8. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am fargen ddinesig Bae Abertawe? (OAQ51002)

Mae'n gwneud cynnydd da, gan ddatblygu'r cynigion a fydd yn datgloi cyllid y Llywodraeth.

Diolch am yr ateb yna. Yn ddiweddarach heddiw, wrth gwrs, byddwn yn trafod yr adolygiad seneddol ar iechyd a gofal cymdeithasol, sydd eisoes wedi nodi potensial technoleg gwybodaeth a thechnoleg gwyddor bywyd arall na fanteisiwyd arno’n llawn o ran diwygio'r gwasanaethau hynny, ac i mi, mae hyn yn cyfeirio’n uniongyrchol at fargen ddinesig bae Abertawe. Pa drafodaethau diweddar ydych chi wedi eu cael gyda'r arweinwyr llywodraeth leol ynglŷn â phennu'r strwythur llywodraethu, gyda chynrychiolaeth gytbwys o'r sector preifat—soniasoch am y porthladdoedd yn gynharach—fel y gallwn weld rhywfaint o weithgarwch cyflymach ar y fargen?

Materion i awdurdodau lleol yw’r rhain yn y pen draw, fel y dywedais, ond rwy'n ffyddiog bod y strwythur llywodraethu sydd ganddyn nhw ar waith yn briodol ac yn effeithiol, a byddwn yn gweithio gyda nhw, fel y bydd Llywodraeth y DU, i barhau i ddarparu’r fargen ddinesig. Mae’n rhaid i mi ddweud mai’r hyn fydd yn hynod bwysig o ran darparu ar gyfer Abertawe fydd cyflwyno morlyn llanw bae Abertawe. Ac er ein bod ni’n gwybod bod adolygiad annibynnol wedi dweud y dylai symud ymlaen, nid ydym wedi gweld unrhyw gamau gan Lywodraeth y DU o hyd. Rwy'n siŵr ei bod hithau'n rhannu'r rhwystredigaeth hon hefyd. Mae hyn wedi bod yn fisoedd ar fisoedd ar fisoedd ar fisoedd heb—. Hynny yw, nid yw hon yn enghraifft ar ei phen ei hun, ydy hi, pan na wnaed unrhyw benderfyniad am brosiect a fyddai'n darparu 1,000 o swyddi ac a fyddai’n helpu i adfywio llawer o'n porthladdoedd? Byddai hynny o gymorth mawr i ardal bae Abertawe, gan weithio, wrth gwrs, ar y cyd, â’r fargen ddinesig ei hun.

Jest ar y pwynt yna, mae datblygiad y morlyn llanw hefyd yn mynd i gyfoethogi cyfleoedd ar gyfer porthladdoedd, rwy’n meddwl, yn ardal dinas-ranbarth bae Abertawe. Roeddwn i’n falch o fod mewn derbyniad wythnos diwethaf yn San Steffan gyda’r Gweinidog, Ken Skates, a oedd yn trafod y cyfleoedd ar gyfer ein porthladdoedd ni. Pa mor bwysig yw e fod ynni o’r môr, pa bynnag ffordd mae’n cael ei ddatblygu, yn rhan o gryfhau y cyfleoedd ar gyfer porthladdoedd, a chyfleoedd hefyd i gyfoethogi cytundeb bae Abertawe?

Hollbwysig, achos rydym yn gwybod, wrth gwrs, os bydd ynni yn cael ei greu yn y môr mae’n rhaid cael lleoedd lle mae modd cynhyrchu y peirianwaith ac i sicrhau bod y peirianwaith yn cael ei gynnal hefyd. Ac, wrth gwrs, mae yna gyfleon yn fanna i borthladdoedd fel Port Talbot, er mwyn creu swyddi yn fanna, er mwyn ailadeiladu rhai rhannau o’r dociau ym Mhort Talbot. Ond nid oes ateb gyda ni eto gan Lywodraeth y Deyrnas Unedig, ac mae’n hollbwysig eu bod nhw’n sylweddoli taw hyn yw’r ffordd ymlaen ynglŷn â chreu ynni, ynni gwyrdd, taw hyn yw’r ffordd ymlaen ynglŷn â chreu swyddi yma yng Nghymru, ond mae’n rhaid i ni gael ateb, ac ateb positif, wrthyn nhw.

Diolch i’r Prif Weinidog.