1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 7 Chwefror 2023.
8. Sut mae'r Llywodraeth yn bwriadu helpu'r aelwydydd mwyaf agored i niwed yn Nwyrain De Cymru gyda'r argyfwng costau byw? OQ59106
Rydyn ni'n parhau i gynorthwyo pobl agored i niwed ledled Cymru, gan gynnwys y rhai yn Nwyrain De Cymru, i helpu i liniaru'r argyfwng costau byw. Mae'r mentrau'n cynnwys ein cyflog cymdeithasol hael, ehangu ein cynnig gofal plant, ein cynnig prydau ysgolion cynradd am ddim cyffredinol, ac adolygu'r cynllun lleihau'r dreth gyngor i'w wneud yn decach.
Diolch yn fawr ac rwy'n croesawu'r ateb yna. Fe wnes i gyfarfod yn ddiweddar â'r bwrdd ymddygiad gorfodi ac fe wnaethon ni drafod y taliadau annheg sy'n cael eu codi ar lawer o bobl sy'n ei chael hi'n anodd talu dyled. Cefais enghraifft o fenyw sy'n byw mewn tŷ cymdeithasol yng Nghasnewydd ac sy'n derbyn taliadau credyd cynhwysol ac annibyniaeth personol. Bu'n destun achos gorfodi Uchel Lys ar ran credydwr cyfleustodau. Gofynnodd i'r cwmni casglu dyledion a allai drefnu cynllun rhandaliadau, ond mynnodd y cwmni ar ymweliad i weld a oedd ganddi unrhyw asedau. Roedd hyn yn golygu, yn ogystal â'r tâl o £75 a ychwanegwyd at ei dyled oherwydd y cam gorfodi dros y ffôn, yr ychwanegwyd £190 at ei dyled ar gyfer yr ymweliad. Pe na bai wedi bod gartref ar adeg yr ymweliad cyntaf, byddai ail ymweliad wedi arwain at ychwanegu ffi gorfodi cam 2 yr Uchel Lys o £195. Mae'n ymddangos nad yw'r system a fabwysiadwyd gan rai cwmnïau casglu dyledion yn ddim mwy na sgêm sy'n cam-fanteisio ar y rhai mwyaf agored i niwed yn ein cymunedau. Mae'n rhaid iddo stopio.
A all y Llywodraeth gyhoeddi canllawiau i'r sector cyhoeddus a chwmnïau cyfleustodau, fel eu bod nhw'n gweithio gyda chwmnïau casglu dyledion sy'n gweithio ar y cyd â'r bwrdd ymddygiad gorfodi yn unig? Byddwn yn ddiolchgar pe gallech chi hefyd archwilio unrhyw ffyrdd o leihau'r nifer o weithredwyr diegwyddor yn y sector hwn er mwyn diogelu ein dinasyddion.
Diolch, rydych chi'n codi pwynt pwysig iawn, a gwn fod y Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol, yr wythnos nesaf, yn cyfarfod â chwmnïau gorfodi i gyflwyno'r union bwynt hwnnw rydych chi'n ei wneud, ac rwy'n siŵr y bydd y Gweinidog yn hapus iawn i gyhoeddi datganiad ysgrifenedig yn dilyn y cyfarfodydd hynny.
Diolch i'r Trefnydd am ateb y cwestiynau yna i'r Prif Weinidog.