4. Pa asesiad mae'r Gweinidog wedi ei wneud o effaith newid hinsawdd yng Ngorllewin Clwyd? OQ58920

Diolch, Darren Millar. Rwyf wedi ymrwymo i fynd i’r afael ag effeithiau newid hinsawdd ym mhob rhan o Gymru. Fel y gwelwyd yn ein hadroddiad cynnydd ar ymaddasu i newid hinsawdd, a gyhoeddwyd gennym ym mis Rhagfyr, ar draws Llywodraeth Cymru rydym yn parhau i ddatblygu tystiolaeth a pholisi i fynd i’r afael â’r risgiau newydd i’n hiechyd, ein cymunedau, ein seilwaith a’n hamgylchedd naturiol.

Diolch am eich ymateb. Fel y gwyddoch, Weinidog, un o’r peryglon mwyaf yn fy etholaeth yw’r perygl o lifogydd. Gwyddom fod llifogydd yn dod yn broblem fwy cyffredin o ganlyniad i newid hinsawdd a lefel y môr yn codi. Ar hyd yr arfordir, mae buddsoddiad sylweddol wedi'i wneud mewn amddiffynfeydd môr yn y blynyddoedd diwethaf, ac mae mwy ar y gweill ar gyfer ardal Towyn a Bae Cinmel. Fodd bynnag, gwelwyd erydiad sylweddol hefyd ar y traeth, sy'n tanseilio'r amddiffynfeydd môr, yn ardaloedd Abergele, Pen-sarn a Belgrano ar hyd arfordir Gorllewin Clwyd, ac rwy'n bryderus iawn nad oes cynlluniau wedi'u datblygu na'u cyflwyno eto i fynd i'r afael â'r problemau hynny drwy adfer y traethau neu godi'r amddiffynfeydd rhag llifogydd yn uwch. Pa sicrwydd y gallwch ei roi i fy etholwyr y bydd buddsoddiad yn cael ei wneud yn yr amddiffynfeydd môr yn yr ardaloedd hynny, ac y caiff y traethau eu hadfer er mwyn diogelu cartrefi a busnesau rhag llifogydd?

Diolch, Darren. Mae hon yn sefyllfa barhaus, ac wrth inni addasu i newid hinsawdd, bydd yn rhaid inni roi mwy a mwy o sylw iddi. Rydym wedi cael nifer o gynlluniau eisoes yng Ngorllewin Clwyd, y gwn eich bod yn ymwybodol ohonynt. Mae rhai yn Eldon Drive yn Abergele; Llansannan; Ffordd Top Llan yng Nglan Conwy; Bae Cinmel; prosiect uwchraddio glan y môr Bae Colwyn; Stryd y Capel; a rheolaeth llifogydd naturiol ar gyfer dalgylch afon Clwyd. Rwy'n arbennig o hoff o'r olaf—gobeithio eich bod wedi cael cyfle i'w weld.

Yr awdurdod rheoli risg yw’r awdurdod lleol at y diben hwn, a’r hyn rydym yn ei wneud yw gofyn iddynt gwblhau asesiad o’r trefniadau llifogydd, yr anawsterau a’r problemau yn eu hardal, a llunio cynllun rheoli ar ein cyfer. Yna, byddwn yn trafod y buddsoddiad yn y cynllun rheoli hwnnw gyda hwy. Rydym yn disgwyl i’r awdurdod lleol wneud hynny a chyflwyno eu rhestr o fuddsoddiadau, yn nhrefn blaenoriaeth, i ni eu hystyried fel rhan o’r buddsoddiad rheoli llifogydd.

Yn rhan o'r cytundeb cydweithio, rydym wedi buddsoddi'r symiau mwyaf erioed o arian mewn rheoli llifogydd. Roeddwn yn cael trafodaeth gyda’r swyddogion rheoli llifogydd y bore yma ynglŷn â sut mae’r rhaglen yn cael ei chyflwyno. Felly, rydym yn gweithio’n agos iawn gyda’r awdurdodau rheoli risg, fel y’u gelwir at y diben hwn, i sicrhau ein bod yn defnyddio set o feini prawf y cytunwyd arni i allu asesu ble mae’r risg a blaenoriaethau cyflwyno'r rhaglen. Os oes gennych bryderon penodol am ardal benodol, awgrymaf eich bod yn gofyn i'ch awdurdod rheoli risg edrych ar hynny'n benodol, ac rwy'n siŵr y byddant yn tynnu ein sylw at hynny yn rhan o'r broses honno.