2. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am ddatblygu rhwydwaith teithio llesol yn Sir Drefaldwyn? OAQ(5)0653(FM)

Wel, mae cam cyntaf Deddf Teithio Llesol (Cymru) 2013 wedi ei gwblhau, a nodwyd nifer o lwybrau teithio llesol yn Sir Drefaldwyn.

Diolch yn fawr, Brif Weinidog. Rwy'n siŵr y byddwch chi’n cytuno y bydd ffordd osgoi'r Drenewydd yn cynnig cyfle i ddatblygu rhwydwaith teithio llesol ystyrlon ar gyfer y Drenewydd. Yn anffodus, ni lwyddodd Cyngor Sir Powys yn ddiweddar i sicrhau cyllid o'r gronfa trafnidiaeth leol, a fyddai wedi gwneud cryn dipyn i gyflawni dyheadau'r dref o fod yn dref teithio llesol. Nawr, rwy’n deall fod y cais wedi cael ei gefnogi fel prosiect, ond na chafodd ei ariannu. Felly, a gaf i ofyn i chi, Prif Weinidog, i ofyn i swyddogion gymryd golwg o'r newydd ar y cais hwn, gyda’r nod o ariannu'r cynllun os gellir rhoi cyllid ychwanegol ar gael?

Wel, rwy’n deall y bydd Powys yn lansio cyfleuster newydd Llwybrau Diogel mewn Cymunedau yn Llanfyllin ddydd Gwener. Gwnaed hynny’n bosibl trwy gyllid a ddyrannwyd gan Lywodraeth Cymru—enghraifft o’r cyllid hwnnw’n cael ei roi ar gael i Bowys. Mae dau gynllun cronfa trafnidiaeth leol Powys ar frig ein rhestr wrth gefn ar gyfer 2017-18, yn rhan o'n gwaith ehangach sy'n gysylltiedig â ffordd osgoi'r Drenewydd, ac rydym ni’n ystyried dewisiadau i weld sut y gallem ni ddyrannu rhywfaint o gyllid yn ystod y flwyddyn i gais teithio llesol Powys ar gyfer y Drenewydd.

Onid rhan o'r broblem, Prif Weinidog, yw ei bod yn ymddangos bod rhai Aelodau yn meddwl bod ffyrdd osgoi yn rhan o rwydweithiau teithio llesol? Mae chwe deg y cant o'r holl deithiau car yn deithiau o lai na phum milltir, ac mae pwyslais ar deithiau bob dydd yn un o'r ffyrdd allweddol o wneud i’r Ddeddf teithio llesol wireddu ei photensial. Yn Sir Gaerfyrddin, mae strategaeth ddrafft y Cyngor yn rhoi pwyslais ar feicio chwaraeon a beicio hamdden—

Mae'n ddrwg gen i, mae’n rhaid i mi ymyrryd. Mae'r cwestiwn hwn yn ymwneud â Sir Drefaldwyn.

Fe wnes i ragflaenu fy sylwadau, Llywydd, i sôn am ffordd osgoi'r Drenewydd, y cyfeiriwyd ati gynnau.

Mae'n sôn am Sir Gaerfyrddin yn ymestyn pethau braidd.

Yn wir. Rwy'n sôn am y ffordd y mae awdurdodau lleol yn gweithredu a dehongli’r Ddeddf hon, a pha un a wnaiff y Prif Weinidog, a Llywodraeth Cymru, gyhoeddi canllawiau cryf i awdurdodau lleol, i wneud yn siŵr bod y pwyslais ar deithiau byr, teithiau ymarferol, ac nid ffyrdd osgoi.

Ni ddylai'r Aelod gael yr argraff bod cynllun i uno Sir Drefaldwyn â Sir Gaerfyrddin—ar hyn o bryd. Mae’r pwynt y mae'r Aelod yn ei wneud yn bwysig, ac mae wedi bod yn gyson yn ei farn ei bod yn hollbwysig i hyrwyddo beicio fel mwy na dim ond hamdden—ei fod yn cael ei ystyried yn rhan annatod o'r system drafnidiaeth, os gallaf ei roi felly. Dyna y bwriadwyd i’r Ddeddf teithio llesol ei wneud, a dyna pam mae mor bwysig, pan fo cyllid ar gael, bod llwybrau beicio, er enghraifft, yn cael eu darparu, pan fo cynlluniau ffyrdd ar waith. Mae ffordd osgoi Pentre'r Eglwys yn enghraifft o hynny. Ac mae'n rhywbeth, wrth gwrs, yr ydym ni’n ceisio ei hyrwyddo trwy gyllido, a hefyd drwy’r ddeddfwriaeth ei hun.