Yr eitem nesaf felly fydd y datganiad a chyhoeddiad busnes, a'r Trefnydd unwaith eto sy'n gwneud y datganiad hynny—Lesley Griffiths, felly. 

Diolch, Llywydd. Does dim newidiadau i'r busnes yr wythnos hon. Mae busnes drafft ar gyfer y tair wythnos nesaf wedi'i nodi ar y datganiad busnes a'r cyhoeddiad, sydd i'w weld ymhlith y papurau cyfarfod sydd ar gael i Aelodau yn electronig.  

Trefnydd, a gaf i alw am ddatganiad gan y Gweinidog sy'n gyfrifol am addysg ynglŷn â chymorth i fyfyrwyr yn ystod y pwysau costau byw presennol? Rwyf i wedi codi hyn yn y gorffennol, ond nid wyf i wedi gweld datganiad ar y pwnc. Fel y gwyddoch chi, mae gan fyfyrwyr ar hyn o bryd—pob myfyriwr—hawl i grant o £1,000 y flwyddyn tuag at eu costau byw. Mae hynny'n swm sydd wedi'i osod ers 2017, sydd erioed wedi cynyddu gyda chwyddiant, ac, i bob pwrpas, mae wedi cael ei dorri mewn termau gwirioneddol nawr gan fwy na 17 y cant. Yn ogystal â hynny, mae trothwyon incwm yr aelwyd lle mae'n rhaid i bobl wneud cyfraniad tuag at eu costau byw a'u dysgu wedi aros yn £18,370, ac nid yw wedi cynyddu yn unol â chwyddiant, sy'n golygu bod llawer mwy o bobl nawr yn gorfod talu am aelod o'r teulu a allai fod yn mwynhau'r fraint o addysg uwch. Allwch chi ddweud wrtha i—? Mae'n bryd i'r lefelau hyn gael eu codi. Rwy'n credu bod hwn yn amser priodol i wneud hynny, o ystyried y pwysau costau byw, a hoffwn i ddatganiad gan y Gweinidog ar y pwnc hwn.

Diolch. Mae gennym ni'r gefnogaeth fwyaf blaengar i fyfyrwyr yn y DU, a bydd y Gweinidog Addysg a'r Gymraeg yn gwneud datganiad yn fuan iawn.

Trefnydd, mae tîm Cymru wedi llwyddo i uno'n cenedl, ac mae papurau newydd ar draws y byd yn adrodd ein stori ni. Mae hyd yn oed The Washington Post wedi cynnwys erthygl ar y tîm ac 'Yma o Hyd' gan Dafydd Iwan, sydd heb ei ail. Er hynny, mae'n destun cywilydd i FIFA fod y twrnamaint yn digwydd yn Qatar. Rwy'n falch bod tîm Cymru wedi bod mor agored yn rhannu gwerthoedd Cymru â'r byd, ond mae'n rhaid i'r Llywodraeth hon helpu i sicrhau bod gwaddol Cwpan y Byd yng Nghymru yn un cadarnhaol. Felly, hoffwn i ddatganiad, os gwelwch yn dda, yn amlinellu sut y bydd hynny'n digwydd. Sut allwn ni ddatblygu llwyddiant rhyfeddol 'Yma o Hyd'  o ran y cyfle i fanteisio ar y Gymraeg ac ymgysylltu â hi? Sut gall ein llwyddiant ym myd chwaraeon drosglwyddo i'r gêm ar lawr gwlad, a sut gallwn ni sicrhau bod Cymru yn ddiedifar yn dod yn wlad hyd yn oed yn fwy cynhwysol, cyfartal, ac yn hynod falch o fod felly ar ôl y twrnamaint hwn? Sut gallwn ni sicrhau y bydd casineb yn cael ei wrthod â chariad a balchder at bawb sy'n byw yng Nghymru? Rwy'n codi hyn oherwydd bod etholwyr wedi ysgrifennu ataf i fynegi eu pryder.

Diolch, ac yn sicr mae'n gyfle anhygoel, on'd ydy? Rydw i aros trwy gydol fy holl fywyd—ac rydw i lawer yn hŷn na chi—i weld Cymru yn rownd derfynol Cwpan y Byd. Ac, wyddoch chi, mae'n gynulleidfa fyd-eang—5 biliwn o bobl—felly mae'n wir yn gyfle enfawr. A gwnaethom ni drafod, yng nghwestiynau'r Prif Weinidog, y tro pedol munud olaf gwarthus gan FIFA o ran y band braich OneLove. Ond rwy'n credu ei fod yn gyfle enfawr i ni, a dyna pam, fel Llywodraeth, fod y Prif Weinidog ar ei ffordd yn ôl o Qatar ar hyn o bryd, lle rwy'n  gwybod ei fod wedi cael cyfres o gyfarfodydd am yr hyn y gallwn ni ei wneud gan Lywodraeth Cymru, er mwyn annog busnesau i ddod yma, er enghraifft. Bydd Gweinidog yr Economi yn Qatar yr wythnos nesaf, ac rwy'n siŵr y bydd y Prif Weinidog a Gweinidog yr Economi yn rhoi datganiadau ysgrifenedig i ni ar y teithiau y maen nhw wedi'u cael a'r bobl â phwy y maen nhw wedi'u cwrdd, yn ogystal â sicrhau ein bod ni'n defnyddio'r llwyfan byd-eang hwnnw mewn ffordd nad ydym ni wedi'i gael am flynyddoedd lawer gan ein tîm pêl-droed dynion Cymru gwych.

Trefnydd, a gaf i ofyn am eich diweddariad blynyddol ar raglen dileu TB Llywodraeth Cymru, os gwelwch yn dda? Cafodd hwn ei gynnal ddiwethaf ar 16 Tachwedd y llynedd, ac fel y byddwch chi'n ymwybodol, mae TB mewn gwartheg wedi bod yn llinyn negyddol parhaus ledled amaethyddiaeth Cymru yn ystod y ddegawd ddiwethaf, gan achosi poen a loes calon enfawr i ffermwyr Cymru. Gyda'r ffair aeaf—ffair aeaf Frenhinol Cymru—yr wythnos nesaf, byddai heddiw wedi bod yn gyfle da a delfrydol i ddod â'r datganiad blynyddol hwn i lawr y Siambr hon, fel y gallwn ni fel Aelodau, a'r gymuned ffermio ehangach, graffu arnoch chi a chyflawniad eich Llywodraeth ar ddileu TB. Felly, a gaf i ofyn i'ch rhaglen dileu TB flynyddol gael ei chyflwyno cyn toriad y Nadolig, er mwyn iddo barhau i fod yn flynyddol?

Diolch. Fel y dywedoch chi, roedd fy un olaf ym mis Tachwedd y llynedd, ac roeddwn i wedi gobeithio gallu'i wneud ym mis Tachwedd eleni. Mae'n rhaid i mi ddweud, mae cwpl o resymau pam nad ydw i wedi gallu ei gyflwyno yr wythnos hon. Un o'r prif resymau—ac rwy'n siŵr y byddwch chi'n ei werthfawrogi'n llwyr—yw mai'r un swyddogion sy'n gweithio ar ddileu TB sy'n gorfod ymdrin â'r achosion ym ymwneud â ffliw adar, felly mae hynny wedi rhoi llawer o bwysau ar fy swyddogion i. Rydw i hefyd yn disgwyl—fel y gwyddoch, chi, sefydlais i grŵp cynghori penodol o ran TB—ond rydw i eisiau—. Nid datganiad dileu TB blynyddol yn unig yr oeddwn i eisiau'i wneud; roeddwn i eisiau adnewyddu'r rhaglen hefyd, felly mae'n ddarn mwy o waith. Ond rydw i eisiau eich sicrhau chi y byddaf i'n ei gyflwyno cyn gynted ag y gallaf i.

Trefnydd, a gaf i ofyn am ddatganiad ysgrifenedig neu lafar, pa un bynnag sydd yn fwy priodol, ar hynt Big Bocs Bwyd a sut mae'n rhyngweithio â sefydliadau cymunedol lleol hefyd sy'n darparu bwyd i'r rhai sydd ei angen? Mae nifer o sefydliadau wedi dod ataf i, gan fynegi pryder bod diffyg cydlynu, sydd yn y pen draw wedi arwain at nifer o sefydliadau yn cystadlu am yr un cyllid a bwyd o fewn yr un ardal. Yn y pen draw, mae hyn ar draul y nod ar y cyd o gefnogi ein cymunedau, ac rwy'n siŵr y byddech chi'n cytuno y bydd sicrhau gwell cydlynu yn gwasanaethu'n well yr union bobl y mae'r gefnogaeth hon yn bwriadu eu helpu.

Gwnaf, yn sicr, fe wnaf i siarad â'r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol a gweld os gwnaiff hi gyflwyno datganiad ysgrifenedig. Rwy'n gwybod ei bod hi wedi gwneud llawer iawn o waith, ac yn sicr, rydym ni'n ymwybodol o, yn amlwg, Big Bocs Bwyd. Ac rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn nad oes gennym ni ddyblygu, felly, yn amlwg, mae angen cydlynu sefydliadau yn well, ond fe wnaf ofyn i'r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol gyflwyno datganiad ysgrifenedig. 

Gweinidog, yr wythnos diwethaf, gofynnais i am yr wybodaeth ddiweddaraf gan y Gweinidog Iechyd ar yr uwchgynhadledd canser, a gafodd ei chynnal dros fis yn ôl. Mae diffyg ymrwymiad gan y Llywodraeth i ddarparu datganiad cynhwysfawr o'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Senedd yn achosi rhywfaint o bryder i mi. Penderfynodd yr uwchgynhadledd canser, pan fo'n bosibl, y dylai byrddau iechyd weithredu llwybrau syth-i-brofion a sefydlu clinigau diagnostig un stop. Bydd hyn yn lleihau'r angen am glinigau cleifion allanol, ac yn lleihau hyd yr amser yn y llwybrau diagnostig. Yn dilyn yr hyn sydd wedi'i ddisgrifio fel uwchgynhadledd sylweddol, ddigynsail, pa gamau a gweithgarwch brys sydd wedi'u cynnal, ac ym mha ffyrdd y mae byrddau iechyd yn newid eu ffyrdd o weithio i gyflawni'r ymrwymiadau sydd wedi'u hamlinellu, ac a wnaiff y Gweinidog nawr drefnu datganiad yn y Cyfarfod Llawn?

Diolch. Wel, rwy'n ymwybodol y daeth nifer o gamau o'r uwchgynhadledd canser y mae'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol yn ei ystyried ar hyn o bryd, ond rwy'n siŵr, pan fydd y darn hwnnw o waith wedi'i wneud, y bydd y Gweinidog yn cyflwyno datganiad ysgrifenedig. 

Trefnydd, hoffwn i ofyn am ddatganiad, os gwelwch yn dda, gyda'r wybodaeth ddiweddaraf gan y Gweinidog Iechyd ar newidiadau i wasanaeth ambiwlans Cymru a beth mae hyn yn ei olygu yn ymarferol ar gyfer cleifion. Dros y penwythnos, cysylltodd nifer o etholwyr â fi yn pryderu am y newidiadau sydd bellach yn cael eu gweithredu i wasanaeth ambiwlans Cymru, a dim cerbydau ymateb cyflym nawr yn gweithredu o'r Gelli yn y Rhondda. Mae'r rhain, wrth gwrs, yn rhan o newidiadau ehangach i'r defnydd o wasanaethau Cerbydau Ymateb Cyflym ledled Cymru.

Ond, dim ond neithiwr, cysylltodd etholwr â mi a oedd taer angen ambiwlans ar gyfer perthynas oedd dros 80 oed ac a oedd wedi syrthio yn y gawod, gan dorri ei ffêr, gan ei adael mewn gwewyr llwyr. Ffonion nhw am ambiwlans am 2 pm; cyrhaeddodd am 12.30 yn oriau mân y bore yma, a'r person yn dirywio, ac mae ffawd y person hwnnw'n ansicr ar hyn o bryd. Unwaith eto mae perthnasau wedi bod ar y ffôn y bore 'ma yn gofyn ydy hi'n ddiogel erbyn hyn i ffonio am ambiwlans pan na allwch chi fynd â pherson i'r ysbyty eich hun, ac yn ei gysylltu â'r newidiadau yn y cerbydau ymateb cyflym yn y Rhondda yn benodol, ac yn effeithio ar ardaloedd cyfagos. 

Pa sicrwydd ydyn ni'n gallu rhoi i gleifion y byddan nhw'n cael y driniaeth frys honno, yn hytrach na chael eu gadael mewn gwewyr am oriau?

Wel, rwy'n hynod bryderus o glywed am eich etholwr; nid oes neb eisiau ffonio am ambiwlans a theimlo na fydd yr ambiwlans yn ymateb. Felly, gallaf i ddweud ein bod ni wedi cyflwyno 74 ambiwlans newydd, er enghraifft; gwnaethoch chi gyfeirio at oedran ambiwlans. Felly, mae'r sicrwydd hwnnw a'r hyder hwnnw i etholwyr, ac rwy'n gwybod bod y Gweinidog, dim ond yr wythnos diwethaf, wedi cwrdd â'r ymddiriedolaeth ambiwlans i siarad am eu hymateb perfformiad—eu perfformiad ymateb—mae'n ddrwg gen i, rwy'n cael fy ngeiriau yn y drefn anghywir. Ac rwy'n credu ei bod hi'n ddiogel dweud nad dyna yw lle y mae, ond mae'r Gweinidog yn cyflwyno ychydig o fentrau—ac fe wnes i grybwyll yr ambiwlansys newydd—i helpu i wella'r mater fel mater o frys. 

Hoffwn i'n fawr gael datganiad gan y Gweinidog Iechyd a'r Gweinidog Gofal Cymdeithasol ar nifer yr achosion o ryddhau'n anniogel o'r ysbyty. Fe wnaf ddatgan buddiant ar y pwynt hwn oherwydd mae'r enghraifft hon rwy'n mynd i'w rhoi nawr yn cynnwys perthynas teuluol agos iawn 98 oed. 

Bythefnos yn ôl, dioddefodd y perthynas hwn o ganlyniad i ddamwain car ac fe'i cymerwyd i'r ysbyty, a gwnaeth ddioddef ysgwydd wedi'i thorri a phroblemau symudedd eraill o ganlyniad i'r ddamwain hon. Ddoe, heb unrhyw rybudd felly, cafodd y person hwnnw ei gymryd adref amser cinio ddoe gan yr ambiwlans. Dim darpariaeth gofal ar waith o gwbl, a dim ond pan yr oeddwn i ar fy ffordd yma i Gaerdydd, ychydig cyn 5 o'r gloch, y cefais wybod bod y person hwnnw wedi bod yn eistedd mewn cadair, yn amlwg heb fwyd, diodydd na'r gallu i fynd i'r tŷ bach. Ffoniais i gael gwybod bod y pecyn gofal yn dechrau'r diwrnod canlynol ac nad oedd gennyf i ddim byd i boeni yn ei gylch. Wedyn ffoniais i'r ysbyty, a oedd yn methu dweud wrthyf i pa ofal oedd yn mynd i fod. Yn fyr, fe wnes i ffonio gymaint o bobl yr oeddwn i'n eu nabod neithiwr, a llwyddon ni i gael rhywfaint o gymorth, tua 7.30 p.m. Felly, roedd yr unigolyn hwnnw wedi bod yn eistedd mewn cadair am saith awr. Cefais wybod neithiwr fod hwn yn achos o ryddhau'n anniogel ac nad oedd yn brin, bod hyn yn digwydd yn rhy aml—a daeth hyn gan rywun yn gweithio o fewn y ddarpariaeth honno. Dyma pam y byddwn i'n ddiolchgar iawn pe bai'r Gweinidog iechyd, ac yn wir y Gweinidog gofal cymdeithasol, mor garedig â rhoi datganiad. Eisteddais i yma yn ystod Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014, lle roedd y math hwn o beth yn mynd i ddod i ben—roedd iechyd a gofal cymdeithasol yn mynd i fod yn fwy cydgysylltiedig. Nid oes unrhyw feddwl cydgysylltiedig, yn sicr, yn yr achos o ryddhau'n anniogel a effeithiodd ar fy mherthynas teuluol. Ond, fel rhywun sy'n cynrychioli nifer fawr o etholwyr oedrannus, rwyf i eisiau gweld gwarantu na fydd hyn yn digwydd eto i naill ai fy etholwr i, neu yn wir etholwyr unrhyw un o'r Aelodau sy'n eistedd yma. Diolch.

Diolch. Ac eto, rwy'n bryderus iawn o glywed am brofiad aelod o'ch teulu. Rwy'n credu ei bod yn deg dweud bod gennym ni broblemau gwirioneddol ym maes gofal cymdeithasol—fe wnaethom ni siarad amdanyn nhw yn ystod cwestiynau'r Prif Weinidog. Ac rydym ni wedi colli nifer enfawr, nifer sylweddol, o weithwyr gofal cymdeithasol, wrth symud ymlaen, ac mae angen i ni gael y llif hwnnw o iechyd i ofal cymdeithasol i wella. Nid yw'n unigryw i Gymru. Rwy'n gwybod nad yw hynny'n gysur i'r aelod o'ch teulu chi, ond mae'n rhywbeth y mae'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, a'r Dirprwy Weinidog Gwasanaethau Cymdeithasol, yn gweithio arno.

Rydym ni wedi clywed eisoes heddiw, wrth gwrs, llawer o gyfeiriadau at hanes cwbl annerbyniol Qatar ar hawliau dynol, wedi'i adlewyrchu yn y ffordd y mae llawer o gefnogwyr pêl-droed wedi cael eu trin yn ystod y 24 awr ddiwethaf. Mae achosion cam-drin hawliau dynol sy'n digwydd gan Lywodraeth Iran, wrth gwrs, yn rhai y mae'n rhaid i ni hefyd dynnu sylw atyn nhw a'u condemnio, ac, o ystyried bod Cymru yn chwarae Iran ddydd Gwener, ac o ystyried nawr nad yw pêl-droedwyr Cymru yn gallu gwneud eu safiad eu hunain, mae'n fater i bob un ohonom ni wneud safiad ar eu rhan, ac ar ran y dynion, menywod a phlant yn Iran sy'n cael eu herlid a'u lladd gan y drefn wrthun yn y wlad honno. Felly, a gaf i ofyn i Lywodraeth Cymru, cyn y gêm ddydd Gwener, gyhoeddi datganiad diamwys yn condemnio Llywodraeth Iran am ymyrryd â hawliau dynol, am erlyn lleiafrifoedd yn systematig, ac am eu defnydd cynyddol o garcharu ar fympwy, diflaniadau gorfodol, ac, wrth gwrs, y gosb eithaf? A wnewch chi, fel Llywodraeth Cymru, y safiad hwnnw?

Diolch. Roeddwn i'n meddwl bod tîm pêl-droed Iran yn hynod o ddewr yn eu sylwadau a'u datganiadau yn eu cynhadledd i'r wasg yn dilyn—rwy'n credu mai ar ôl y gêm ddoe ydoedd, neu cyn. Yn sicr, fe wnaf i siarad gyda, rwy'n credu mai'r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol fyddai hi, ynglŷn â'ch cais.

Gawn ni gyhoeddiad, os gwelwch yn dda, gan Weinidog yr Economi ynghylch pa gymorth ariannol sydd ar gael i fusnesau sy'n canfod eu hunain mewn trafferthion ariannol? Mae yna gyflogwyr cymharol fawr bellach mewn cyswllt efo nifer ohonom ni yn sôn am eu pryderon eu bod nhw am orfod rhoi eu gweithlu ar y clwt yn y dyddiau a'r wythnosau nesaf yma. Hyd yma, does yna ddim cymorth ariannol go iawn wedi cael ei gynnig gan y Llywodraeth yma. Mae'n ymddangos fel nad oes yna ddealltwriaeth gan y Llywodraeth o ddifrifoldeb y sefyllfa i nifer ohonyn nhw. Nid cyngor hir dymor sydd ei angen ar y busnesau yma, ond pres—pres i'w helpu efo'u cash flow nhw yn y tymor byr, a dydyn nhw ddim yn gwybod at bwy y mae troi. Felly, byddai cyhoeddiad o ba gymorth sydd ar gael a lle y dylai'r bobl yma droi yn ddefnyddiol iawn i fusnesau Cymru ar hyn o bryd. Diolch.

Wel, rydw i'n anghytuno'n ddirfawr, nad ydych chi'n credu bod dealltwriaeth yn Llywodraeth Cymru o'r anawsterau a'r heriau y mae ein busnesau ni'n eu hwynebu—wrth gwrs ein bod ni, ac mae Busnes Cymru yno i ddarparu'r gefnogaeth honno. Ond, fel yr wyf i wedi'i ddweud sawl gwaith yn yr awr ddiwethaf, nid yw ein setliad ariannol ni'n caniatáu i ni roi symiau enfawr o gyllid. Ond rwy'n cydnabod yn llwyr y pwynt yr ydych chi'n ei wneud, ac yn sicr, o ran costau ynni, rwy'n credu bod nifer sylweddol o fusnesau wedi cysylltu â Gweinidog yr Economi. Felly, os oes unrhyw beth arall y gall ef ei wneud, bydd y cymorth hwnnw ar gael drwy Busnes Cymru.

A gaf i ofyn am ddatganiad gan y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol y prynhawn yma ynglŷn â'r ardoll gosod ail gartrefi a chartrefi gwyliau yn sir Ddinbych yn benodol? Mae llawer o bobl yn fy etholaeth i wedi cysylltu â mi yn ddiweddar sydd, a dweud y gwir, wedi'u harswydo gan y 50 y cant ychwanegol o ardoll y dreth gyngor ar eu heiddo ac yn teimlo eu bod yn cael eu rhwystro rhag buddsoddi yn yr ardal. Maen nhw, a minnau, yn credu bod y trothwy 182 diwrnod yn llawer rhy uchel ac yn afrealistig o'r realiti. Yn fy amser byr hyd yma fel Aelod o'r Senedd rydw i ond wedi dod ar draws un person yn fy etholaeth i a wnaeth gyflawni'r trothwy, am flwyddyn yn unig, yn 2012, a gallech chi ddadlau bod hwnnw'n haf anarferol, oherwydd y tywydd poeth, Gemau Olympaidd Llundain ac Euro 2012. Felly, a gaf i ddatganiad gan y Gweinidog yn esbonio pa drafodaethau y mae hi wedi'u cael gyda Chyngor Sir Ddinbych am yr ardoll hon a fy sicrhau i a fy etholwyr fod sir Ddinbych ar agor i fusnes ac y gall pobl leol deimlo'n ddiogel wrth fuddsoddi yn eu heiddo? Diolch.

Rwy'n credu bod y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol wedi cael ei graffu arno droeon ar y polisïau yr ydych chi'n cyfeirio atyn nhw, felly nid ydw i'n credu bod angen datganiad arall.

A gaf i wneud cais am gyfres rheolaidd o ddatganiadau ynglŷn â'r gwaith sy'n cael ei wneud i gryfhau ac ailagor Pont y Borth? Dwi wedi ysgrifennu at y Dirprwy Weinidog heddiw yma. Rydyn ni yn clywed bod gwaith i ddechrau yn fuan ar y bont. Rydyn ni yn clywed bod y bont i ailagor efo cyfyngiad pwysau yn fuan yn y flwyddyn newydd. Rydyn ni'n clywed bod yna faterion yn cael eu hystyried ar gyfer lliniaru traffig. Rydyn ni'n clywed am faterion yn cael eu hystyried o ran cefnogi busnes. Ond rydyn ni angen cyfathrebu efo pobl yn glir ynglŷn â beth yn union sy'n digwydd a pha bryd. A gaf i ofyn i'r Llywodraeth adeiladu i mewn i'w hamserlen nhw ddatganiadau cyson er mwyn cyfathrebu efo pobl sy'n byw yn Ynys Môn ac ardal y Fenai ynglŷn ag union natur y gwaith ac amserlen y gwaith i symud tuag at ailagor y bont yma?

Yn sicr, fe wnaf i ofyn i'r Dirprwy Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf cyn y Nadolig.

Diolch i'r Trefnydd.