gan Lywodraeth Cymru yn hyn o beth. Hwy yw un o'r cyflogwyr mwyaf yn ein cymunedau gwledig, gyda'r rhan fwyaf o'u gwaith, wrth gwrs, yn seiliedig ar ffermydd bach, teuluol. Bydd y cyfnod gwaharddedig o dri mis yn drychinebus i lawer ohonynt. Pan fydd 31 Ionawr yn cyrraedd, mae’n bosibl iawn na fydd ganddynt unrhyw lafur, nac unrhyw offer i wagio’r holl storfeydd slyri mawr newydd hyn, oherwydd, wrth gwrs, ni fyddai ganddynt fawr ddim incwm, os o gwbl, yn dod i mewn dros y misoedd blaenorol. Bydd rhai'n mynd i'r wal. Bydd rhai yn pleidleisio â'u traed ac yn gadael y diwydiant. Ac os oes llai o gontractwyr, pwy ar y ddaear sy'n mynd i fod yno i wagio'r storfeydd slyri gorlawn pan ddaw'r cyfnod gwaharddedig i ben ar yr hyn y mae llawer ohonom bellach yn ei galw'n wythnos wasgaru slyri genedlaethol? Ac os na fydd unrhyw un yno i symud y slyri, beth sy'n digwydd wedyn? Efallai y gallech ddweud wrthym sut y credwch y gall ffermwyr ddatrys y broblem honno. Rwy'n gobeithio y bydd yr asesiad effaith rheoleiddiol yn rhoi ystyriaeth lawn i’r rôl allweddol y mae contractwyr yn ei chwarae.
Yn olaf, clywsom gryn dipyn o sôn am gynllunio; er fy mod yn cydnabod bod problem gyda chapasiti, hoffwn ofyn i chi beth yw eich neges i’r ffermwyr sydd eisoes wedi gwneud cais am ganiatâd cynllunio i fodloni’r gofynion newydd gyda storfeydd slyri mwy o faint, ond y gwrthodwyd eu ceisiadau cynllunio, nid unwaith, nid ddwywaith, ond sawl gwaith, a bellach, ni allant fodloni eich gofynion newydd ac ni chaniateir iddynt addasu er mwyn bodloni eich gofynion newydd? Beth yw eich neges iddynt hwy? Oherwydd yr hyn a glywaf yw eich bod, i bob pwrpas, yn eu gorfodi i gau'r fferm deuluol.