3. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru'n eu cymryd i fynd i'r afael â safbwyntiau eithafol ymysg pobl ifanc? OQ59064

Gan weithio mewn partneriaeth â phlismona gwrthderfysgaeth, rydym wedi cynhyrchu fideos ac adnoddau ar atal radicaleiddio ac eithafiaeth, a gyflwynir mewn ysgolion gan ein swyddogion SchoolBeat. Mae ein bwrdd Prevent yn dod â phartneriaid at ei gilydd i oruchwylio gweithgareddau yng Nghymru sydd wedi'u cynllunio i amddiffyn y rhai sydd fwyaf agored i radicaleiddio.

Diolch. Roeddwn i'n teimlo'n anesmwyth iawn wrth ddarllen sylwadau'r Ditectif Uwcharolygydd Gareth Rees, arweinydd adran derfysgaeth adain dde plismona gwrthderfysgaeth, a ddywedodd fod cynnydd anhygoel o frawychus wedi bod ymysg pobl ifanc yn eu harddegau sy'n ymwneud â grwpiau neo-Natsïaidd ac eithafiaeth adain dde. Daeth ei sylwadau ar ôl i ddyn o Gaerdydd gael euogfarn am berthyn i grŵp adain dde eithafol waharddedig a recriwtio eraill at yr achos. Cafwyd llanc arall yn ei arddegau o Brydain hefyd yn euog yn ystod y dyddiau diwethaf am recriwtio ac annog pobl ifanc yn eu harddegau yn yr Unol Daleithiau i gyflawni ymosodiadau terfysgol yn UDA. Gweinidog, rwy'n siŵr y byddwch yn cytuno bod y cynnydd hwn mewn casineb adain dde eithafol ymhlith ein pobl ifanc yn hynod bryderus. Sut mae Llywodraeth Cymru yn cydweithio gydag asiantaethau partner er mwyn atal bechgyn ifanc yn eu harddegau rhag cael eu radicaleiddio?

Diolch i chi, ac yn sicr fe fyddwn i'n cytuno â'r Aelod ei fod yn bryderus iawn, a dedfrydu'r person ifanc o Gaerdydd y cyfeirioch chi ato—roedd yn ystod o droseddau, gan gynnwys troseddau o dan ddeddfwriaeth derfysgol. Beth mae hynny'n ei wneud mewn gwirionedd yw ein hatgoffa bod eithafiaeth yn fater real iawn, iawn ar draws y DU. 

Yn amlwg, mae ein sector addysg yn chwarae rhan hynod bwysig o ran diogelu ein pobl ifanc drwy ddarparu gwrth-naratifau, cefnogaeth ac ymgysylltu â phlismona gwrthderfysgaeth yn yr awdurdodau perthnasol pan fo angen. Mae gennym ni ein rhaglen ysgolion heddlu Cymru—mae honno wedi ei chefnogi gan Lywodraeth Cymru, rwy'n credu, nawr ers bron i 20 mlynedd, ac rydyn ni'n buddsoddi ychydig o dan £2 filiwn bob blwyddyn, ac mae cyllid cyfatebol hefyd yn cael ei ddarparu gan heddluoedd ledled Cymru. Mae plismona gwrthderfysgaeth yn darparu sesiynau briffio rheolaidd i bob un o'n swyddogion cyswllt ysgolion er mwyn eu galluogi i ddarparu mewnbynnau ledled Cymru. 

Soniais am swyddogaeth bwysig addysg, ond hefyd, rwy'n credu mai ein cyfle gorau i ddiogelu'r rhai sydd fwyaf agored i radicaleiddio yw mabwysiadu dull system gyfan, ac mae hynny'n cynnwys staff rheng flaen yn ein gwasanaethau iechyd a hefyd yn ein gwasanaethau llywodraeth leol.