8. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad am ddatblygiad fferm wynt Mynydd y Gwair? OAQ(5)0096(ERA)

Fferm wynt fasnachol yn ardal chwilio strategol E yw datblygiad Mynydd y Gwair. Mae wedi cael pob caniatâd angenrheidiol a deallaf y bydd y gwaith adeiladu yn dechrau y mis nesaf. Bydd y datblygwr yn buddsoddi £50 miliwn ac yn darparu cyflogaeth yn ystod y gwaith adeiladu, gan gynhyrchu digon o ynni glân i bweru hyd at 22,600 o gartrefi.

Diolch am yr ateb yna. Mi fydd Aelodau yn ymwybodol bod y cais i ddatblygu fferm wynt ar dir sy’n eiddo i’r Dug Beaufort ar Fynydd y Gwair ger Felindre, Abertawe, wedi bod yn un sydd wedi rhygnu ymlaen dros 20 mlynedd ac wedi creu gwrthwynebiad cryf yn lleol. Mae’r saga ddiweddaraf, yn ogystal â beth rydych chi wedi’i ddweud yn fanna, yn ymwneud â’r mynediad i’r safle o’r A48 ym Mhontarddulais. Ynglŷn â’r safbwynt yna yn benodol, a allwch chi roi diweddariad i’r Siambr ynglŷn â’r trafodaethau diweddaraf yr ydych wedi’u cael gyda’r datblygwyr, a sut a phryd a ydych chi’n disgwyl i’r sefyllfa bresennol gael ei datrys?

Wel, nid wyf wedi cael unrhyw drafodaethau penodol gyda’r datblygwr. Byddaf yn holi fy swyddogion a ydynt wedi gwneud hynny a byddaf yn ysgrifennu at yr Aelod.

Mae digonedd o wrthwynebiad o hyd i Fynydd y Gwair, ac mae trigolion lleol yn pryderu hefyd ynglŷn â’r effaith bosibl ar boblogaeth ystlumod yn lleol. Tynnaf sylw at hyn fel hyrwyddwr yr ystlum pedol lleiaf yn y Cynulliad. Mae’r trigolion yn nodi adroddiad diweddar prifysgol Caerwysg ar farwolaethau ystlumod o ganlyniad i’r ffaith fod y llafnau’n tarfu ar sonar ac ar botensial clwydydd ger y trac mynediad arfaethedig i’r safle. Mae ecolegydd cymwysedig y cwmni yn fodlon nad yw’r clwydydd ystlumod y daethant o hyd iddynt wedi’u lleoli mewn coed y bwriedir eu cwympo, er bod arbenigwr cymwysedig arall wedi cynghori bod clwydydd wedi cael eu darganfod mewn coeden arall sydd i fod i gael ei chwympo. Gan ei bod yn ymddangos bod rhywfaint o ddryswch ynglŷn â pha goed a pha glwydydd y mae pawb yn siarad amdanynt, a ydych yn credu y dylid sicrhau rhywfaint o eglurder cyn cwympo unrhyw goed?

Yn sicr, credaf fod angen i ni edrych ar y mater, ac rwy’n fwy na pharod i wneud hynny a rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r Aelod.