– Senedd Cymru am 6:44 pm ar 12 Gorffennaf 2016.
Felly, yr eitem nesaf yw’r ddadl ar y gyllideb atodol gyntaf 2016-17. Rwy’n galw ar Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a Llywodraeth Leol i wneud y cynnig—Mark Drakeford.
Diolch yn fawr, Lywydd. Y gyllideb atodol hon yw’r cyfle cyntaf i ddiwygio’r cynlluniau cyllidebol ar gyfer y flwyddyn ariannol bresennol. Cafodd y cynlluniau eu cyhoeddi a’u cymeradwyo gan y Cynulliad blaenorol ym mis Mawrth. Hoffwn gymryd y cyfle i ddiolch i’r Pwyllgor Cyllid newydd am ei waith craffu ar y gyllideb hon. Cyn hir, byddaf yn ymateb i’r Cadeirydd gyda’r wybodaeth ychwanegol y gofynnwyd amdani ar ôl fy ymddangosiad gerbron y pwyllgor.
Prif bwrpas y gyllideb hon yw ailstrwythuro cyllideb derfynol 2016-17 i gyfateb i bortffolios y Llywodraeth newydd. Mae hwn yn hanfodol er mwyn sicrhau atebolrwydd y Cabinet ac i reoli bloc Cymru yn effeithiol. Nid yw’r newidiadau hyn yn cael unrhyw effaith net ar y gyllideb gyfan. Mae’r gyllideb hefyd yn caniatáu inni ddangos nifer bach o newidiadau i’r gyllideb sy’n codi o’r penderfyniadau a gafodd eu gwneud yng nghyfnod y weinyddiaeth flaenorol.
Llywydd, these adjustments include revenue allocations announced earlier in the year of £10 million supplementary funding to the Higher Education Funding Council for Wales, £2.3 million funding for flood management, £1.3 million of business rate relief support for businesses in the Port Talbot enterprise zone, and £7.7 million budget cover for Welsh Assembly election costs. The budget includes allocations for capital funding announcements of £1 million for the flood alleviation scheme at Talybont, £5 million for our flood and coastal risk management scheme, £2.5 million for repairs to the Brecon and Monmouthshire canal, and £0.5 million for drainage improvements on the A55.
Commitments were also made by the previous Government in respect of funding received by the UK Government for the Cardiff capital region city deal and Action for Children Swansea’s SAIL project. These projects are not reflected in this budget, because plans were not well-enough advanced for an allocation to be made. Any allocations made during the rest of this financial year will be reflected in the planned second supplementary budget later in the year.
This supplementary budget also reflects adjustments to the Wales departmental expenditure limit made by the UK Government, such as Barnett consequentials. Since the approval of the final budget in March, we have received consequential funding adjustments totalling £73.8 million in revenue funding and £12.6 million in capital. These adjustments have been added to our reserves, given the turbulent and uncertain times we face. The level of reserves, as a result, are higher than usual at this stage in the year, but it is prudent, I believe, to hold reserves at a level that allows us to respond to possible further pressures on the budget. Any allocations from reserves will be reflected in the second supplementary budget, which I will bring forward in the usual way, towards the end of this financial year.
Llywydd, the revised plans outlined in this budget are, on the whole, administrative in nature, but are a necessary budgetary starting point for a new Government and to provide clarity for Assembly Members. The financial challenges we face in future years will be addressed in our draft budget for 20017-18, which I will bring forward in the normal way after the recess. Could I thank the Finance Committee once again for their scrutiny of this supplementary budget, and I ask Members to support it?
Rwy’n galw ar Gadeirydd y Pwyllgor Cyllid, Simon Thomas.
Diolch, Lywydd, a diolch i’r Gweinidog am amlinellu’r gyllideb atodol. Mae’r Pwyllgor Cyllid yn ei nodi ac yn cytuno mai prif bwrpas y gyllideb atodol hon oedd ailstrwythuro yn sgil y newid ym mhortffolios Gweinidogion y Llywodraeth yn sgil yr etholiad. Hoffwn, serch hynny, dynnu sylw’r Cynulliad at yr adroddiad rydym wedi ei baratoi ac at dri pheth sy’n deillio o benderfyniadau mwy gwleidyddol, os liciwch chi, gan y Llywodraeth.
Yn gyntaf oll, mae rhai ohonoch chi a fuodd yn y Cynulliad diwethaf yn cofio’r anghytuno a fu dros doriad sylweddol yn yr arian ar gyfer cyngor cyllido addysg uwch. Fe wnaed addewid bryd hynny i ddarparu £10 miliwn yn ychwanegol o gyllid i gyllideb y cyngor cyllido. Mae’r gyllideb atodol yn adlewyrchu hynny, gyda £5 miliwn yn mynd ar gyfer darpariaeth astudiaethau rhan amser a £5 miliwn ar gyfer ymchwil. Yn ogystal, fel y mae’r Ysgrifennydd Cabinet wedi ei nodi, mae yna ddyraniad o £7.7 miliwn ar gyfer costau etholiad y Cynulliad. Wrth graffu ar y gyllideb, fe sicrhaodd y Pwyllgor Cyllid fod pob ymdrech wedi cael ei wneud i arbed costau gan, wrth gwrs, gynnal etholiadau comisiynwyr yr heddlu a throsedd ar yr un pryd. Cyfrifoldeb y Swyddfa Gartref yw’r etholiadau hynny. Os cawn ni etholiad cyffredinol yn sydyn, cyfrifoldeb Llywodraeth San Steffan fydd y costau hynny hefyd. Ond o fwrw golwg at y dyfodol, rydym am gadw’r costau mor isel â phosibl ac yn edrych ymlaen at fwy o waith gan yr Ysgrifennydd Cabinet, yn enwedig o safbwynt cyflogau rhai o’r swyddogion sydd yn gyfrifol am etholiadau yng Nghymru.
A’r pwynt olaf sydd wedi cael ei grybwyll, wrth gwrs, yw bod y pwyllgor wedi nodi bod £1.5 miliwn wedi ei ddyrannu yn y gyllideb i gynllun rhyddhad ardrethi busnes yn ardal fenter glannau Port Talbot. Rydym i gyd yn ymwybodol o’r rheswm dros y penderfyniad yma—y bygythiad, wrth gwrs, i waith Tata yn y dref honno—ond roeddem o’r farn ein bod yn chwilio am fwy o dystiolaeth yn y pen draw i nodi’r rhesymeg tu ôl i ddyraniadau o’r fath, ac yn gobeithio’n fawr iawn y bydd yr Ysgrifennydd Cabinet yn gallu rhoi’r wybodaeth y gofynnwyd iddo amdani yn y pwyllgor maes o law. Rwy’n credu y bydd hynny yn y pen draw yn helpu Aelodau Cynulliad a phobl Cymru i graffu ar raglenni o’r fath o ran eu llwyddiant a’u gwerth am arian.
Felly, er bod y pwyllgor wedi ei gasglu ynghyd ar fyr rybudd braidd i ystyried y gyllideb atodol, roeddem yn gwerthfawrogi’r cyfle i drafod hynny ac yn teimlo bod y gyllideb yn dilyn protocol y cytunwyd arno yn flaenorol gan y Gweinidog Cyllid a’r Pwyllgor Cyllid blaenorol. Felly, rydym yn nodi y gyllideb ac yn nodi, yn wir, mai cyllideb dechnegol yn dilyn symud portffolios yw hi yn y bôn.
Mae pwrpas a natur dechnegol y gyllideb atodol hon eisoes wedi eu nodi—diolch yn fawr i chi; dyna beth yw cydweithio—a chyllideb, fel y clywsom ni, sy’n adlewyrchu newidiadau gweinidogol y Llywodraeth newydd yn bennaf, a chymhwyso’r dyraniadau felly. Felly, byddwn ni ym Mhlaid Cymru yn cefnogi’r cynnig. Rwy’n credu ein bod ni wedi cael digon o ddrama wleidyddol dros y dyddiau diwethaf, felly nid wyf eisiau ychwanegu ato drwy flocio’r gyllideb atodol yma.
Fe wnaf jest nodi wrth basio—ac fe gododd hyn yn y pwyllgor y bues i yn aelod byrhoedlog ohono—mai rhywbeth cymharol ryfedd, efallai, yw bod yna bolisi wedi cael ei etifeddu o’r Cynulliad blaenorol. Yn dechnegol, wrth gwrs, nid yw’n bosibl i glymu dwylo o un Cynulliad i’r llall, ac ni fyddwn yn cymryd yn ganiataol—os caf ei roi yn dawel fach fel yna—y bydd y chweched Cynulliad o’r un lliw gwleidyddol o ran y Llywodraeth. Felly, er fy mod yn deall y rhesymeg yr oedd y Gweinidog yn sôn amdani—oherwydd bod diffyg amser i weithredu dymuniad y Cynulliad diwethaf—rwy’n credu y dylem ni osgoi sefyllfa yn codi eto lle mae disgwyl i’r Cynulliad nesaf weithredu ar benderfyniadau gwleidyddol y Cynulliad blaenorol. Nid fel yna mae democratiaeth yn gweithio, neu byddai dim pwynt cael etholiadau o gwbl.
Rwy’n credu bod argymhellion y pwyllgor yn synhwyrol iawn. Buaswn yn ategu’r alwad am dryloywder. Mae hefyd y cwestiwn ynglŷn â sail dystiolaethol polisïau. Mae hynny’n rhan, rwy’n credu, o graffu, ac mae’n mynd â ni i gyfeiriad cyllidebau rhagleniadol—neu ‘programme budgeting’—lle rydych chi yn gweld mwy o fanylder na jest y dyraniadau cyffredinol. Rydych yn gweld wedyn, reit lawr i lefel y rhaglenni a’r projectau unigol, lle mae’r adnoddau yn mynd a beth yw nod y gwariant hynny, achos ar ddiwedd y dydd, wrth gwrs, dyna le mae’r ffocws yn mynd. Felly, byddai symud mwy i’r cyfeiriad hynny, rwy’n credu, yn y dyfodol yn ein helpu ni i gyd fel Aelodau Cynulliad i graffu ar benderfyniadau cyllidol y Llywodraeth.
Byddwn hefyd yn croesawu yr un tryloywder ynglŷn â chronfeydd wrth gefn. Roedd rhyw drafodaeth ar hynny yn y pwyllgor hefyd—y rhesymeg tu ôl i’r penderfyniadau ynglŷn â chronfeydd wrth gefn; mae hynny yr un mor bwysig â’r penderfyniadau ar wariant yn ogystal.
Hoffwn godi un peth bach olaf gyda’r Ysgrifennydd cyllid. Rwy’n deall mai cynnig ac nid datganiad oedd hwn, ond bu cryn dipyn o drafodaeth gan y Cynulliad diwethaf am wendidau’r mecanwaith cyfnewid cyllidebau, yn bennaf fod y dyddiad cau ar gyfer datgan tanwariant i’r Trysorlys ac i benderfynu os bydd angen trosglwyddo unrhyw symiau o un flwyddyn i’r llall yn cwympo mor gynnar yn y flwyddyn ariannol. Mae’n bwysig bod gan Lywodraeth Cymru hyblygrwydd yn hyn o beth, felly hoffwn wybod a ydy Llywodraeth Cymru wedi trafod gyda’r Trysorlys y posibilrwydd o symud y dyddiad cau yma i gyfnod yn hwyrach yn y flwyddyn ariannol.
Nid oeddwn yn disgwyl clywed 'cyllideb atodol' a 'drama wleidyddol' yn yr un frawddeg yn y fan yna, Adam Price, ond fe wnaethoch chi lwyddo i wneud hynny. A gaf i ddiolch i Ysgrifennydd y Cabinet dros gyllid am ei gyfraniad agoriadol yn gynharach? Rydym yn cytuno â chi, Ysgrifennydd y Cabinet dros gyllid, mai cyllideb dechnegol a gweinyddol yw'r gyllideb atodol hon i raddau helaeth o ganlyniad i newidiadau yn ystod cyfnod pontio o’r Cynulliad diwethaf.
Os caf sôn yn fyr am un neu ddau o'r argymhellion a wnaeth y Pwyllgor Cyllid y mae Aelodau wedi cyfeirio atynt yn flaenorol. Mae Argymhelliad 1 yn ymwneud â chost etholiad diweddar y Cynulliad ac mae hon yn amlwg yn gost y mae'n rhaid i’r lle hwn ei thalu pa un a ydym ni'n hoffi hynny ai peidio—mae cost i ddemocratiaeth a gwyddom o etholiadau blaenorol beth yn fras fydd y gost honno. Mae'n amlwg yn bwysig fod y gost cyn lleied â phosibl a bod etholiadau y mae’r lle hwn yn ymwneud â nhw yn cael eu cynnal yn effeithlon. Felly, credaf ei fod yn rhesymol i ofyn i Ysgrifennydd y Cabinet sut yr ydym ni am sicrhau hyn yn awr ac yn y dyfodol. Deallaf mai amcangyfrif yw rhan helaeth o'r gost hon yn seiliedig ar gostau a ffigurau etholiad Cynulliad 2011—oddeutu £4 miliwn, rwy’n credu, o gostau dosbarthu y Post Brenhinol. A allwch chi ddweud wrthym, wrth grynhoi, pa bryd y byddwn yn cael penderfyniad terfynol ynglŷn â faint yn union oedd y gost mewn gwirionedd fel y gallwn fesur hynny a'i gymharu ag etholiadau blaenorol?
Mae Argymhelliad 2 yn adroddiad y Pwyllgor Cyllid yn galw am fwy o dystiolaeth o ran nodi'r rhesymeg y tu ôl i ddyraniadau cyllideb atodol a grybwyllwyd gan Gadeirydd y Pwyllgor Cyllid yn gynharach, gan gynnwys manylion am yr effaith economaidd a ragwelir. Credaf, fel yr ydym wedi ei wneud yn glir yn y Pwyllgor Cyllid ac mewn trafodaethau yn y Cynulliad diwethaf, ei bod yn bwysig iawn, wrth i ni symud tuag at ddatganoli pellach o ran treth yn 2018, ein bod yn cael yr agwedd hon ar y broses o bennu cyllideb Llywodraeth Cymru yn gywir a sicrhau ein bod yn cael yr elfen graffu yn iawn. Felly, Weinidog, sut ydych chi'n bwriadu gwella—? Rwy'n eich galw’n 'Weinidog' o hyd. Ysgrifennydd y Cabinet, sut ydych chi'n bwriadu gwella'r elfen o ragweld ar gyfer cyllidebau yn y dyfodol? Yn wir, fe wnaethoch chi sôn am y gyllideb ddrafft sydd ar y ffordd, yn y dyfodol agos—y prif gyllideb ddrafft—felly, sut ydych chi'n bwriadu gwella'r elfen o ragweld yr hyn y bydd y Cynulliad yn ei wneud â'r Trysorlys Cymru newydd ac yn wir i ddatblygu gallu’r Llywodraeth i fesur effaith economaidd y penderfyniadau a gymerir gennym yn y fan yma? Mae hynny'n mynd i fod yn gynyddol bwysig dros y misoedd a'r blynyddoedd i ddod.
Yn olaf, ynglŷn ag argymhelliad 3 adroddiad y gyllideb atodol gan y Pwyllgor Cyllid, rydym yn dychwelyd at y mater hwn ym mhob Cynulliad a bron pob dadl ar gyllid—mae angen i ni olrhain y dyraniadau o adran i adran dros dymor y Cynulliad yn well. Rydym ni, fel y nodwyd yn awr, ar ddechrau'r pumed Cynulliad—mae cryn amser tan y chweched Cynulliad, Adam Price, ond gwnaethoch chi gyfeirio at hynny yn eich sylwadau. Ar ddiwedd y pumed Cynulliad, rwy’n gobeithio’n fawr y gallwn edrych yn ôl a dweud bod y broses o bennu’r gyllideb a'r broses graffu a gynhaliwyd gennym, pob un ohonom ni yma—yn Aelodau newydd ac yn hen Aelodau fel ei gilydd—wedi’u gwneud yn well ym mhumed tymor y Cynulliad nag mewn tymhorau blaenorol. Rwy'n siŵr y byddem ni i gyd yn hoffi cyflawni hynny. Felly, Ysgrifennydd y Cabinet, sut ydych chi'n bwriadu ein rhoi ar y llwybr cywir yn hyn o beth a sicrhau bod y cymariaethau hollbwysig yn bosibl, nid yn unig yn y gyllideb ddrafft sydd ar ddod, ond mewn cyllidebau drafft a chyllidebau terfynol yn y dyfodol yn ystod y pum mlynedd nesaf?
Nid ydym yn bwriadu gwrthwynebu'r gyllideb hon ac rydym yn ddiolchgar i Ysgrifennydd y Cabinet am y dull cyfranogol a gymerwyd gyda'r Pwyllgor Cyllid, a thu hwnt, ar y gyllideb hon.
Hoffwn godi dim ond ychydig o bwyntiau ynglŷn â’r dyraniadau cyfalaf: y £2.5 miliwn ar gyfer camlas Aberhonddu a Sir Fynwy, y croesewais yn fy nghwestiwn i'r Prif Weinidog yn gynharach. Tybed a oes bwriad o hyd i gynnwys yn hyn y cynnig ynglŷn â marina Crindau a fydd yn cysylltu pen deheuol y gamlas i'r afon Wysg. Gwn y bu cynigion ar gyfer datblygiad manwerthu yn ymwneud â hynny. Roedd £75,000 o gyllid blaenorol gan y Cynulliad ar gyfer hynny—a yw hynny’n dal i fod yn gynnig gweithredol yr ydym yn disgwyl iddo ddigwydd?
O ran y cynlluniau rheoli risg arfordirol a llifogydd gwerth £5 miliwn, a'r £985,000 ar gyfer cynllun lliniaru llifogydd Tal-y-bont, ai prosiectau newid hinsawdd sy’n ymateb i newidiadau gwirioneddol neu arfaethedig yn lefel y môr yw’r rhain yn ôl Llywodraeth Cymru, neu ai buddsoddiad hwyr mewn cynlluniau angenrheidiol sydd eu hangen beth bynnag ydynt? A hefyd a wnewch chi egluro'r £500,000 ar gyfer y gwelliannau draenio ar yr A55; nodaf ei fod yn rhan o gyllideb yr economi a seilwaith ydyw yn hytrach na chyllideb yr amgylchedd a materion gwledig. Felly, a yw hynny'n cadarnhau nad ydyw mewn gwirionedd yn brosiect newid yn yr hinsawdd, fel yr awgrymwyd, rwy’n credu, gan y Prif Weinidog yn ystod etholiad y Cynulliad, ond yn hytrach yn waith adferol ar gyfer ffordd a gynlluniwyd yn wael neu ffordd a all gael ei hadeiladu yn rhad iawn?
Ynglŷn â chyllid myfyrwyr, cefais fy synnu'n fawr y tu allan i'r lle hwn gan y ffaith fod y Llywodraeth yn mynd i dorri £41.1 miliwn oddi ar addysg uwch. Dywedwyd wrthym wedyn mai dim ond ailddosbarthu technegol oedd £21.1 miliwn o’r arian hwnnw. Credaf ein bod i gyd yn croesawu'r £10 miliwn sydd bellach wedi ei roi yn ôl i mewn, hanner ar gyfer myfyrwyr rhan-amser a hanner ar gyfer ymchwil, a'r £8.2 miliwn yr ydym yn ei weld yn y cynnydd mewn refeniw yn rhan o gost y Gwariant a Reolir yn Flynyddol (AME) y benthyciadau i fyfyrwyr. Adroddiad Diamond ar sail dros dro, yr hyn a ddeallais o hwnnw oedd bod bwlch o £11.9 miliwn rhwng yr hyn y mae Llywodraeth Cymru yn ei ddarparu ar gyfer arian nad oedd yn debygol o gael ei dalu'n ôl ar fenthyciad i fyfyrwyr a'r hyn yr oedd Diamond yn teimlo efallai y bydd ei angen. A yw'r £8.2 miliwn yn gyfraniad tuag at gau'r bwlch hwnnw neu a yw ar wahân? Ond, rwy’n croesawu'r gyllideb atodol a'r broses a ddilynwyd i’w symud ymlaen.
Mae hon yn gyllideb atodol syml iawn sy'n cynnwys dau newid ariannol pwysig. Fel y dywedodd Ysgrifennydd y Cabinet yn gynharach, prif bwrpas y gyllideb atodol hon yw ailstrwythuro er mwyn adlewyrchu'r newidiadau i bortffolio gweinidogol y Llywodraeth Cymru newydd. Mae hefyd yn nodi manylion y dyraniadau ychwanegol, y mae’r rhan fwyaf ohonynt wedi’u hymrwymo yn flaenorol mewn datganiadau polisi yn y lle hwn.
Fel mater o egwyddor gyffredinol, pa mor fân bynnag yw'r newidiadau i gyllideb atodol, mae'n bwysig bod y Pwyllgor Cyllid, o leiaf, yn cymryd tystiolaeth gan y Gweinidog Cyllid ac yn llunio adroddiad i'w ystyried mewn cyfarfod yn y Cynulliad. Er mwyn sicrhau tryloywder, mae'r pwyllgor wedi argymell bod Ysgrifennydd y Cabinet yn cyflwyno gwybodaeth i sicrhau ei bod yn bosibl olrhain dyraniadau i adrannau a phrif brosiectau yn ystod y tymor Cynulliad hwn. Dylai hyn gynnwys galluogi cymariaethau i gael eu gwneud pan fydd portffolios Ysgrifenyddion y Cabinet yn newid. Rydym yn cael gwybodaeth am y gwariant ar lefel weinidogol, ond byddai darparu cyllidebau fesul maes swyddogaethol yn galluogi craffu manylach ar y gyllideb a'r gallu i ddilyn yr arian. Er y byddai'r Cynulliad yn cymeradwyo'r gyllideb a'r cyllidebau atodol ar y lefel weinidogol, byddai wedyn ddealltwriaeth o fanylion hyn a phan fo portffolios yn newid—a dim ond dyfalu’n gyflym, credaf yn ystod y tymor hwn y bydd portffolios yn newid o leiaf unwaith— [Torri ar draws.] Dim ond darogan cyflym yw hynny; wn i ddim os oes unrhyw un yn barod i anghytuno â hynny. Dros y pum mlynedd nesaf, bydd o leiaf un newid. Byddwn yn gallu dilyn yr arian a nodi’r symud rhwng y meysydd swyddogaethol. Hefyd, byddai manylion am brosiectau cyfalaf mawr a’r newidiadau o ran eu costau yn ystod oes y prosiect yn cynorthwyo craffu ar brosiectau cyfalaf er mwyn gweld a ydynt mewn gwirionedd yn cael eu cyflawni am y swm o arian yr ydym yn ei ddisgwyl.
Ar 28 Mehefin, mynegodd Canghellor y Trysorlys y farn bod angen i'r Prif Weinidog newydd weithredu codiadau mewn trethi a thoriadau pellach mewn gwariant. O ganlyniad, argymhellodd y pwyllgor fod Ysgrifennydd y Cabinet yn rhoi gwybod i’r pwyllgor am drafodaethau â Thrysorlys y DU ynglŷn ag unrhyw benderfyniadau a allai arwain at newidiadau i gyllideb Llywodraeth Cymru yn y misoedd nesaf. Gobeithiaf o'r ddadl hon ac o graffu ar y gyllideb atodol gan y Pwyllgor Cyllid y bydd Ysgrifennydd y Cabinet dros gyllid yn ystyried y Pwyllgor Cyllid yn ffrind beirniadol ac yn gymorth wrth bennu’r gyllideb.
A gaf i drafod un pwynt gydag Adam Price? Nid wyf yn credu yn y mecanwaith cyfnewid cyllidebau. Rwy’n cefnogi polisi’r Pwyllgor Cyllid blaenorol y dylai Llywodraeth Cymru gael trosglwyddo unrhyw danwariant o gwbl o flwyddyn i flwyddyn heb orfod gofyn i’r Trysorlys beth y cânt ei drosglwyddo neu na chânt ei drosglwyddo. Rwy'n credu mai’r dyddiad erbyn pryd y caiff ei wneud—. Ond, os caiff awdurdod lleol drosglwyddo arian o flwyddyn i flwyddyn, credaf ei fod yn sylfaenol anghywir na chaiff Cynulliad Cenedlaethol Cymru wneud hynny hefyd.
Rwy’n galw ar yr Ysgrifennydd Cabinet i ymateb i’r ddadl.
Diolch yn fawr, Lywydd, a diolch i bob un sydd wedi cyfrannu at y ddadl. A gaf i ddechrau drwy ddweud diolch unwaith eto i Gadeirydd y pwyllgor am yr adroddiad ac am yr argymhellion? Y mae wedi tynnu sylw at nifer o bethau yn yr adroddiad ac rwy’n edrych ymlaen at ateb yn ffurfiol i’r argymhellion. Diolch hefyd i Adam Price am ddweud y bydd Plaid Cymru yn cefnogi’r gyllideb y prynhawn yma. Mae yn anodd, rwy’n gallu gweld, pan fyddwn yn trio symud o un Cynulliad i’r un nesaf—mae rhai penderfyniadau wedi cael eu craffu yn y Cynulliad diwethaf, ond y mae lan i’r Cynulliad yma i benderfynu a ydyw’n fodlon i fwrw ymlaen â’r syniadau y mae’r Cynulliad diwethaf wedi’u hystyried. Dyna pam rwyf wedi dod â’r gyllideb atodol yma ymlaen heddiw.
I took Adam Price’s point not to be one that necessarily supported the current system of budget exchange, but simply a matter of suggesting that, as we are stuck with it and it’s the system we operate within, then we want it to work as effectively as possible for Wales. We have begun a much earlier set of discussions with the Treasury this year, partly because, in the circumstances of uncertainty we find ourselves in, we want to maximise the possibility of carrying forward money that we may be able to into next year, using the flawed mechanism, as Mike Hedges pointed out, that we currently operate within.
Nick Ramsay raised a series of points that were in the Finance Committee’s report. We certainly do want to make sure that we are as efficient as possible in bearing down on the cost of elections. We expect the £7.7 million we’ve set aside to be adequate to the task. The majority of that—the £4 million bill from the Post Office—is a fixed cost. We know that. If there is a departure from the £7.7 million that we anticipate in this supplementary budget, we will certainly report it in the second supplementary budget.
We will have a new process for budget scrutiny that I hope that we will be able to agree with the Finance Committee. We will update the protocol that we have with that committee to reflect the new responsibilities that this Assembly will discharge once we become a tax-raising, as well as a spending, body from 1 April 2018. If we’re able to agree that new process, it will begin in the autumn of next year and it will answer some of the points that Nick Ramsay raised.
In terms of better tracking allocations across the fifth Assembly, well, the principle is the one that Mike Hedges outlined. We’ve set along that path by bringing forward this first supplementary budget. I was just anxious that all Assembly Members, and those outside the Assembly who have an interest in these matters, would see as early as possible the new alignment of budgets with portfolio responsibilities. Should responsibilities alter at all over the five years of this Assembly, then we will do our best to set out those new alignments in a way that is as easy as possible for Members and others to see the way that spending is tracked across the Assembly term.
Turning to Mark Reckless’s questions, the £2.5 million for the Brecon and Monmouthshire canal is a recognition that there is a need for re-lining repairs and improvement to the canal. The navigable section at the north of the canal is already the most popular attraction within the Brecon Beacons national park. The southern section is not navigable at the moment, but that’s what this money is partly expected to address. I don’t recognise the binary way in which the Member suggested that money for flooding is either because of climate change or because of faults in current provision. We will make sure that the £1.9 million that has come our way to deal with the severe flooding that happened in December 2015 is put to good use, as we will the rest of the capital expenditure outlined in this supplementary budget for flood prevention work.
As far as Diamond is concerned, that’s not a matter that has influenced this supplementary budget, but we will be working hard over the summer to think about how that very important piece of work will be taken forward, and the Cabinet Secretary for Education will, of course, be leading that.
Finally, just to end by agreeing with Mike Hedges that while this is, in many ways, a housekeeping piece of supplementary budget, its importance lies in getting the mechanics of the Assembly up and running properly this side of the summer break, and making sure that the Finance Committee has had the opportunity it’s had to scrutinise the Government’s proposals in this area, and I look forward to working with him and other members of the Finance Committee in a similar spirit during the rest of this financial year.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Os na, fe dderbynnir y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36 ac fe ddaw trafodion y prynhawn i ben.