1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 21 Mawrth 2023.
3. Pa gamau brys mae Llywodraeth Cymru'n eu cymryd i gefnogi iechyd meddwl yng Ngorllewin De Cymru? OQ59311
Diolchaf i'r Aelod am y cwestiwn yna, Llywydd. Mae cyllid sylweddol a pharhaus gan Lywodraeth Cymru yn cefnogi gwasanaethau iechyd meddwl yng Ngorllewin De Cymru, o ehangu ymyriadau mynediad uniongyrchol haen 0 a haen 1 i wasanaethau arbenigol, er enghraifft mewn anhwylderau bwyta a seicosis.
Diolch, Prif Weinidog, am yr ateb yna. Rwy'n siŵr eich bod chi wedi sylwi bod Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru wedi cyhoeddi yr wythnos diwethaf adroddiad helaeth ar drefniadau rhyddhau Cwm Taf Morgannwg o unedau iechyd meddwl i gleifion mewnol sy'n oedolion. Rwy'n falch o weld bod mwyafrif yr arferion yn briodol yn Ysbyty Tywysoges Cymru ym Mhen-y-bont ar Ogwr, er i broblemau gweinyddol gael eu nodi. Ond, yn destun pryder, daeth AGIC o hyd i broblemau yn Ysbyty Brenhinol Morgannwg, yn benodol ynghylch cleifion a dderbyniwyd o Ben-y-bont ar Ogwr, gan gynnwys diffyg achosion cydgysylltiedig o ryddhau. Yn benodol, roedd diffyg cyfathrebu rhwng yr uned cleifion mewnol a thîm iechyd meddwl cymunedol Pen-y-bont ar Ogwr, gan gynnwys peidio â gwahodd staff Pen-y-bont ar Ogwr i gyfrannu at rowndiau ward fel y gallen nhw helpu i lywio gwaith cynllunio rhyddhau cleifion, a staff y tîm yn methu â chael gafael ar wybodaeth bwysig am gleifion. Arweiniodd hyn mewn gwirionedd at ryddhau cleifion o'r ysbyty heb unrhyw rybudd i'r tîm lleol. Ar ben hynny, mae pwysau o ran y gwelyau sydd ar gael wedi arwain at achosion o staff yn rhyddhau cleifion yn gynt na'r hyn a gynlluniwyd. Er bod y rhain yn gleifion yr ystyriwyd eu bod nhw'n ddiogel i'w rhyddhau, nid oedd digon o amser i gyfleu'r holl wybodaeth berthnasol i dimau cymunedol. Roedd staff hefyd yn rhwystredig ynghylch diwygio cynlluniau rhyddhau heb gyfathrebu na chytundeb rhwng yr holl dimau. Roedd gan ddau glaf a ryddhawyd o Ysbyty Brenhinol Morgannwg bryderon diogelwch sylweddol, gan gynnwys hunan-niweidio a niwed i eraill. Cyhoeddwyd yr adroddiad hwnnw yr wythnos diwethaf, Prif Weinidog, a darparodd 40 o argymhellion i'r bwrdd. Nid ydym wedi clywed amdano gan y Gweinidog iechyd yn y Senedd hon eto. O gofio bod Cwm Taf yn dal i fod yn destun ymyrraeth wedi'i thargedu oherwydd gwasanaethau mamolaeth ac y rhoddwyd Betsi Cadwaladr mewn mesurau arbennig, pa gamau brys mae eich Llywodraeth yn eu cymryd i sicrhau nad oes unrhyw glaf yn dioddef niwed o ganlyniad i arferion rhyddhau gwael?
Rwy'n credu y bydd yr Aelod yn gweld mai ar 7 Mawrth y cyhoeddwyd yr adroddiad mewn gwirionedd, yn hytrach na'r wythnos diwethaf. Mae gan y bwrdd iechyd, o dan y rheolau sydd wedi'u cytuno gydag AGIC, bedair wythnos i roi sicrwydd i AGIC bod y materion sy'n peri pryder, ac rwy'n cytuno â'r Aelod bod y materion a nodwyd yn destun pryder—. Bydd pedair wythnos i'r bwrdd iechyd roi sicrwydd i AGIC bod cynllun ar waith i ymdrin â nhw. Mae'r Gweinidog eisoes wedi cyfarwyddo uned gyflawni'r GIG i gyfarfod yn fisol gyda'r bwrdd, ar ôl i'r cynllun sicrwydd hwnnw gael ei gyhoeddi, i wneud yn siŵr ei fod yn cael ei oruchwylio wrth ei weithredu. Yn gyntaf oll, bydd angen craffu ar ateb y bwrdd iechyd i wneud yn siŵr ei fod yn ymateb i'r materion a nodwyd yn adroddiad AGIC. Pan fyddwn yn fodlon bod y cynllun gweithredu hwnnw'n ddigonol ar gyfer y dasg, yna bydd adolygiad misol ohono gan yr uned gyflawni yn rhoi'r sicrwydd y bydd ei angen ar y Gweinidog ei fod yn cael ei roi ar waith yn briodol.