8. Dadl ar Ddeiseb P-06-1294, 'Peidiwch â gadael cleifion â chanser y fron metastatig yng Nghymru y tu ôl'

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:24 pm ar 19 Hydref 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Buffy Williams Buffy Williams Labour 5:24, 19 Hydref 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch i'r Pwyllgor Busnes am y brys, gan alluogi'r ddadl hon i ddigwydd yn dilyn cyfarfod y Pwyllgor Deisebau yr wythnos diwethaf. Gwn fod Tassia yma heddiw, a hoffwn ddiolch iddi a'i llongyfarch ar ei hymdrechion i godi ymwybyddiaeth o ganser metastatig y fron.

Tassia, ni allaf ddechrau dychmygu pa mor anodd y mae'r ymgyrch hon wedi bod i chi. Rydych chi'n ysbrydoliaeth i ni i gyd, a bydd eich llais yn siarad dros y 35,000 o bobl sy'n byw gyda chanser metastatig y fron ar draws y DU. Ni all gofal canser diwedd oes fod yn seiliedig ar ragdybiaethau. Mae pobl yng Nghymru yn marw nawr. Nid yw'n bosibl cynllunio gofal na chreu llwybrau heb ddata cadarn, dibynadwy. Os ydym am gefnogi pobl sy'n byw gyda chanser metastatig y fron yng Nghymru, mae angen inni wybod faint yn union o bobl sy'n cael eu trin. Mae llawer ohonom wedi sefyll yn y Siambr hon ar fwy nag un achlysur yn galw am fynd i'r afael â'r anghydraddoldebau sy'n bodoli ym maes iechyd menywod. Mae'n ffaith mai prif achos marwolaeth ymhlith menywod rhwng 35 a 64 oed yn y DU yw canser metastatig y fron. Mynediad at arbenigwr nyrsio clinigol yw'r prif bwynt cyswllt cyson rhwng gwahanol weithwyr iechyd proffesiynol. I bobl sy'n dioddef gyda chanser metastatig y fron, mae'n rhaid ystyried hyn o ddifrif.

Mae Tassia wedi rhannu llythyr agored a gefnogir gan 277 o gleifion canser metastatig y fron sy'n dweud nad yw pobl yn cael y gofal sydd ei angen. Mae dyfyniad o'r llythyr yn dweud:

'A allwch chi amgyffred sut beth yw llywio'ch misoedd/blynyddoedd olaf drwy anabledd, poen a marwolaeth? Ac yn fy achos i i fod yn rhy sâl i ddilyn gyrfa a chael teulu, ond heb fod yn ddigon sâl i farw, ddim eto?'

Oni bai ein bod ni ein hunain yn y sefyllfa honno, y gwir amdani yw na allwn ddechrau deall sut beth ydyw, ond yr hyn y gallwn ei wneud yw helpu i godi ymwybyddiaeth. Yr wythnos diwethaf, mynychais angladd ffrind annwyl, Marion Abbott, a fu farw gyda chanser metastatig y fron. Heddiw ac yfory, mae tîm Canolfan Pentre yn cynnal arwerthiant gacennau 'gwisgwch binc' i godi arian ac ymwybyddiaeth o ganser metastatig y fron er cof am Marion, ac i gefnogi'r rhai sy'n ymgyrchu, fel Tassia. Ein cyfrifoldeb iddynt hwy yw parhau i godi ymwybyddiaeth, i weithio ar frys tuag at gasglu data gwell, ac i roi ystyriaeth ddifrifol i gynyddu nifer yr arbenigwyr gofal clinigol canser eilaidd y fron, sy'n amhrisiadwy i wella gofal ac ansawdd bywyd pobl sy'n dioddef o ganser metastatig y fron yng Nghymru. Diolch.