10. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad yn amlinellu pa strategaeth y bydd Llywodraeth Cymru yn ei dilyn i gynyddu bioamrywiaeth yng Nghymru? OAQ(5)0011(ERA)

Diolch. Mae cynllun adfer natur Cymru yn amlinellu ein hamcanion a’n camau gweithredu ar gyfer cyflawni ein huchelgais i wrthdroi’r dirywiad mewn bioamrywiaeth erbyn 2020. Bydd hyn yn cyfrannu at les y genedl a rheolaeth gynaliadwy ar ein hadnoddau naturiol.

Ysgrifennydd y Cabinet, fe fyddwch yn ymwybodol fod yr Ymddiriedolaethau Natur wedi lansio strategaeth hyrwyddwyr rhywogaethau yn ddiweddar. Rwyf fi ac Aelodau eraill o’r Cynulliad yn hyrwyddo rhywogaethau yng Nghymru. Llygoden y dŵr—[Torri ar draws.]—yw fy rhywogaeth benodol i, ond bydd llawer o rai eraill yn helpu gyda’r ymdrechion. Ond a fyddech yn cytuno, Ysgrifennydd y Cabinet, fod angen i ni ddiogelu ein bioamrywiaeth a’r rhywogaethau hyn, gan gynnwys llygod y dŵr, ar wastadeddau Gwent, ac un agwedd ar hynny yw ymgysylltu â phobl leol a phlant lleol? Mae ysgolion wedi’u swyno’n fawr gan lygod y dŵr ac mae’n arwain at werthfawrogiad gwell o fioamrywiaeth a natur. Felly, rwy’n credu bod llawer o agweddau ar strategaeth Llywodraeth Cymru y gellir eu hyrwyddo drwy’r cynllun hwn.

Roeddwn yn falch iawn o weld hynny yr wythnos diwethaf. Cefais gynnig y draenog, ond penderfynais y buaswn yn hyrwyddo holl fioamrywiaeth Cymru. [Torri ar draws.] Roeddwn yn tybio efallai ei fod braidd yn bigog. [Chwerthin.] Ond rwy’n cefnogi rôl hyrwyddwyr rhywogaethau. Rwy’n credu ei bod yn fenter wirioneddol dda, gan y bydd yn tynnu sylw at bwysigrwydd rhywogaethau, eu hanghenion cynefin, a’r rhan gwbl hanfodol y maent yn ei chwarae mewn ecosystemau iach, gweithredol.

Rwy’n credu bod hyn yn rhan annatod o ymagwedd ehangach y mae angen i ni ei chael mewn perthynas â rheoli ein hadnoddau yn gynaliadwy, ac rydych yn hollol gywir am ysgolion a phlant ifanc a phlant yn eu harddegau. Rwy’n credu nad oes ond angen i chi edrych ar y ffordd y mae ailgylchu—. Rwy’n credu bod hynny wedi mynd i mewn i’r ysgolion yn gynnar iawn, ac yn awr i’r plant hynny, wrth iddynt dyfu, mae ailgylchu yn rhan o’u bywydau bob dydd. Felly, os gallwn ddechrau eu hannog yn ifanc, credaf ei fod yn syniad da iawn, ac mae’r Gweinidog addysg yn y Siambr ac yn clywed hyn, felly rwy’n siŵr y bydd hi’n ystyried hynny, hefyd.

Fel hyrwyddwr rhywogaeth y wiwer goch yng Nghymru, rwy’n falch iawn fod un o’r poblogaethau mwyaf o wiwerod coch yng nghoedwig Clocaenog yn fy etholaeth. Fe fyddwch yn gwybod bod gwaith coedwigaeth yn cael ei reoli gan sefydliad a ariennir gan y trethdalwr, Cyfoeth Naturiol Cymru. Pa waith rydych yn ei wneud i sicrhau, lle mae yna dir sy’n eiddo cyhoeddus, ei fod yn hyrwyddo bioamrywiaeth ac yn benodol, poblogaeth y wiwer goch?

Member of the Senedd:

[Anghlywadwy.]

Roeddwn am ddweud fod hwnnw, yn fy amser i, yn cael ei alw’n Tufty. Rwy’n credu eich bod yn nodi pwynt pwysig iawn, ac yn sicr, byddaf yn cyfarfod yn rheolaidd iawn gyda Cyfoeth Naturiol Cymru i drafod coedwigaeth. Mae’n hynod bwysig i’n gwlad, felly rwy’n hapus iawn i fwrw ymlaen â hynny.