8. Pryd y bydd Ysgrifennydd y Cabinet yn cyhoeddi ei chynlluniau, yn unol ag argymhelliad Adolygiad Diamond, i ysgogi graddedigion i weithio yng Nghymru, neu ddychwelyd i weithio yng Nghymru? OAQ(5)0068(EDU)

Diolch yn fawr, Adam. Cyhoeddais ymateb Llywodraeth Cymru i holl argymhellion adolygiad Diamond ar 22 Tachwedd. Rwy’n gwahodd unrhyw un sydd â chynigion penodol ar gymhellion i ymateb i ymgynghoriad y Llywodraeth. Daw’r ymgynghoriad i ben ar 14 Chwefror. Yna bydd angen i mi ystyried yr ymatebion cyn i mi amlinellu’r camau nesaf.

Rydw i’n ddiolchgar i’r Ysgrifennydd Cabinet am ei hateb hi. A ydy’r Llywodraeth wedi comisiynu gwaith ymchwil? Er enghraifft, mae yna nifer fawr o gynlluniau sydd â’r nod creiddiol yma o ddenu graddedigion neu eu cadw nhw o fewn i wlad ar ôl graddio ar draws y byd. Rydw i’n ymwybodol, er enghraifft, bod dros 40 o daleithiau yn yr Unol Daleithiau yn defnyddio gwahanol fathau o faddeuant ar ddyledion, gan amlaf—dyna’r erfyn mwyaf amlwg. Mae yna, wrth gwrs, fudd economaidd a chymdeithasol cryf i’r math yna o gynlluniau. A allem ni gael astudiaeth sy’n gosod gorolwg fel ein bod ni’n gallu dewis yr opsiwn gorau i Gymru?

Diolch. Credaf ei bod yn bwysig nodi nad yw Llywodraeth Cymru yn amharod i ystyried defnyddio cymhellion i ddenu pobl i Gymru. Buom yn siarad yn gynharach am gymhellion hyfforddi athrawon, ac yn ddiweddar, cyhoeddodd fy nghyd-Aelod o’r Cabinet raglen newydd a fydd yn sicrhau bod myfyrwyr nyrsio yn cael cynnig am fwrsariaeth nyrsio, nad yw ar gael ar draws y ffin yn Lloegr, os ydynt yn ymrwymo i barhau i gyfnod o ddwy flynedd o waith yn y GIG yng Nghymru ar ôl cymhwyso.

Fel y nodais yn fy ymateb i Diamond, rwy’n awyddus i weithio ar draws y Llywodraeth a chydag eraill yn yr adeilad hwn, a’r tu allan i’r adeilad hwn, i edrych ar y mater. Fodd bynnag, dylwn ddweud bod Diamond yn eglur mai’r hyn sy’n sicrhau’r effaith orau a’r gwerth gorau am fuddsoddiad y Llywodraeth yw cefnogi myfyrwyr pan fyddant ei angen fwyaf, yn hytrach na pharhau i wneud yr hyn roeddem yn ei wneud, i bob pwrpas, sef dileu dyled benthyciadau i raddedigion. Byddwn yn parhau i gynnig dileu £1,500 i holl fyfyrwyr Cymru pan fyddant yn dechrau talu eu dyledion, ond rwyf wedi ymrwymo i sicrhau system sefydlog a chynaliadwy o gyllid addysg uwch sy’n cyflawni ar gyfer myfyrwyr, prifysgolion a’r pwrs cyhoeddus. Ond rwy’n agored i awgrymiadau ymarferol, cynaliadwy a fforddiadwy ynglŷn â sut y gallem ddefnyddio system o gymhellion yn y ffordd a awgrymir gennych.

Diolch i’r Ysgrifennydd Cabinet.