Part of the debate – Senedd Cymru am 3:15 pm ar 29 Tachwedd 2022.
Diolch yn fawr iawn i chi, Heledd, am y cyfraniad yna, a diolch am gychwyn drwy ein hatgoffa ni o'r bachgen bach hyfryd a gollwyd, ac rwy'n credu ei bod hi'n bwysig iawn ein bod ni'n cofio hynny, ac am sôn hefyd am yr hyn a ddywedodd ei brifathro, achos rwy'n credu eich bod chi i gyd wedi nodi'r ganmoliaeth a roddwyd i'r ysgol yn yr adroddiad, a'r ffaith i'r ysgol wneud ymdrechion mawr i gadw mewn cysylltiad ag ef yn ystod COVID—ymweld â'i gartref ac anfon gwaith iddo ei wneud, ac anfon tedi, un o'r tedis y maen nhw'n eu defnyddio mewn ysgolion i helpu plant i siarad am eu teimladau. Ac felly rwy'n credu ei bod hi'n bwysig iawn ein bod ni'n cofio hynny.
Do, fe gollwyd cyfleoedd. Rwyf i o'r farn bod hynny'n gwbl eglur. Mae'r adroddiad yn dweud y collwyd y cyfleoedd hynny, ac mae eu hargymhellion nhw'n mynd i'r afael â hynny. Ac ni chafodd lais Logan ei glywed, ac rwy'n credu o ran hil, mae'r adroddiad yn dweud, ac mae honno'n sicr yn ffaith, na roddwyd digon o ystyriaeth i'r hyn yr oedd Logan yn ei deimlo wrth fod yn byw fel yr unig blentyn o'i ethnigrwydd mewn teulu ac mewn amgylchedd lle'r oedd pawb arall yn wyn. Ni chafodd hynny ei archwilio, yn sicr, ac rwyf i o'r farn bod hwnnw'n fater pwysig.
Rydym ni'n trawsnewid gofal cymdeithasol. Fel y bydd yr Aelod yn gwybod, mae gennym ni gynlluniau uchelgeisiol iawn, ac mae rhai ohonyn nhw'n rhan o'r cytundeb cydweithredu y byddwn ni'n cydweithio arnyn nhw, ac rydym ni'n benderfynol o wneud hynny. Rydym ni'n bwriadu gweithredu ar rai ohonyn nhw erbyn diwedd y tymor hwn, felly yn sicr, mewn ymateb i'r NSPCC, rwy'n gallu ymateb bod rhai rhannau o'n rhaglen ni wedi cael eu cynllunio i ddigwydd yn ystod y tair blynedd a hanner nesaf, i'w cwblhau erbyn hynny.
Ond gan droi yn ôl at yr ymchwiliad i'r gwasanaethau cymdeithasol, nid wyf i'n teimlo y byddai hynny o lawer o gymorth ar hyn o bryd, mewn gwirionedd. Rwyf i o'r farn ein bod ni'n gwybod beth yw'r trafferthion, ac, wrth gwrs, rydym ni wedi gweld llawer o ymchwiliadau yma eisoes yn y Senedd. Fe allaf i fynd drwyddyn nhw—rhestr gyfan o ymholiadau a gynhaliwyd. Dim ond edrych ar y rhain—yr adolygiad argyfwng gofal gan y Grŵp Hawliau Teulu; 'Ganed i ofal' Sefydliad Nuffield; Adroddiad ac argymhellion gweithgor Cyfraith Cyhoeddus Cymru. Pethau diddiwedd sydd wedi digwydd. Rwyf i o'r farn bod yn rhaid i ni fwrw ymlaen gyda'r camau hyn, ac rwy'n credu mai dyna'r peth pwysicaf y gall Llywodraeth Cymru ei wneud.