1. Pa asesiad y mae’r Cwnsler Cyffredinol wedi’i wneud o bwerau deddfwriaethol Llywodraeth Cymru o ran hela â chŵn? OAQ(5)0031(CG)

Bydd yr Aelodau’n deall, os byddaf yn gwneud asesiadau, eu bod yn gyfreithiol freintiedig.

Diolch am yr ymateb hwnnw.

Croeso.

Mae TB buchol yn fater datganoledig ac mae hela â chŵn yn parhau i fod yn fater a gedwir yn ôl. Fodd bynnag, rwy’n siŵr y bydd y Cwnsler Cyffredinol wedi gweld yr adroddiad diweddar gan y Gynghrair yn Erbyn Chwaraeon Creulon, a ganfu fod TB buchol mewn haid o gŵn hela yn Swydd Buckingham, a bod hyn wedi arwain at ddifa tua 40 o helgwn oherwydd y perygl y byddai’r cŵn yn lledaenu’r clefyd i wartheg. A yw’r Cwnsler Cyffredinol yn rhannu fy mhryder na fyddai Llywodraeth Cymru yn gallu deddfu i fynd i’r afael â’r perygl newydd hwn yn yr ymdrech i reoli TB buchol yng Nghymru?

Wel, diolch i chi am y sylwadau hynny. Rwy’n gwybod am yr adroddiad y cyfeiriwch ato, ac rwy’n credu ei fod wedi’i anfon at bob Aelod o’r Cynulliad mewn gwirionedd. Mae’n crybwyll mater diddorol ac unwaith eto, mae’n datgelu rhai o’r gwendidau yn Neddf Cymru 2017. Mae hela â chŵn yn amlwg yn fater a gedwir yn ôl yn y Ddeddf. Felly, nid oes gan Lywodraeth Cymru unrhyw gymhwysedd. Mae Comisiwn y Gyfraith, wrth ystyried Deddf Bywyd Gwyllt a Chefn Gwlad 1981, wedi edrych ar bwerau Cynulliad Cymru mewn perthynas â lles anifeiliaid, ac mae’n ddigon posibl fod y mater a nodwch yn perthyn i agweddau eraill ar gyfrifoldeb Cymreig. Fodd bynnag, ni fyddai’n addas i mi dresmasu i feysydd y mae’n briodol i Weinidogion gyda chyfrifoldeb polisi dros y materion dan sylw ymdrin â hwy. Fodd bynnag, byddaf yn sicrhau bod eich cwestiwn a’r mater rydych yn ei grybwyll yn cael ei gyfeirio at y Gweinidog priodol am ymateb. O ran Deddf Hela 2004 yn gyffredinol, safbwynt Llywodraeth Cymru—fel y byddwch yn gwybod—yw ei bod yn gwrthwynebu diddymu’r Ddeddf honno. O ran Deddf Cymru 2017, dywedwyd ar sawl achlysur fod y Ddeddf yn ddiffygiol ac y bydd angen deddfwriaeth gyfansoddiadol bellach maes o law, ac mae honno’n sicr yn farn rwy’n cytuno â hi.