1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 5 Rhagfyr 2017.
1. A wnaiff y Prif Weinidog gadarnhau'r broses ar gyfer ymdrin â chwynion nad yw'r Prif Weinidog wedi cadw at god y gweinidogion? OAQ51393
Gwnaf. Dylid cyflwyno unrhyw gwynion ynghylch cadw at god y gweinidogion i mi fel Prif Weinidog.
Fel y byddwch yn gwybod o'n trafodaeth yr wythnos diwethaf, Prif Weinidog, rwy'n gobeithio darparu tystiolaeth i'r ymchwilydd annibynnol sy'n ystyried yr honiadau o fwlio yn Llywodraeth Cymru. Pa sicrwydd allwch chi ei roi i'r Cynulliad hwn, i deulu Carl Sargeant ac i eraill y bydd unrhyw AC sydd â gwybodaeth yn cael cyfrannu heb fod ofn dial ac y bydd y cyd-gyfrifoldeb, sy'n rhwymo aelodau Llywodraeth Cymru fel rheol, yn cael ei hepgor at ddibenion yr holl ymchwiliadau yr ydych chi wedi eu cyhoeddi?
Wel, gall pob Aelod ddarparu'r dystiolaeth y credant sydd ganddynt. Mater i'r cynghorydd yn y pen draw, wrth gwrs, yw penderfynu sut i fwrw ymlaen â'r broses wedyn.
Mae adran 2.9 cod y gweinidogion yn nodi mai'r Prif Weinidog a'r Prif Weinidog yn unig sydd â chyfrifoldeb am gynghorwyr arbennig, ac adlewyrchwyd hynny yng nghofnod y Prif Weinidog yn y rhestr o gyfrifoldebau'r gweinidogion, lle ceir cyfeiriad penodol at gynghorwyr arbennig. Dyma fu'n wir hyd at y fersiwn ddiwygiedig o gyfrifoldebau'r gweinidogion, sydd o dan gofnod y Prif Weinidog erbyn hyn yn hepgor y cyfeiriad hwnnw at gynghorwyr arbennig. Pam mae hynny, Prif Weinidog? A ydych chi'n ceisio cuddio neu osgoi eich cyfrifoldebau?
Nac ydw, wrth gwrs nad ydw i. Lol yw hynny. Mae'n ymwneud â sefyllfa uwch weision sifil. Nid wyf i'n gyfrifol am uwch weision sifil nac unrhyw ran arall o—. Mae'n ddrwg gen i, nid uwch weision sifil; y rheini nad ydynt yn uwch weision sifil. Nid wyf yn gyfrifol am y gwasanaeth sifil. Rwy'n penodi cynghorwyr arbennig. Mae rheolwr llinell cynghorwyr arbennig yn rhywun gwahanol o ran ei dâl a'i amodau, ond fi sy'n eu penodi a bydd hynny'n parhau i fod yn wir yn y dyfodol.
Prif Weinidog, rydych chi wedi atgyfeirio eich hun ar gyfer ymchwiliad o dan god y gweinidogion o'r diwedd. Rwyf i wedi bod yn gofyn i chi wneud hynny ers misoedd, ar dri gwahanol achlysur pan fy mod yn credu eich bod chi wedi camarwain y Senedd hon. Rydych chi naill ai wedi anwybyddu'r galwadau neu, yn hytrach, wedi taflu baw ataf i. Nawr, mae cod y gweinidogion yn eglur: os ydych chi'n camarwain y Cynulliad yn fwriadol, bydd disgwyl i chi ymddiswyddo. Os canfyddir eich bod chi wedi camarwain y Cynulliad hwn, a wnewch chi ymddiswyddo? Ac a wnewch chi atgyfeirio eich hun nawr ar gyfer ymchwiliad o dan god y gweinidogion ar y materion eraill yr wyf i wedi eu codi yn y gorffennol?
Na wnaf, oherwydd y cwbl y mae'r Aelod yn ei godi yw lol wamal, fel y mae'n gwybod yn iawn, ac heb unrhyw sail mewn gwirionedd o gwbl. Mae'r cynghorydd yno. Rwyf i wedi dweud y gwnaf atgyfeirio fy hun at y cynghorydd o ran achos arfaethedig o fethu â chadw at god y gweinidogion, a dyna'n union fydd yn digwydd.