2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg ac Addysg – Senedd Cymru ar 8 Chwefror 2023.
7. Pa asesiad mae'r Gweinidog wedi'i wneud o fesurau posibl i arbed costau ar gyfer ysgolion? OQ59092
Wel, mae’r argyfwng costau byw yn cael, a bydd yn parhau i gael, effeithiau ariannol sylweddol ar bob gwasanaeth cyhoeddus, gan gynnwys ein hysgolion. Awdurdodau lleol, wrth gwrs, sydd i benderfynu ar gyllidebau ysgolion. Hwy sydd yn y sefyllfa orau i weithio gyda'u hysgolion, fel y mae llawer yn ei wneud, i gynnig mesurau rhesymol ar gyfer arbed costau lle bo hynny'n briodol.
Diolch am eich ateb, Weinidog. Mae Cyngor Sir Powys yn bwriadu gwneud arbedion o dros £1.7 miliwn mewn costau addysg. Mae cynigion gan y cyngor ar gyfer ysgolion yn cynnwys diffodd gliniaduron a rhoi'r gorau i lungopïo. Nid wyf yn siŵr faint o'r £1.7 miliwn a fydd yn cael ei arbed drwy roi'r gorau i lungopïo mewn ysgolion, ond mae hyn yn swnio fel ffordd anaddas o drin ein hathrawon a’n plant, gyda’r cabinet yn tincran ar yr ymylon. Weinidog, i wneud arbedion effeithlonrwydd mewn ysgolion, mae angen inni sicrhau bod yr adeiladau mor effeithlon â phosibl o ran eu defnydd o ynni, felly pa gymorth y mae Llywodraeth Cymru yn ei roi i ysgolion i’w gwneud yn fwy effeithlon o ran eu defnydd o ynni, fel y gall hynny helpu cyllidebau ysgolion?
Wel, fel y gŵyr, rydym yn sicrhau bod cyllid ar gael i awdurdodau lleol mewn perthynas â datgarboneiddio’r ystad ysgolion—bydd gennyf ragor i’w ddweud am hynny yn yr wythnosau nesaf, fel mae’n digwydd—yn ogystal â sicrhau bod yr holl ysgolion newydd sy’n cael eu hadeiladu gan ddefnyddio cyllid Llywodraeth Cymru yn ysgolion sero net, o ran carbon corfforedig, ond hefyd o ran eu gweithrediad. Credaf ei bod yn bwysig iawn ein bod yn gallu sicrhau bod ein hystad ysgolion yn cael ei diogelu at y dyfodol o ran ei hanghenion ynni yn y ffordd yr awgryma'r Aelod.
Yn olaf, cwestiwn 8, Mark Isherwood.