7. Dadl Plaid Cymru: Rheoli'r pwysau ar y GIG

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:42 pm ar 18 Ionawr 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Llyr Gruffydd Llyr Gruffydd Plaid Cymru 5:42, 18 Ionawr 2023

Mi wnaeth profiadau y pandemig a'r blynyddoedd diwethaf ategu neu atgyfnerthu rhywbeth roeddwn ni i gyd yn ymwybodol iawn ohono fe, sef bod y gweithlu nyrsio o fewn y gwasanaeth iechyd yn un a oedd yn dioddef o ddiffyg niferoedd, a oedd yn dioddef o dâl isel, ac a oedd yn dioddef o forâl hyd yn oed yn is. Rŷn ni wedyn yn gweld, wrth gwrs, gweithwyr ambiwlans yn mynd ar streic. Rŷn ni'n gweld, mae'n debyg, nawr, ei bod hi'n debygol iawn y bydd doctoriaid yng Nghymru yn dilyn y rheini wrth fynd ar streic hefyd, ac mae'n glir bod y sefyllfa bresennol yn anghynaladwy. Mae arweinyddion o fewn y gwasanaeth iechyd yn rhybuddio bod y gwasanaeth ar ymyl dibyn ac yn galw ar y Llywodraeth i wneud popeth o fewn ei grym i ddod â'r NHS yn ôl o'r ymyl dibyn yna, achos rŷn ni i gyd yn gwybod, wrth gwrs, y byddai goblygiadau difrifol iawn i beth allai fod yn dod yn sgil hynny.

Fel plaid, rŷn ni wastad wedi bod ar ochr gweithwyr iechyd a gweithwyr gofal, yn lladmeru dros dâl tecach ac i sicrhau cynaliadwyedd y proffesiwn. Dwi'n siŵr y bydd nifer ohonoch chi'n cofio sut roedd Plaid Cymru yn llais unig iawn am flynyddoedd yn dadlau dros ysgol feddygol ym Mangor—rhywbeth, wrth gwrs, erbyn hyn, mae'r Llywodraeth wedi ei gefnogi. Mi wnes i, ac mae nifer o Aelodau ar y meinciau yma a meinciau eraill wedi, godi'n gyson dros y ddegawd ddiwethaf yn galw am well cynllunio'r gweithlu o fewn y gweithlu iechyd, ond eto dyma ni heddiw, gydag un o bob wyth swydd nyrsio yng ngogledd Cymru yn wag. Canlyniad hynny, wrth gwrs, yw dibyniaeth ar asiantaethau nyrsio a gwariant ar draws Cymru o gannoedd o filiynau dros y blynyddoedd diwethaf.