Datganiadau 90 eiliad yw’r eitem nesaf ar yr agenda. Y datganiad cyntaf, Rhun ap Iorwerth.

Diolch yn fawr iawn, Llywydd. Mae nifer ohonom ni wedi bod ar gefn beic heddiw wrth i elusen Leonard Cheshire Disability wahodd Aelodau i reidio cyn belled ag y gallwn ni ar feic ymarfer corff mewn 100 eiliad. Roedd hi’n braf bod ar frig y tabl am un cyfnod byr, ond dyna’r fantais sy’n dod o gael bod y cyntaf i gymryd rhan. Tynnu sylw oedd yr elusen at bwysigrwydd ymarfer corff ar gyfer pobl sydd ag anableddau, ac am siarad efo chi ydw i am gamp arall sy’n rhoi cyfle i rai sydd ag anableddau gadw’n heini a chystadlu ar y lefel uchaf.

Wales will be taking part in the Wheelchair Rugby League World Cup in France next month. They take on Australia in their first match. The last time they met at the world cup, they beat them 25 to 16, on their way to an overall third place in the tournament. And that’s the first time Wales has beaten Australia in any form of full international rugby league. Managed by Mark Andrew Jones, they’re based at Deeside, but draw players from across Wales. They’re the current Celtic Cup champions, and were runners up in the 2017 four nations.

But, apart from the sporting challenge, it’s quite a task raising enough funds to represent Wales at this level. Earlier this year, it was feared they wouldn’t be able to go to the world cup for lack of money. Through self-funding and donations from local businesses and the North Wales Crusaders, they’re just about able to do it, but they need backing and sponsors. Disability sport deserves and needs this backing. After all, we’re hoping that this world cup will be as expensive as it could possibly be for them, with Wales hopefully staying in France right until the competition ends. Good luck. Pob lwc.

Ddydd Sadwrn diwethaf, cyflwynodd Bataliwn Cyntaf y Gwarchodlu Gwyddelig eu baner gatrodol ger bron Ei Mawrhydi y Frenhines ar gyfer ei gorymdaith ben blwydd swyddogol. Heidiodd torfeydd i’r Mall i gael cipolwg ar osgordd y sofran tra gwyliai miliynau ym mhob cwr o’r byd, gan ryfeddu at gywirdeb milwrol y sioe a myfyrio ar wasanaeth parhaus Ei Mawrhydi i’r genedl ar hyd ei hoes ar ei phen blwydd yn 91 oed. Mae’r Frenhines yn enwog am ei chraffter a’i gwybodaeth am y symudiadau mwy cymhleth a berfformiwyd ac fel bob amser, ar ôl wythnosau o hyfforddiant, aeth yr orymdaith rhagddi’n hollol berffaith.

Gartref a thramor, mae Ei Mawrhydi wedi bod yn symbol o sefydlogrwydd ar adegau o gythrwfl gwleidyddol, economaidd a chymdeithasol. Mae hi wedi ymgymryd â’i dyletswyddau o ddydd i ddydd gyda rhwyddineb ymddangosiadol ers dwy ran o dair o ganrif ac wedi arwain ein brenhiniaeth gyfansoddiadol o oes stêm yr ugeinfed ganrif i oes ddigidol yr unfed ganrif ar hugain. Mae’r Frenhines yn parhau i fod yn ganolbwynt cyfansoddiadol ein cymdeithas fel pennaeth y wladwriaeth, pennaeth y Gymanwlad, a phencadfridog y lluoedd arfog. Mae ei rôl, sydd uwchlaw gwleidyddiaeth pleidiau, dros dair cenhedlaeth, wedi’i hadlewyrchu yn y cysylltiad hoffus rhwng y frenhines a’r bobl, un na welir mo’i debyg mewn unrhyw arweinydd neu wleidydd arall ar y llwyfan byd-eang.

Perchir Ei Mawrhydi gan filiynau o gwmpas y byd am ei hurddas a’i gwasanaeth diwyro i’n cenedl mewn traddodiad hanesyddol byw sy’n ymestyn yn ôl dros 1,000 o flynyddoedd. Heddiw, mae’n parhau ei gwasanaeth yn agoriad swyddogol y Senedd, fel yr agorodd ein Cynulliad flwyddyn yn ôl. Nid yw’r frenhiniaeth erioed wedi bod mor boblogaidd yn y cyfnod modern, ac mae’n parhau i fod yn ased amhrisiadwy, sy’n ymestyn ein bri o amgylch y byd yn aruthrol ac yn galluogi ein hynys fach i wneud yn llawer gwell na’r disgwyl yn ddiplomyddol. Peidiwch â gadael i neb danbrisio cyfraniad personol Ei Mawrhydi y Frenhines Elizabeth II i safle dihafal y Deyrnas Unedig yn y byd. Hir oes i’w theyrnasiad ac a gawn ni ddweud, Duw gadwo’r Frenhines.

Yr eitem nesaf yw’r cynnig i ddiwygio Rheolau Sefydlog 16, 19, 20 a 27 mewn perthynas â phroses y gyllideb a gweithdrefnau cyllid, a’r cynnig hefyd i gymeradwyo protocol y gyllideb a gytunwyd gan y Pwyllgor Cyllid a Llywodraeth Cymru. Yn unol â Rheol Sefydlog 12.24, cynigiaf fod y ddau gynnig o dan eitemau 5 a 6 yn cael eu grwpio ar gyfer y ddadl. A oes unrhyw wrthwynebiad i hynny? Nag oes.