A gadewch i ni gofio hefyd nad ystadegau yn unig yw achosion o oedi wrth drosglwyddo gofal. Y tu ôl i bob achos o oedi wrth drosglwyddo, mae yna unigolyn nad yw wedi cael y gofal a'r cymorth y maent ei angen i allu dychwelyd adref neu i symud i lety priodol. Mae hefyd yn effeithio ar aelodau teuluol a gofalwyr di-dâl, sydd yn y sefyllfa amhosibl o adael eu hanwyliaid yn yr ysbyty yn hwy na'r hyn sy'n angenrheidiol neu ymgymryd â chyfrifoldebau gofalu pellach nad ydynt yn gallu ymdopi â hwy o bosibl, a hynny'n aml ar gost i'w hiechyd neu eu llesiant eu hunain. Ac mae'r goblygiadau ariannol hefyd yn gallu bod yn sylweddol gyda hynny, yn enwedig yng nghyd-destun costau byw cynyddol.

Rydym i gyd wedi gweld lluniau o ambiwlansys yn ciwio tu allan i adrannau damweiniau ac achosion brys yn methu trosglwyddo cleifion. Mae hyn yn anochel yn effeithio ar nifer yr ambiwlansys sydd ar gael i ymateb i alwadau brys, gan arwain at yr arosiadau annerbyniol o hir i bobl sy'n sâl neu sydd wedi eu hanafu ac mewn poen, ac mewn rhai achosion, yn anffodus, gyda chanlyniadau sy'n peryglu bywyd. Ond wrth wraidd y mater mae diffyg capasiti difrifol yn ein system gofal cymdeithasol. Nid yw cleifion a allai fod yn barod i adael yr ysbyty yn gallu gwneud hynny oherwydd nad oes digon o gapasiti yn y gwasanaethau gofal i roi pecynnau gofal cartref ar waith a fyddai'n eu galluogi i ryddhau cleifion yn ddiogel. Mae'r diffyg capasiti hwn, ynghyd â'r argyfwng gweithlu gofal cymdeithasol sydd gennym, yn parhau i fod yn un o'r prif resymau pam fod oedi cyn rhyddhau cleifion o'r ysbyty a pham fod llif cleifion drwy ysbytai wedi'i gyfyngu.

Nawr, yn wahanol i'r GIG, y bydd pawb wedi manteisio arno ar ryw adeg yn eu bywydau rwy'n siŵr, mae'r sector gofal cymdeithasol yn anweledig i raddau helaeth ac eithrio i'r rhai sydd angen ei gymorth; mae'n amhrisiadwy iddynt hwy. Oni bai bod camau radical yn cael eu cymryd i ddiwygio'r ffordd y caiff gofal cymdeithasol ei ddarparu a'i wobrwyo a sut y telir amdano, rydym yn annhebygol o weld unrhyw newid gwirioneddol. Dywedodd darparwyr gofal cymdeithasol wrthym fod hwn yn gyfnod digynsail o ran prinder staff. Mae pobl yn gadael y sector oherwydd eu bod yn gallu ennill arian tebyg mewn mannau eraill am wneud swyddi sy'n rhoi llai o bwysau arnynt. Hyd nes y ceir cydraddoldeb rhwng cyflogau a thelerau ac amodau staff gofal cymdeithasol a'u cymheiriaid yn y GIG, rwy'n credu y bydd y sector yn parhau i gael trafferth recriwtio a chadw staff.

Felly, roedd yn siomedig fod ymateb Llywodraeth Cymru i'n cais am wybodaeth ynglŷn â sut y bydd yn cynyddu recriwtio i'r sector gofal cymdeithasol yn llai na chadarn. Er iddo ailadrodd yr hyn a wnaed hyd yma, ni ddarparodd unrhyw eglurder na sicrwydd gwirioneddol ynghylch cynlluniau ar gyfer y dyfodol, felly rwy'n gobeithio efallai y gallai'r Gweinidog ddarparu'r manylion hynny y prynhawn yma. Byddai'n ddefnyddiol hefyd pe gallai'r Gweinidog roi diweddariad ar waith y fforwm gwaith teg gofal cymdeithasol ar ddatblygu fframwaith cyflog a chynnydd ar gyfer gweithwyr gofal cymdeithasol, a rhoi sicrwydd bod y gwaith hwn yn cael ei ddatblygu gyda'r brys angenrheidiol.

Un thema gref iawn a welsom oedd pryder am y pwysau a osodir ar deulu a gofalwyr di-dâl i lenwi'r bylchau yn y ddarpariaeth gofal. Roeddwn yn falch fod Llywodraeth Cymru wedi derbyn ein hargymhelliad i gynnal adolygiad cyflym i weld a yw hawliau gofalwyr dan Ddeddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 yn cael eu torri o ganlyniad i orfod ysgwyddo mwy o gyfrifoldebau gofalu nag y maent yn gallu neu'n barod i'w wneud am nad oes digon o wasanaethau ar gael. Ac rwyf hefyd yn croesawu'r flaenoriaeth y mae prif swyddog gofal cymdeithasol Cymru wedi ei rhoi i ofalwyr di-dâl yn ei flaengynllun gwaith.

Mae cynnwys cleifion a gofalwyr yn ganolog i'r broses o ryddhau cleifion, ac fe glywsom gan deuluoedd a gofalwyr di-dâl fod hyn wedi'i golli mewn sawl achos, yn anffodus. Hoffwn nodi neu sôn am Angela Davies, gofalwr di-dâl i'w thad a oedd â dementia, a ddywedodd wrthym am y trafferthion a brofodd. Clywsom hefyd gan randdeiliaid eraill, fel Arolygiaeth Gofal Cymru, am ansawdd asesiadau o anghenion cleifion mewn ysbytai. Clywsom am asesiadau'n cael eu llenwi gan staff y ward neu staff gofal cymdeithasol heb gynnwys y claf na'r bobl sy'n eu hadnabod orau.

Dywedodd y Gweinidog ei hun bod lle i wella cyfathrebu â gofalwyr a theuluoedd yn yr ysbyty, felly rwy'n croesawu'r ffaith bod y Llywodraeth wedi derbyn argymhelliad 24 a'r ymrwymiad i gomisiynu adolygiad o ansawdd ac effeithiolrwydd asesiadau o anghenion gofalwyr yn y flwyddyn ariannol hon. Rwy'n meddwl tybed a all y Gweinidog gadarnhau y bydd ansawdd ac effeithiolrwydd asesiadau o anghenion cleifion mewn ysbytai hefyd yn cael eu hadolygu?

Yn olaf, rwyf am symud ymlaen i siarad am y diffyg cyfathrebu cyson a gweithio cydgysylltiedig rhwng cyrff iechyd, gofal cymdeithasol a chyrff y trydydd sector, sy'n peri mwy o bryder oherwydd ei fod yn fater sydd wedi'i godi'n gyson gan bwyllgorau eraill y Senedd. Yn wir, yn ôl ein hadroddiad diweddar ar effaith yr ôl-groniad amseroedd aros ar bobl yng Nghymru, mae angen gwneud cynnydd mewn perthynas â chofnodion digidol a rhannu gwybodaeth, er mwyn i gleifion allu cael gwasanaethau di-dor o bob rhan o'r system iechyd a gofal cymdeithasol, ac mewn perthynas â chydweddoldeb rhwng systemau TGCh a ddefnyddir mewn gwahanol rannau o'r gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol. Dywedodd tystion wrthym fod cyfathrebu clir a chyson rhwng gweithwyr proffesiynol meddygol yn yr ysbyty a gofal sylfaenol yn amhrisiadwy, ac mae angen cael gwared ar wahaniaethu di-fudd rhwng staff clinigol a staff anghlinigol os yw cleifion am elwa o weithlu iechyd a gofal cymdeithasol integredig.

Cyfeirir yn aml at y rheoliad diogelu data cyffredinol fel rhwystr i rannu data, ond dywedwyd wrthym ei bod yn bosibl cael memoranda cyd-ddealltwriaeth rhwng sefydliadau statudol a phrotocolau llywodraethu gwybodaeth a fyddai'n caniatáu cofnod electronig wedi'i rannu'n llawn.

Rwy'n edrych ymlaen at gyfraniadau'r Aelodau y prynhawn yma. Yn olaf, mae'n rhaid i mi ddweud, Weinidog, ein bod wedi cael syndod wrth glywed nid yn unig fod peiriannau ffacs yn dal i gael eu defnyddio gan y GIG yn 2022, ond bod rhai newydd yn dal i gael eu prynu. Edrychaf ymlaen at y cyfraniadau y prynhawn yma.