Mae hynny’n dod â ni at yr eitem nesaf, sef cynnig o dan Reol Sefydlog 10.5 i ymestyn penodiad cadeirydd bwrdd Swyddfa Archwilio Cymru. Rydw i’n galw ar Gadeirydd y Pwyllgor Cyllid i wneud y cynnig—Simon Thomas.

Cynnig NDM6369 Simon Thomas

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru, yn unol â Pharagraffau 5(1) a 5(3) o Atodlen 1 i Ddeddf Archwilio Cyhoeddus (Cymru) 2013, ac o dan Reol Sefydlog 10.5, yn ymestyn penodiad Isobel Garner fel cadeirydd Bwrdd Swyddfa Archwilio Cymru am dair blynedd arall.

Cynigiwyd y cynnig.

Diolch, Llywydd. O un mater Swyddfa Archwilio Cymru i fater arall, ond rwy’n falch i gyflwyno’r cynnig hwn heddiw ar ran y Pwyllgor Cyllid a gofyn i’r Cynulliad gytuno i ymestyn cytundeb Isobel Garner fel cadeirydd bwrdd Swyddfa Archwilio Cymru yn unol â Deddf Archwilio Cyhoeddus (Cymru) 2013. Mae Isobel Garner wedi bod yn gadeirydd y bwrdd ers ei phenodiad ym mis Hydref 2013 ac mae hi wedi gwneud cyfraniad gwerthfawr yn ystod ei chyfnod yn y swydd. Gwnaed y penodiad am bedair blynedd yn y lle cyntaf, gyda’r Ddeddf yn cynnwys darpariaeth ar gyfer ymestyn y penodiad. Mae’r pwyllgor o’r farn bod rhinwedd mewn ymestyn contract Isobel Garner, yn enwedig gan fod trefn trefniadau llywodraethu Swyddfa Archwilio Cymru o dan y Ddeddf yn dal yn gymharol newydd. Mae’r pwyllgor yn argymell bod ei chontract yn cael ei ymestyn am gyfnod o dair blynedd.

Hoffwn hefyd dynnu sylw Aelodau at adroddiad y pwyllgor sy’n cyd-fynd â’r cynnig hwn ar benodiad aelodau anweithredol a chadeirydd bwrdd Swyddfa Archwilio Cymru, sydd yn darparu manylion pellach am y broses recriwtio, gan gynnwys penodi Bill Richardson, Alison Gerrard a Steven Burnett fel aelodau anweithredol. Rwy’n gofyn i’r Cynulliad gytuno’r cynnig.

Mae’n bleser ymateb i gynnig olaf ond un y tymor. O ystyried pwysigrwydd Swyddfa Archwilio Cymru a’i fwrdd a’i lywodraethu cadarn, rwy’n credu ei bod yn bwysig ein bod yn ystyried hyn. Rwy’n falch nad yw’r Pwyllgor Cyllid wedi cymeradwyo ailbenodiad tri aelod a chadeirydd yn ddigwestiwn. Yr amod gyfreithiol ar gyfer yr aelodau yw mai dau benodiad yn unig a ganiateir iddynt, ac mae’n pennu proses recriwtio deg ac agored, ac mae’n galonogol fod y Pwyllgor Cyllid wedi nodi hynny a rhoi’r broses honno ar waith. Rwy’n deall yn awr ei fod wedi’i gwblhau ac un aelod yn unig a ailbenodwyd a hynny am dymor o ddwy flynedd yn unig. Ond rwy’n credu y byddem yn awyddus i gofnodi ein diolch i’r aelodau sy’n ymddeol.

Daeth y Dirprwy Lywydd i’r Gadair.

Yn wahanol i’r aelodau eraill ar y bwrdd, ceir darpariaeth benodol sy’n caniatáu i dymor y cadeirydd gael ei ymestyn, ac o ystyried trosiant yr aelodau, rwy’n cytuno ei bod yn briodol i dymor y cadeirydd gael ei ymestyn, a nodaf hefyd mai dim ond am dair blynedd y caiff ei ymestyn yn hytrach na phedair. Felly, nid oes dim yn cael ei gymryd yn ganiataol, ac mae hynny hefyd yn sicrhau bod aelodau’r bwrdd yn cylchdroi’n briodol, a chredaf y bydd hynny’n cynorthwyo gyda’r gwaith o’i lywodraethu yn y dyfodol. Hoffwn longyfarch Isobel Garner ar gael ei chontract wedi’i ymestyn, yn amodol yn unig ar bleidlais i ddod. O ystyried bod poblogaeth Cymru’n gymharol fach a phwysigrwydd cael pobl gymwys a galluog yn y rolau gwasanaethau cyhoeddus hyn, bydd yna wrthdaro buddiannau o bryd i’w gilydd, ond yr hyn sy’n bwysig yw bod y gwrthdaro hwnnw’n cael ei ddatgelu ac yn cael ei reoli’n iawn, ac rwy’n credu ein bod yn disgwyl i fwrdd Swyddfa Archwilio Cymru a’i gadeirydd arwain drwy esiampl yn hynny, a bydd grŵp y Ceidwadwyr yn cefnogi’r cynnig hwn.

A gaf fi ymateb yn fyr i sylwadau Mark Reckless, a dweud yn gyntaf y byddwn yn cytuno? Wrth gwrs byddem am i Swyddfa Archwilio Cymru a’r bwrdd i fod y safon aur o ran atebolrwydd cyhoeddus a llywodraethu cyhoeddus yng Nghymru, ac fel Pwyllgor Cyllid, gallaf gadarnhau yr hyn a ddywedodd Mark Reckless. Rydym wedi penodi tri aelod—aelodau anweithredol—o’r bwrdd drwy broses recriwtio agored, ac wrth wneud hynny, cafodd un aelod ei hailbenodi mewn gwirionedd ond ymunodd dau aelod newydd â’r bwrdd, a hoffwn gofnodi fy niolch i’r aelodau sydd wedi gwasanaethu’r bwrdd ers pedair blynedd ac sydd heb gael eu hailbenodi yn awr ond sydd wedi gwasanaethu’n dda. Nid yw’n adlewyrchiad arnynt hwy, mae’n deillio’n syml o’r ffaith fod gennym broses agored a bod gennym syniadau newydd a phobl newydd sy’n gallu ymgymryd â’r rôl honno, ac mae hynny’n golygu bod y bwrdd ei hun yn adfywio ac yn ailfywiogi. Rwy’n credu ei bod yn arbennig o bwysig, wrth i ni benodi Archwilydd Cyffredinol newydd i Gymru rywbryd yn ystod y 12 i 14 mis nesaf, fod cysondeb a rhywfaint o barhad gyda chadeirydd ac arweinyddiaeth y bwrdd, sydd wedi bod yn llwyddiannus hyd yn hyn, a dyna pam y mae’r Pwyllgor Cyllid yn fodlon iawn argymell i’r Cynulliad heddiw fod Isobel Garner yn cael ei hailbenodi am gyfnod o dair blynedd.

Diolch yn fawr iawn. Y cynnig yw derbyn y cynnig. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Nac oes. Felly, derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.