1. 1. Cwestiynau i’r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 31 Ionawr 2017.
8. Pa drafodaethau y mae'r Prif Weinidog wedi'u cael ynghylch Morlyn Llanw Bae Abertawe ers cyhoeddi adroddiad Hendry? OAQ(5)0409(FM)
A gaf i ddiolch i'r Aelod am y rhybudd o’i gwestiwn atodol? Nid yn uniongyrchol â Phrif Weinidog y DU, ond gwn fod Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Amgylchedd a Materion Gwledig ac Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a Seilwaith wedi cyfarfod â Charles Hendry yr wythnos diwethaf, ac mae swyddogion yn sicr mewn cysylltiad agos â'r Adran Busnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol yn Whitehall.
Diolch am eich ‘patience’, Lywydd.
Croeso.
Charles Hendry—roeddem ni’n falch iawn ei fod yma yr wythnos diwethaf yn briffio Aelodau'r Cynulliad. Roedd yn gymeradwyaeth eglur a phendant i forlyn Abertawe fel prosiect braenaru, a dywedodd yn ei adroddiad, ac rwy'n dyfynnu,
Tua 30c fesul cartref y flwyddyn dros y 30 mlynedd gyntaf fyddai costau prosiect braenaru.
Deg ceiniog ar hugain.
Byddai prosiect ar raddfa fawr yn llai na 50c dros y 60 mlynedd cyntaf. Gallai manteision y buddsoddiad hwnnw fod yn enfawr, yn enwedig yn y de, ond hefyd mewn llawer o rannau eraill o'r wlad. Ar ôl edrych ar yr holl dystiolaeth, siarad â llawer o'r partïon allweddol, ar ddwy ochr y ddadl hon, rwyf o’r farn y dylem ni achub ar y cyfle i symud y dechnoleg hon yn ei blaen nawr.
Felly, a wnaiff y Prif Weinidog nodi'r gefnogaeth drawsbleidiol yma yn y Senedd, y gefnogaeth drawsbleidiol ymhlith llawer o ASau Cymru, y gefnogaeth draws-sector gan fusnesau, y gefnogaeth gan y brifysgol ac, er bod angen i ni ymdrin â'r pryderon amgylcheddol sy'n parhau, y gefnogaeth ehangach gan gyrff anllywodraethol i’r cynllun ynni cynaliadwy arloesol hwn? A fyddai hefyd yn cytuno bod hyn, fel y dywedais wrth Charles Hendry pan ddaeth yma gyntaf i dderbyn sylwadau, yn benderfyniad rhwydd, neu, fel y dywedodd yn ei adroddiad, yn bolisi ‘dim edifarhau’ i’r Llywodraeth, ac y byddem yn croesawu datganiad cefnogol gan Lywodraeth y DU i’r prosiect braenaru ar y cyfle cyntaf un? Beth all ef ei wneud i helpu i gael y datganiad cefnogol hwnnw?
Yn sicr, ac rydych chi wedi gwneud hynny’n eglur dros ben. Mae hwn yn brosiect sydd nid yn unig yn darparu ynni gwyrdd y tu hwnt i'n hoes ni ein hunain, nad yw'n rhywbeth yr ydym ni wedi arfer ei ddarogan ym myd gwleidyddiaeth, ond dyna'r gwirionedd, ond mae hefyd yn brosiect sydd â'r potensial i greu o leiaf 1,300 o swyddi, yn enwedig yn ardal Castell-nedd Port Talbot, o ran cynnal a chadw a gweithgynhyrchu’r offer sydd ei angen i gynhyrchu'r ynni. Rwy’n gobeithio y gallwn ni gyrraedd sefyllfa lle yr ymdrinnir â mater y drwydded forol, lle mae'r pris streic yn cael ei gytuno ac y gallwn fwrw ymlaen â phrosiect na all ond bod o fudd i bobl Cymru.